Kur ve talep daralttı Temsa gözünü Hanover'e çevirdi

Gültekin KARA

İSTANBUL - Yaklaşık iki yıl önce başlayan krizin etkileri özellikle ağır ticari araç üreticilerini etkilemeye devam ediyor. Krizle birlikte daralan talebin yanında Euro'nun TL karşısındaki değer kaybının da sonucu ihracat ağırlıklı çalışan tüm sektörlerde önemli sıkıntılar başgösterdi.

Bu sıkıntılardan nasibini alan en önemli sektörlerin başında ise otomotiv geliyor.

İç pazardaki satışlarla ayakta kalmayı başaran şirketler, kur ve düşük talep nedeniyle özellikle ağır ticar araç üretiminde sıkıntıya düşmüş durumda. Bu sıkıntıyı en çok hisseden firmaların bir tanesi ise Sabancı Holding bünyesindeki Temsa Global. Avrupa pazarı ağırlıklı büyüme hedefini önüne koyan Temsa'da son gelişmeler nedeniyle işler istendiği düzeyde ilerlemiyor.

Gebze kapanıyor

Özellikle ihracata yönelik otobüs ve kamyon üretiminde sıkıntı yaşayan Temsa, 2006 yılında açtığı Gebze'deki Ar-Ge merkezini Ekim ayında kapatma kararı aldı. Konu hakkında görüşlerine başvurduğumuz Temsa Global CEO'su Mehmet Buldurgan, bir önceki ar-ge kanunu çerçevesinde rantabl olan Gebze'nin eski cazibesinin kalmadığını belirterek, "Bugünkü şartlarda Gebze ve Adana'da iki ar-ge merkezini birarada yürütmemiz zordu. Daralmanın olduğu bir ortamda biraz küçülerek, Adana'ya taşınıyoruz. Ar-Ge faaliyetlerimiz Adana'da devam edecek" diye konuştu.

Zombileri yaşatıyorlar

Kendilerine Avrupa'yı hedef koyduklarını belirten Buldurgan, buradan beklenen talebin gelmemesi nedeniyle sıkıntılı bir döneme girdiklerini söyledi.

"Kurlar konusunda da çok dertliyiz" diyen Temsa Global CEO'su Buldurgan, şöyle devam etti:

"Avrupa'da otobüs pazarına bir şeyler oldu. Açılan ihaleleri de genelde milliyetçilik ön planda olduğu için o ülkelerin yerli üreticilerine veriyorlar. İçi boş zombi gibi şirketleri suni olarak yaşatıyorlar. Bizde bu bakış açısı maalesef yok."

4-5 gün gezinip teklif bekleyeceğim

Temsa olarak ellerindeki boş kapasitenin doldurulması için aralarında geçtiğimiz günlerde Karsan ile anlaşan Breda-Menarini'nin de olduğu birçok firma ile potansiyel işbirliği olanaklarını araştırdıklarını ifade eden Buldurgan, şunları söyledi: "Ben bizim dünyamızı bir köye benzetiyorum. Şimdi köyde güçbirliği zamanı. Köyün en büyük toplantısı haftaya Hanover'de olacak. Ben de orada olup 4-5 gün boyunca gezineceğim, ziyaretler yapacağım. Açıkçası teklif bekleyeceğim, teklifler yapacağım. Eğer bir güçbirliği olanağı çıkarsa çok iyi olur. Yoksa işlerin açılıp, bu sıkıntıların geçeceği günlere kadar sabırla bekleyeceğiz. Halen tek sorunumuz Avrupa. Mısır önümüzdeki yıl devreye girecek. Avrupa'yı ise beklemek zorundayız."

Yeni proje gelmiyor

Türk otomotiv sanayinde en büyük sorunun yeni projelerin ülkemizi seçmemesi olduğunu söyleyen Mehmet Buldurgan, bu durumun ardında yeterli cazibeyi yaratamamanın yattığını söyledi. Özellikle otobüs gibi emek yoğun sektörlerde maliyet açısından halen önemli avantajların bulunduğu Türkiye'de, ek teşviklerin yeni firmaları ülkemize çekeceğini kaydeden Temsa Global CEO'su, "Bugün bir otobüste bin 200 adam/saat mesai var. Avrupa'da bir işçinin saati 40 Euro. Türkiye'de 6-7 Euro. Çin'de ise 1-2 Euro. Ama bugün biz Mersin'den feribota koydumuğuz otobüs iki gün içinde Avrupa'nın göbeğine iniyor. Bu avantaj başka hiç bir ülkede yok. Biz bunları anlatmalı, ek teşviklerle de yeni yatırımları çekmeliyiz" şeklinde konuştu.

Bir otobüste 40 bin lira zarar

Kurların seviyesinin ihracatçı firmaların dayanma noktalarını çoktan aştığını ifade eden Mehmet Buldurgan, buna rağmen Merkez Bankası'nın seslerini duymadığından şikayetçi oldu. Buldurgan sözlerini şöyle tamamladı: "Euro kuru 2.12'den, 1.96'ya geldi. Biz bir otobüste 30-40 bin lira zarar eder hale geldik.

Karımız zaten yok denecek azken, şimdi de bu durum çıktı ortaya. Nedense kurların bu seviyesine yönelik kimse olumlu bir adım atmıyor. Buradaki sıkıntıları dile getirenler ise karamsar olarak suçlanıyor. Bu durumun karamsarlıkla alakası yok hesap ortada."

İç pazarla ayakta duruyoruz

İhracat pazarlarında yaşadıkları sıkıntıları iç pazardaki hareketle kapatmaya çalıştıklarını söyleyen Temsa Global CEO'su Mehmet Buldurgan, "Geçtiğimiz günlerde Metro'ya 200 adet Prestige sattık. Şehirlerarası otobüsümüzü Safir'de de satışlarımız 100'ü buldu. Bunlarla ayakta kalıyoruz" diye konuştu.