KOBİ'ler, büyüme konusunda istekli

İSTANBUL - Deloitte Türkiye'nin araştırmasına göre, aile şirketlerinin çoğunluğu doğru stratejiler ile yüzde 50'den fazla büyüyebileceklerini düşünüyor.

Deloitte Türkiye tarafından gerçekleştirilen "Rotasını Başarıya Çevirenler: Aile Şirketleri Araştırması 2010" raporu, aile şirketlerindeki yöneticilerin şirketlerine bakış açılarını, ileriye dönük hedeflerini, şirket profillerini ve büyüme stratejilerini ortaya koyuyor.

Rapora göre, aile şirketlerinin çoğunluğu doğru stratejiler ile yüzde 50'den fazla büyüyebilecekleri düşüncesini taşıyor. Ancak ankete katılan aile şirketleri yöneticileri, büyümek ve rekabet gücünü artırmak için uyguladıkları stratejilerle bekledikleri performansı elde etmekte zorlandıklarını düşünüyor.

Uygulamada persformans yetersiz

Araştırma içeriğinde yer alan, aile şirketi yöneticilerine sürdürülebilir başarı konusunda sunulan ve 6 kritik soru içeren test sonucunda ise şirketlerin değerini artırdığına inanılan stratejilerin uygulanması noktasında performansın arzu edilen düzeyde olmadığının görüldüğü belirtiliyor.

Teste göre aile şirketlerinin yüzde 71'i yönetim ekibinin becerilerini geliştirmeyi önemli bir strateji olarak işaretlerken, yalnızca yüzde 4'ü bu alandaki performanslarından memnun olduğunu belirtiyor. Aile şirketlerinin yüzde 55'i ürün yeniliğinin çok önemli stratejileri olduğunu ifade ederken, yalnızca yüzde 15'i bu alandaki performansından memnun olduğu görüşünü taşıyor.

İş hayatında ve şirketlerinde en çok neye değer verdikleri sorulan şirket sahipleri, yüzde 56 oranında şirketlerinin kendilerine sağladığı mücadele ve başarı ortamı yanıtını verirken, diğer motivasyon kaynakları olarak yüzde 18 ile aileleri için yarattığı finansal gelecek ve yüzde 14 ile sağladığı gelir öne çıkan unsurlar oldu.

Aile şirketlerinin karşılaştıkları zorluklar incelediğinde kısa vadede insan kaynakları ve yetenek bulmak–işe almak/tutmak öne çıkarken, uzun vadede büyümenin devamlılığını sağlamak en sık belirtilen zorluk olarak dikkati çekiyor.

Kısa vadede rekabet, büyümenin devamlılığı ve yeni pazarlar aile şirketlerini zorlarken, kanun ve düzenlemelere uyum, Çin ile rekabet gibi unsurlar ikinci planda kalıyor.

KOBİ'ler umutlu

Deloitte Türkiye Aile Şirketleri Hizmetleri Lideri ve Ortak Selçuk Ürkmez, araştırmaya ilişkin değerlendirmesinde, ankete katılanların yüzde 42'sinin iki katı aşan bir değer artışını olası gördüklerini bildirdi.

Dünyada ve Türkiye'de bazı aile şirketlerinin, girişimcilik vizyonu ve yoğun çalışmaların da etkisiyle kendi ülkelerinin ekonomilerine yön veren "devler" haline gelebildiklerine, ancak uzun vadede büyümenin ve finansal başarının sürdürülebilirliği konusunun sorun oluşturabileceğine dikkati çeken Ürkmez, şu görüşleri dile getirdi:

"Aile işletmelerinde kontrolün büyük bir çoğunluğu aile üyelerinde bulunuyor. Piyasalardaki rekabetin sürekli arttığı ve krizin etkilerinin henüz tam olarak atlatılamadığı bir ekonomide, aile üyelerini aynı hedef doğrultusunda bir arada tutmak her zaman mümkün olmuyor. Her ne kadar aile şirketlerinin yarısına yakınında yönetim ikinci kuşağa geçmiş olsa da araştırma, aile şirketlerinin sadece yüzde 15'inde yönetimin üçüncü ve sonraki kuşaklara geçebildiğini gösteriyor.

Aile şirketlerinin sürdürülebilir büyümeyi ve başarıyı yakalayabilmeleri için doğru ve değer yaratan stratejileri belirlemeleri, ortak bir vizyon oluşturmaları, çıkar çatışması yönetimi yapmaları, ardıl planlaması oluşturmaları, aile dışı üyelerle işbirliği yapmaları, hissedarları doğru yönetebilmeleri ve aile ile şirket yönetimi arasındaki dengeyi korumaları gerekiyor."