Libya'dan gelen işçilere kısa çalışma ödeneği verilecek

ANKARA - Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Libya'dan gelen işçiler ile ilgili "kısa çalışma ödeneği kendilerine verilecek. Gelişmelere göre daha da tabi zorlarsa işsizlik sigortası da devreye girebilecek. Türkiye'deki sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olanlar için" dedi.

Çağlayan, "Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ" ile ilgili düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Çağlayan, Libya'da şu an çalışan Türk müteahhitlik firması olup olmadığı yönündeki bir soruya, "Bir firmamız çalışıyor. Yaşar Özkan firması şantiye çalışmalarını devam ettiriyor" yanıtını verdi.

Bir an önce Libya'da barışın ve huzurun hakim olmasını beklediklerini ifade eden Çağlayan, şöyle devam etti:

"İşler yoluna girdikten sonra yani gerekli huzur ve emniyet sağlandıktan sonra tabi ki firmalarımızın şantiyeleri, makineleri, işçileri orada. Orada gönüllü kalan işçileri var. Tekrar hepsi işlerinin başına dönecektir ve birçok ülkenin yarım bıraktığı, gelmediği işleri de bizim firmalarımız fazlasıyla yapacaktır. Bizim firmalarımız zor günlerin firmasıdır.

Firmalarımız böyle ipek yastıkta, ipek döşekte yatmıyorlardı. Ben yıllardır işin içinden gelen biri olarak biliyorum. Firmalarımızın almış olduğu bu konudaki risk, cesaret zaten yıllardır görülüyor. Firmalarımız bugün Afganistan'da, Irak'ta iş yapıyorlar. Yani bu ülkelerde iş yapan firmalarımız, Libya'da haydi haydi iş yaparlar. Ancak şu anda durumun sakinleşmesi ve Libya'da firmalarımızın çalıştırdıkları insanların can güvenliği birinci önceliğimiz olmuştur. Ama yine ilk dönen Türkler olacaktır, ilk giden Türk firmaları olacak ve daha fazla iş hacimlerini geliştireceklerdir."

Çağlayan, "Zarar gören Türk firmaları var mı?" sorusu üzerine, "Şu anda bize intikal eden bir şey yok" dedi.

Libya'dan gelen işçiler

Libya'dan gelen işçilere kısa çalışma ödeneği ve işsizlik parası verilmesinin söz konusu olduğu yönündeki bir soru üzerine Çağlayan, süreci takip ettiklerini yineleyerek, şunları söyledi:

"Elastiki bir sistem var orada. Gelişmelere göre aynı şekilde bunlar devam ettirilecektir. Firmalarımızın yanında getirmiş olduğu işçilerin ne kadarının Libya için olduğunu veya bunları diğer firmalarında değerlendirip değerlendirmeyeceği bizim açımızdan önemli. Değerlendirmezse dahi yani Libya için o elemanları istihdam ediyor olsa bile kısa çalışma ödeneğiyle, kendilerine verilen bu destekle onların istihdam kaybı yaşamasının önüne geçilecektir. Biz bir taraftan çalışanlarımızın istihdam kaybı yaşamamasını, bir taraftan işletmelerimizin başka yüklerle karşı karşıya kalmamasını sağlıyoruz. Bu çerçevede gelişmelere göre daha da tabi zorlarsa işsizlik sigortası da devreye girebilecektir. Türkiye'deki sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olanlar için.

Bunun yanı sıra meslek edindirme noktasında bir taraftan çalışanlar meslek edindirme kurslarına gönderilirken, bu çalışma çerçevesinde ayda yaklaşık 400 bin liraya yakın bir ücret alma imkanına sahip olacaklardır. Bu konuda her türlü tedbirimizi almış durumdayız."

150 bin dolara kadar desteklenecek

Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, "Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliği" ile verilen devlet yardımlarının sadece miktarının değil, kapsamının da genişletildiğini bildirdi.

Çağlayan, tebliğle ilgili düzenlediği basın toplantısında, tebliğ çerçevesinde işbirliği kuruluşlarının sektörel ticaret heyetleri ve alım heyetleri organizasyonuna yönelik giderlerinin yüzde 50 oranında ve 150 bin dolara kadar destekleneceğini söyledi. Çağlayan, böylece her bir işbirliği kuruluşunun yıllık 2 milyon 250 bin dolar destek alabileceğini kaydederek, tebliğ ile döviz kazandırıcı hizmetlerin ihracata yönelik devlet yardımları kapsamına dahil edildiğini belirtti.

Tebliğ ile ilk defa eğitim sektörünün destek kapsamına alındığını ifade eden Çağlayan, yüksek öğrenim kurumlarının yurt dışında yapacakları tanıtım faaliyetlerinin yüzde 50 oranında ve yılda 300 bin dolara kadar destekleneceğini bildirdi.

Çağlayan, 2011'de 20 üniversitenin bu tebliğden faydalanmasını, bu desteklerle gerçekleştirilen faaliyetler sonucunda her bir üniversitenin ortalama 100 yabancı öğrenci kazanmasının öngörüldüğünü kaydederek, yabancı öğrencilerden  1 milyar doları aşkın döviz geliri elde edilebileceğini söyledi.

Sağlık turizminde 5 milyar dolara ulaşabiliriz

Tedavi amaçlı sağlık kuruluşlarının yurt dışında yapacakları tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin yüzde 50 oranında ve 300 bin dolara kadar destekleneceğini, ayrıca, sağlık sektöründeki derneklerin sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti düzenleyebileceklerini ifade eden Çağlayan, "Sağlık turizminin çarpan etkisiyle ekonomiyi canlandırıcı, istihdamı artırıcı ve cari açığı azaltıcı etkileri de göz önünde tutularak, sektöre bu tebliğ ile verilen destekler önemli bir işlev görecektir. Doğru politikaları uygularsak önümüzdeki 5 yıl içerisinde 5 milyar dolarlık sağlık turizmi gelirine ulaşmamız mümkündür" dedi.

Film sektörü de düşünüldü

Bunların yanında, son yıllarda yıldızı parlayan film sektörünü de destek kapsamına aldıklarını bildiren Çağlayan, "Tebliğle üniversitelerimizin, hastanelerimizin, yazılım şirketlerimizin ve film sektörünün yurt dışında yapacakları tanıtım ve pazarlama giderleri yüzde 50 oranında ve yıllık olarak 300 bin dolara kadar desteklenecektir" diye konuştu.

Tebliğ ile yabancı şirket alımlarına yönelik danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderlerin destek kapsamına alındığını, mali ve hukuki danışmanlığı da içeren yabancı şirket satın almaya yönelik danışmanlık giderleri için yüzde 60 oranında ve yıllık 200 bin dolara kadar destek verileceğini belirten Çağlayan, bu yeni destek unsurlarının yanında, halen uygulanmakta olan desteklerin oranları ve miktarlarının da yükseltildiğine işaret etti.

Çağlayan, pazar araştırması raporlarının satın alınmasına yönelik giderlere verilen destek oranının yüzde 50'den yüzde 60'a ve destek miktarının 20 bin dolardan 200 bin dolara, etkin bir tanıtım mekanizması olarak öne çıkan e-ticaret sitelerine üyelik giderleri desteğinin yüzde 50'den yüzde 70'e yükseltildiğini söyledi.

Pazara giriş destekleri

Çağlayan, konuşmasında pazara giriş desteklerini şu örneklerle açıkladı:

"Bir işbirliği kuruluşu bir yılda 5 sektörel ticaret heyeti 10 alım heyeti yapabilir. Bir işbirliği kuruluşunun yapacağı söz konusu organizasyonların DFİF bütçesine maliyeti maksimum 2 milyon 225 bin dolardır.

Sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti organizasyonları için 100 işbirliği kuruluşunun başvurması halinde, her bir işbirliği kuruluşunun ortalama yılda 3 organizasyon yapması ve ortalama program maliyeti 100 bin dolar olması halinde DFİF bütçesine 30 milyon dolarlık bir maliyet oluşacaktır.

Her bir programda ortalama 20 milyon dolarlık ihracat bağlantısı varsayımıyla bu organizasyonların ihracatımıza toplam katkısı 6 milyar dolar olacaktır. Bu miktar, 2010 yılında Fransa'ya yapılan ihracata denktir.

Sonuç olarak, 300 adet sektörel ticaret heyeti ve alım heyeti düzenlemesinin DFİF bütçesine ortalama maliyeti 30 milyon dolar olurken, ihracatımız 6 milyar dolar artış gösterecektir.

Bu ilave ihracatın yüzde 60'nın yurt içi katma değer ile gerçekleştirildiğini düşünürsek GSYH'de yaklaşık 3,6 milyar dolar artış anlamına gelmektedir. Ülke olarak sağlanan bu ilave gelirin yatırıma dönüşmesi halinde, her bir istihdam için 100 bin dolar yatırım gerektiği varsayımıyla, 36 bin kişiye istihdam sağlanabilir. Ödemeler dengesi üzerinde de cari açığı 3,6 milyar dolar azaltıcı etkisi olacaktır.