”Kazakistan'da en büyük sorun bürokratik engeller”

ALMATI - Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye ve Kazakistan arasındaki ticaret hacminin küresel krizin de etkisiyle 2009 yılında 1,8 milyar dolar civarına gerilediğini belirterek, bunun mevcut potansiyeli yansıtmadığını, 5 yıl içinde 10-15 milyar dolara çıkarma imkanı bulunduğunu belirtti. Bu noktada işadamlarının önündeki engelleri kaldırmanın önemini vurgulayan Çağlayan, Türk işadamlarının en büyük sıkıntısının bürokratik engeller olduğunu, bu sorunu aşmak gerektiğini söyledi.

Çağlayan, Kazakistan temasları çerçevesinde Almatı'da düzenlenen Türkiye-Kazakistan İş Forumuna katıldı.

Bakan Çağlayan, burada yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin mevcut potansiyeli yansıtmadığını ifade ederek, Nazarbayev'in Türkiye ziyaretinde de önemli mesajlar verdiğini anımsattı ve ortak yatırım imkanlarının değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.

Türkiye-Kazakistan arasındaki dış ticaret hacminin 2008'de 3,2 milyar doları bulduğunu, küresel krizle birlikte 2009'da 1,8 milyar dolar civarına gerilediğini ifade ederek, "Toplam 2 milyar doları bile bulmayan bir dış ticaret hacmi var. Bunun hiçbirimizi mutlu ettiği söylenemez, madem dostluğumuz, tarihi kültürel bağlarımız var, kader birliğimiz var, çok daha büyük ticaret hacimleri yaratmamız gerekir" dedi. Çağlayan, her şeye rağmen iki ülke arasındaki ticaret hacminin son 7 yılda 10 kattan fazla artış gösterdiğine dikkati çekti ve bu durumun gelecek 5 yıl içinde ticaret hacmini 10-15 milyar dolar seviyesine çıkarabilecek potansiyeli ortaya koyduğunu belirtti.

Bu noktada işadamlarının önündeki engelleri kaldırmanın büyük önem taşıdığını kaydeden Çağlayan, dün akşam Türk işadamlarıyla bir araya geldiğini belirterek, işadamlarının en önemli sorununu bürokratik engellerin oluşturduğunu ifade etti.

"Bürokratik engelleri ne kadar kaldırırsanız ekonominin gelişmesi o kadar hızlı olur" diyen Çağlayan, bunu, Türkiye'nin geçirdiği değişim ve dönüşüm tecrübesine dayanak söylediğini kaydetti. Türkiye'nin işadamlarına serbest iş yapabileceği alanlar yaratmaya, bürokratik engelleri kaldırmaya başladığından bu yana ekonomide çok büyük atılım sağladığını anlatan Çağlayan, dünyanın 17. büyük ekonomisi haline geldiğini, ihracatının 7 yıl önce 36 milyar dolar düzeyinden 2008'de 132 milyar dolara çıktığını, 2009'da küresel krizin etkisiyle 102 milyar dolara gerilediğini kaydetti.

Bu başarıda kamu ve özel sektör diyaloğunun geliştirilmesinin de önem taşıdığını ifade eden Çağlayan, işadamlarıyla birlikte "karış karış dünyayı gezdiklerini", görev yaptığı 11 ay içinde 45 dış gezi gerçekleştirdiğini anlattı. Küresel krizin çok yoğun yaşandığı ve etkisinin en az 2 yıl daha hissedileceğini dile getiren Çağlayan, böyle bir süreçte iş adamlarının bir araya gelmesi, birlikte yapabileceklerin değerlendirmesinin büyük önem taşıdığını söyledi.

"Gümrük Birliği, Kazakistan'ın önemini daha da artıracak"

Kazakistan'ın, Türkiye'nin "dost ve kardeş" ülkesi olduğunu, ekonomisinin bölgesinde güçlü hale gelmesini istediklerini ifade eden Çağlayan, Türk işadamlarının bölgede yatırım yapacakları imkanların sağlanması ve engellerin kaldırılmasının önemini yineledi, Türk işadamlarının tecrübesinin Kazakistan'a önemli katkı sağlayacağını söyledi.

İş forumunda işbirliği olanaklarının sektörel bazda ele alınacağını, değerlendirileceğini ifade eden Çağlayan, "Özellikle Kazakistan Belarus ve Rusya Federasyonu arasında yapılan gümrük birliği anlaşmasıyla Kazakistan'ın daha fazla önem arz edeceği, yatırım çekeceği ve bunun Kazakistan ekonomisine ciddi manada destek vereceği bir ortamda böyle bir toplantının olması son derece önemlidir" dedi.

Çağlayan, sadece iki ülke arasında karşılıklı yatırımlar değil, iki ülke işadamlarının üçüncü ülkelerde ortak yatırımlarının da konuşulması gerektiğini ifade ederek, Türkiye'nin elde etmiş olduğu imkanları, lojistik avantajlarını paylaşmaya hazır olduğunu söyledi.

Rekabetin son derece acımasızca geliştiğine, dünyada ekonomik pastanın küçüldüğüne, pay almak isteyenlerin arttığına dikkati çeken Bakan Çağlayan, bugün iş yapmanın, dünden zor olduğunu, yarın daha da zor olacağını kaydetti. Artık dünyada hızın önem kazandığını, hızlı kararlar alıp uygulamaya koyabilmek gerektiğini anlatan Çağlayan, bugün "büyük balığın küçük balığı değil, hızlı balığın yavaş balığı yediğini" kaydetti.

Bu noktada işadamlarının önündeki engelleri kaldırma gereğini yineleyen Çağlayan, konuşmasını, "Yaşasın Türkiye-Kazakistan dostluğu" sözleriyle noktaladı.

Kazakistan Bakan Yardımcısı Kamaliev

Kazakistan Yeni Teknolojiler ve Sanayi Bakan Yardımcısı Berik Kamaliev de, Kazakistan'da 1.800 Türk şirketi bulunduğunu belirterek, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerinin daha verimli hale gelmesi için çaba sarf ettiklerini kaydetti.

Kazakistan ekonomisi hakkında bilgi veren Kamaliev, bu yıl yoğun enformasyonel ve inovasyonel gelişme programı başlattıklarını, bu çerçevede, metalurji, petrol ve petrol işlemesi, kimyasal ve farmakoloji, tarım ve makine endüstrisi, yapı ürünleri, ulaştırma, tekstil, turizm, nakliyeciliğin aralarında bulunduğu 11 öncelikli sektör belirlediklerini ifade ederek, serbest ekonomi bölgeleri ve teknoparkların geliştirileceğini, gümrük vergilerinden muafiyet gibi çeşitli teşviklerin yapılacağını anlattı.

Gümrük Birliği anlaşmasının da işadamları için önemli fırsat yaratacağını kaydeden Kamaliev, Türk işadamlarını yatırıma beklediklerini, tecrübelerine büyük önem verdiklerini söyledi.

Kamaliev, Çağlayan'ın da dile getirdiği gibi birtakım sorunlar bulunduğunu, bürokratik engellerin aşılması gerektiğinin somut bir gerçek olduğunu kaydetti ve sorunların aşılacağını dile getirdi.