KOBİ kredilerinde şaşırtan artış

Naki BAKIR

ANKARA - Krizden çıkışın giderek güçlendiği yılın ilk dört ayında, KOBİ'ler cephesinden de olumlu sinyaller alınmaya başladı. Ocak-nisan döneminde bankaların KOBİ niteliğindeki müşteri sayısı ve KOBİ'lere açılan kredilerin hacmi hızla büyürken, batık KOBİ kredileri önemli oranda azaldı.

DÜNYA'nın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, bankaların KOBİ niteliğindeki müşteri sayısı ocak-nisan döneminde 9 bin 203 artarak 1 milyon 237 bin 849'a yükseldi. Anılan dönemde banka müşterisi KOBİ'ler içinde en büyük grubu oluşturan mikro işletmelerin sayısı ilk dört ayda 598 artarak 1 milyon 202'ye ulaştı. Banka müşterisi küçük işletmelerin sayısı 4 bin 787 artışla 166 bin 454, orta büyüklükteki işletmelerin sayısı da 3 bin 818 artışla 71 bin 193 oldu. Kriz koşullarının yoğun hissedildiği geçen yılın ilk dört ayında banka müşterisi KOBİ'lerin sayısı 37 bin 796, 2009'un tümünde de 72 binden fazla azalarak 1 milyon 228 bin 646'ya gerilemişti. Geçen yılki azalma, mikro işletmelerden kaynaklanmıştı. 2009'un tümünde banka müşterisi küçük işletmelerin sayısı 3 bin 725, orta büyüklükteki işletmelerin sayısı da 4 bin 727 artarken, mikro işletmelerin sayısı 80 bin 459 azalmıştı.

Krediler dört ayda 9.3 milyar lira arttı

Geçen yıl ilk dört ayda 4.6 milyar lira daralan KOBİ kredileri, bu yıl aynı dönemde ise bunun iki kadından fazla bir büyüme kaydetti. Bankaların, KOBİ'lere kullandırdığı kredilerin bakiyesi ocak-nisan döneminde yüzde 11.2 oranında 9 milyar 342.3 milyon lira artarak 92 milyar 613.8 milyon liraya ulaştı. Nisan sonu itibariyle KOBİ kredilerinin 31 milyar 553.5 milyon lirası mikro, 25 milyar 461 milyonu küçük ve 35 milyar 599.4 milyon lirası da orta büyüklükteki işletmelere ait bulunuyor. İlk dört ayda mikro işletmelerin kredi hacminde 2 milyar 356 milyon, küçük işletmelerin kredilerinde 3 milyar 390 milyon, orta büyüklükteki işletmelerin kredi hacminde de 3 milyar 597 milyon liralık net artış yaşandı.

Batıklar küçüldü

2009'un ilk dört ayında yüzde 24.2, yılın tamamında ise yaklaşık yüzde 62 büyüyerek 6 milyar 892.4 milyon liraya ulaşan takipteki KOBİ kredileri, bu yılın ilk dört ayında yüzde 5.2 küçülerek 6 milyar 532.7 milyon liraya geriledi. Nisan sonu itibariyle takipteki kredilerin 3 milyar 211 milyonu mikro, 1 milyar 656 milyonu küçük, 1 milyar 666 milyonu da orta büyüklükteki işletmelere ait bulunuyor. Yılın ilk dört ayında her üç grupta da batık kredilerin azaldığı görülüyor.

Batık KOBİ kredilerinin 2008 sonunda yüzde 5'i aşan, 2009 sonunda yüzde 8.3'e ulaşan oranı, bu yıl ilk üç ayda 1 puandan fazla düşüşle yüzde 7.05'e geriledi.

Takipte borcu bulunan KOBİ sayısı ise ocak-nisan döneminde yüzde 1 artarak 205 bin 670 oldu. Bu artış mikro işletmelerden kaynaklandı. Sorunlu kredisi bulunan küçük ve orta ölçekli işletme sayısının anılan dönemde azaldığı gözlendi.

Kredilerde büyük rekabet yaşanıyor

Yapı Kredi Bankası Genel Müdür Yardımcısı Muzaffer Öztürk, bankaların KOBİ bankacılığının büyük rekabet içinde olduğunu belirterek: "KOBİ'ler imalat sanayinin içine girmeye başladı. Bankalar da kredi kullandırmak için yola çıktı. Yapı Kredi olarak bizim bin 400 görevlimiz sahada çalışıyor. Her biri, haftada 25 KOBİ müşterisini ziyaret ediyorlar, kredi paketlerini sunuyorlar, tanıtıyorlar. Bunlar büyüme hedeflerimizin bir parçası" dedi. KOBİ bankacılığı portföyünü büyütmeye devam eden Yapı Kredi'nin 1 milyonu aşan KOBİ müşterisinin bulunduğunu dile getiren Öztürk, 2010 sonunda bu rakamı 1 milyon 200 bine ulaştırmayı hedeflediklerini bildirdi. Yapı Kredi şubelerine yapılan kredi tekliflerinde önemli artış olduğunu dile getiren Öztürk, ''Bu yıl 2009'un aynı dönemine göre yüzde 55'lik artış oldu. Bu, daha fazla KOBİ'nin krediye ulaşmaya başladığını ve banka olarak bizim yaptığımız çalışmaların yerinde olduğunu gösteriyor'' dedi. Bunun için 1.5 milyon KOBİ'ye ulaşılması gerektiğini dile getiren Öztürk, bunun Türkiye'de KOBİ'lerin ve bankacılığının daha büyüyeceğini gösterdiğini söyledi.

KOBİ’lere ilişkin süreç iyi yönetiliyor

İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Adnan Bali, banka olarak küresel krize bağlı durgunluğun dünya ölçeğinde yaşandığı bir dönemde Türkiye'nin geleceğine olan güvenlerini koruyarak büyümeye ve altyapı gelişimini kesintisiz olarak sürdürmeye devam ettiklerini belirterek KOBİ'lere 2009 yılında olduğu gibi, bu yıl da piyasa gelişmeleri paralelinde kaynak aktarmayı sürdürdüklerini söyledi. Bali, son aylarda iktisadi faaliyetteki canlanma ve istihdam koşullarındaki nispi iyileşme paralelinde ticari kredi türlerinde takipteki alacakların miktarının azaldığını ve kredi hacmindeki artışın etkisiyle takipteki kredilerin toplam kredilere oranının gerilediğini ifade etti. "Bu husus, KOBİ'lere ilişkin sürecin iyi yönetildiğini teyit etmektedir”diyen Bali, 11 bine yakın ticari müşterilerinin 1,1 milyar TL'yi aşan kredisini yeniden yapılandıklarını söyledi. Balı, "Yapılandırılan krediler, mevcut seyir itibariyle, yüzde 80'i aşan oranda geri ödenmeye devam etmektedir. Sektörleri genel olarak değerlendirdiğimizde gıda, enerji, telekomünikasyon, perakende ticaret ve turizm sektörleri dikkat çekmektedir”şeklinde konuştu.