KOBİ'lerin kredilerdeki payı kriz öncesine gelemedi
2011 yılında, KOBİ kredileri yüzde 29.9 artışla 162 milyar 929.6 milyon lira oldu. KOBİ'lerin, bankacılık sektörü toplam kredi hacmindeki payı yüzde 23.9 olarak gerçekleşti. Sektörün toplam kredi hacminin net 157 milyar lira genişlediği 2011 yılında, KOBİ
Naki BAKIR
ANKARA - KOBİ'lerin kullandığı kredilerin hacmi 2011 sonu itibariyle 163 milyar lirayı ulaştı. Ancak üretim ve istihdama katkısıyla Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olan KOBİ'lerin toplam kredi pastasındaki payı, küresel kriz öncesi olan Haziran 2008'deki düzeyini yakalayamadı. DÜNYA'nın BDDK verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, 2011 yılında bankacılık sektörünün toplam kredi hacmi net 157 milyar 68 milyon liralık genişlemeyle 682 milyar 919 milyon liraya ulaşırken, bunun içinde KOBİ'lere kullandırılan tutar 37 milyar 462 milyon liralık net artışla 162 milyar 929.6 milyon liraya yükseldi. KOBİ'ler, 2011 sonu itibariyle bankacılık sektörünün toplam kredi hacminde yüzde 23.9 pay aldı.
2011 sonu itibariyle KOBİ kredilerinin 64 milyar 814.7 milyon lira ile en büyük bölümü 108 bin 353 "orta ölçekli" işletmeye kullandırılan tutar oluşturuyor. 1 milyon 195 bin 797 ile sayıca en büyük grubu oluşturan "mikro" işletmelerin toplam kredi hacmi 55 milyar 217.9 milyon, 241 bin 714 "küçük" işletmeye ait hacim ise 42 milyar 897 milyon lira düzeyinde gerçekleşti.
Yıllık net artışlara göre orta ölçekli işletmeler geçen yıl net 14 milyar 133 milyon, mikro işletmeler 12 milyar 638.4 milyon, küçük işletmeler de 10 milyar 691 milyon lira kredi kullandı. Oransal bazda en hızlı artış yüzde 33.2 ile küçük işletmelerin kredi hacminde yaşanırken, mikro işletmelerin kredi hacmi yüzde 29.7, sayıca en büyük bölümü oluşturan orta ölçeklilerin kredi bakiyesi de yüzde 27.9 arttı.
Batık kredi hacmi küçüldü
KOBİ'lerin özellikle 2008-2009 küresel krizinde bozulan mali yapıları nedeniyle hızla büyüyen batık kredi hacmi ise 2010'da olduğu gibi geçen yıl da küçülmeye devam etti. KOBİ'lere ait toplam takipteki alacak tutarı geçen yıl yüzde 12 küçülerek 5 milyar 191 milyon liraya; oranı da yüzde 4.5'ten yüzde 3.1'e geriledi.
Takipteki kredi borçlarının 2 milyar 438 milyon lirası mikro, 1 milyar 480 milyon lirası orta ölçekli, 1 milyar 273 milyon lirası da küçük işletmelere ait bulunuyor. Geçen yıl mikro işletmelerin takipteki borç miktarı yüzde 20, küçük işletmelerin de yüzde 7.9 azalırken, orta ölçeklilerin söz konusu borçlarında yüzde 1.7'lik bir artış yaşandı.
KOBİ'lerin pastadaki payı 2008'i yakalayamadı
Üretim ve istihdamdaki payıyla Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahip olan KOBİ'lerin kullandığı kredilerin bankacılık sektörü toplam kredi hacmindeki payı, geçen yıl da küresel kriz öncesindeki düzeyin altında kaldı. KOBİ kredilerinin toplam hacimdeki payı 2008'in haziran sonu itibariyle yüzde 25 düzeyinde bulunuyordu. 2008'in son çeyreğinde patlak veren küresel krizden KOBİ'ler daha fazla etkilendi. Üretim, yatırım eğilimi ve buna bağlı olarak kredi kullanımındaki artış hız kesen KOBİ'lerin toplam pastadan aldığı pay gerileyerek 2009'un son çeyreğinde yüzde 21 dolayına indi.
Krizden çıkış süreci olarak nitelendirilen izleyen dönemde yeniden artışa geçen KOBİ'lerin krediler içindeki payı, yavaş da olsa artmaya başladı, ancak kriz öncesi düzeyine gelemedi. Toplam kredi pastasında KOBİ'lerin payı 2010 sonunda yüzde 23.9'a, geçen yıl mart sonu itibariyle de yüzde 24'e çıktı. Ancak küresel ekonomi ve finansta ortaya çıkan belirsizliklerin Türkiye'de de hissedilmeye başlandığı izleyen dönemde KOBİ'lerin kredilerden aldığı pay yeniden gerileyerek haziran sonunda yüzde 23.6'ya indi, ekim, kasım ve aralık sonu itibariyle de yüzde 23.9 düzeyinde gerçekleşti.