Kayserili mobilyacının odağında iki stratejik proje bulunuyor

HATİCE ŞİMŞEK 

KAYSERİ - Türkiye'de mobilya üretiminin yüzde 40'ını Kayseri tek başına karşılıyor. İldeki sanayi yapılanmasının yaklaşık yüzde 30'unu mobilya üreticileri oluşturuyor. Kayseri, 2015 yılı itibarıyla 384 milyon dolarlık ihracat yaptı. Bu rakam ilin toplam ihracatının yüzde 24'üne tekabül ediyor. Yurt genelinde bir günde üretilen 20 bin yatağın 10 bini, 19 bin kanepenin 12 bini, 2 bin 500 koltuk takımının bin takımı Kayseri'de üretiliyor. Panel mobilya üretiminin ise yarısı yine Kayseri'ye ait. Kent, mobilya sektöründeki parlak performansa karşın ihracatta ise henüz istenilen seviyeye gelmiş gözükmüyor. İhraç pazarları noktasında yeni dönemde atılım hazırlığı içinde olan Kayserili mobilyacıların üzerinde durduğu temel konuyu ise endüstriyel tasarım ve tanıtım oluşturuyor. Kayserili mobilyacıların tanıtım ve tasarım noktasında gösterdiği hassasiyet kent ekonomisinin şekillenmesinde kararlar alan yöneticilerin de odağında bulunuyor. Bu noktada ortak akıl ile Mobilyakent ve Mobitek projelerini bir an önce hayata geçirmek isteyen Kayseri'de her iki proje mobilyada istenilen ihracat başarısının yakalanması sürecini de beraberinde getirecek. Mobilyakent'i bir AVM niteliğinde tasarlayarak, burada fuarlar düzenlemek isteyen sektör tasarımdaki açığı ise Mobitek'teki çalışmalarla sonlandıracak. Ayrıca burada sektörün ihtiyaç duyduğu nitelikli personel açığı da giderilecek.

Kayseri mobilya sektörü bugün itibarıyla gelişmiş bir altyapıya sahip. Kentte 19'u büyük ölçekli, 73'ü orta, 239'u küçük ölçekli geriye kalanı mikro ölçekli olmak üzere yaklaşık bin 500 mobilya üreticisi bulunuyor. Bilim Sanayi Teknoloji İl Müdürlüğü verilerine göre sektörde 26 bin 200 kişi istihdam ediliyor. Söz konusu bu firmalar, oturma grubu, kanepe ve ofis mobilyası üretiyor. Endüstriyel tasarım çalışmaları ile Ortadoğu,Orta Asya, Balkanlar ve Kuzey Afrika ülkelerinde kendisine pazar bulan Kayseri mobilyası artık Amerika, İngiltere, Fransa ve Almanya gibi Batı ülkelerinde de kendine yeni pazarlar bulma uğraşı veriyor. Ayrıca ihracatın artırılmasına yönelik tasarım, markalaşma ve özellikle de yurtdışında şube açma çalışmalarında kayda değer kıpırdanmalar söz konusu. 

Çek-yattan modern mobilyaya 

Kayseri'de endüstriyel hareketlenme tekstil ve madeni eşya imalat sanayi gibi sektörlerin öne çıkması ile başladı. Teknoloji içerikli üretim gerektiren bu sektörlerin ardından mobilya sektörü devreye girdi. Mobilyada üretim bugün itibarıyla tüketici talepleri doğrultusunda yüksek teknoloji ile yapılıyor. Mobilya üretme yolculuğuna 'çek-yat' denilen kanepe ile başlayıp, sonra dekoratif oturma gruplarına yönelen sektör, dış pazarda rekabet gücünü korumak adına markanın önünü açacak hamlelere yönelmiş durumda. Bugün itibarıyla tasarım, estetik ve fonksiyonellik çalışmaları markanın önünü açacak işlere imza atılıyor. 

Sektör temsilcileri Kayseri mobilyasının dünya pazarlarında hak ettiği yerini alması ve Türkiye pazarında marka değerini artırması adına bir dizi faaliyet yürütüyor. Kayseri Marangozlar ve Mobilyacılar Odası'nın, Orta Anadolu Kalkınma Birliği ile Kocasinan Belediyesi'nin de desteğini alarak, etap etap hayata geçirdiği Kayseri Mobilyakent bunlardan biri. Mobilyacılar odası gelecek yıl tamamlanması planlanan; 743 mikro KOBİ'yi aynı çatı altında bir araya getirerek ortak kullanıma açık, teknoloji donanımlı 'Mobitek' ile üreticinin ufk unu açmaya hazırlanıyor. 

Mobilyakent ile KOBİ ölçekli mobilyacılar atağa hazırlanıyor 

Kayseri Marangozlar, Mobilyacılar ve Döşemeciler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Çevrim, sektörün üretim, satış ve pazarlama sorunlarına çözüm getirmek ve küresel mobilya sektöründeki payını artırmak amacı ile Mobilyakent projesine başladıklarını hatırlattı. Çevrim, "KOBİ ölçekli firmalar fuar ve tanıtım gibi dış ticareti artıracak aktivitelerden yoksun kaldı. Bu yoksunluk Mobilyakent bünyesinde yer alacak uluslararası standartlara sahip fuarla giderilecek" dedi. 

Mehmet Ali Çevrim'in verdiği bilgiye göre, üç ana bölümden oluşan Mobilyakent'te mikro KOBİ'ler için yaptırılan 743 iş yeri tamamlandı. Bunlardan 400'ü yeni iş yerlerine taşınarak, üretime başladı. Bu iş yerleri 270 ila bin 300 metrekare arasında değişen büyüklüklere sahip. Büyüme potansiyeli olmasına rağmen CNC makine koyacak alana sahip olmayan KOBİ'ler, Mobilyakent'te sağlanan yeni alanlar ile hem makine ekipmanı hem de istihdamda büyüme sağlayabilecek. 

Projenin ikinci bölümü ise; mobilya ve diğer ev dekorasyonu ürünlerinin sergileneceği, Türkiye'de mobilya sektörünün en büyük AVM özelliğini taşıyacak teşhir alanından oluşuyor. Mehmet Ali Çevrim, şu bilgileri verdi: 

"Mobilya, teşhir edilmeyi yani sergilenmeyi isteyen bir ürün. Toptan satışlarda kâr marjları düşük. Bu nedenle Mobilyakent bünyesinde uluslararası standartlara sahip bir fuar inşa ediyoruz. Amacımız yurt içi ve dışına toptan satış yapabilmek. Ana teşhir ürününü mobilyanın oluşturacağı fuarımızı 2017 yılı sonunda açıyoruz. Fuarımız bir bakıma mobilya sektörünün AVM kimliğinde faaliyet gösterecek. Ürünler fuarda yer alacak 400 mağazada sergilenecek." 

Mobitek, beyin görevi görecek 

Kayseri mobilya sektörünü geliştirecek önemli projelerden birini de 'Mobilya Alt Yapısını Güçlendirme Projesi' oluşturuyor. Bu kapsamda Mobitek adlı bir yapının kurulup, mobilya sektöre tasarım, imalat ve eğitim yönünden destek vermesi planlanıyor. Mobitek aynı zamanda sektörde 'beyin' görevi görecek. Finansmanı AB fonundan sağlanan bu projenin mali portresi 8.6 milyon euro. İhale aşamasındaki proje, 8 bin 500 metrekarelik alan üzerinde kuruluyor. Mobilyada yeni modeller Mobitek'in Ar-Ge ve tasarım bölümlerinde hazırlanacak. İleri teknoloji ürünü makinelerde şekillenecek. Sonra tüketiciye iletilecek. Mobitek, aynı zamanda bir eğitim üssü gibi faaliyet gösterecek. KOBİ çalışanlarının düzenli şekilde tasarım, teknoloji yoğun üretim, teşhir ve pazarlama konularında eğitilmelerini sağlayacak. 

Dış pazarda rekabet gücünün artırılması şart

Kayseri'de aile boyu küçük atölyelerde başlayan, sonrasında ise atak yaparak başlı başına bir sektöre dönüşen mobilya sanayii, artık iç ve dış pazarda kendini kabul ettirmiş durumda. Fakat yine de sektörde çözüm bekleyen birçok sorun var. Kentte modern tasarımlı mobilya üretiminde başarı sağlandığı söylenemez. Ar-Ge çalışmaları yetersiz. Sadece Kayseri'de değil, yurt genelindeki mobilya üretim merkezlerinde de endüstriyel tasarıma önem verilmesi şart. Sektörde öne çıkan üreticilerin markalaşmaya verdiği önemi tüm sektöre yaymak ve kalıcı marka kimliği geliştirmek gerek. 

Mobilya sektörün rekabetçi olabilmesi için yetişmiş, üretim ihtiyaçlarını karşılayacak kalifiye eleman sorununa çözüm getirilmesi lazım. Eleman sorunu genellikle KOBİ ölçekli firmaların temel sorunlarından biri konumunda bulunuyor. Mobilya sektöründe, dekorasyon ve modern tasarım eğitimi veren kurumlara, okullara ihtiyaç var. Sektörde üniversite- sanayi işbirliğinin geliştirilmesi de bu konuda önem taşıyor. Ambalajlama ve ürün standart ölçü eksikliğinden ve düşük ihracat miktarı yüzünden, ürün başına düşen birim ambalaj ve nakliye kısacası navlun maliyeti çok yüksek. Ayrıca işletmelerin ihracat kapsamında finansal yeterliliğinin sağlanması için de başta Eximbank ve KOSGEB olmak üzere benzer finans kuruluşlarının desteklerine ihtiyaç duyuluyor.

"Farklı alanlara yönelik teknoloji tabanlı mobilyalar üretilmeli"

Mobilya sektöründe katma değerin artırılması konusunda bilgi ve teknolojinin önemli bir yerde durduğunu ifade eden Erciyes Teknopark Yönetim Kurulu Başkan Vekili Abdulhakim Coşkun, Kayseri'de teknik mobilya üretiminin yapılması gerektiğini vurguladı. Coşkun, "Kayseri'nin Türkiye'de en önemli, en büyük merkez olma fırsatı yakaladığı tek sektör mobilya. Yakaladığımız bu fırsatı tasarımla, teknolojiyle birlikte değerlendirmemiz gerekiyor. Teknoparktaki firmaların bir kısmı mobilya sektörüne iş yapıyor. Yazılım, ürün tasarımı gibi noktalarda destek sağlıyor. Dolayısıyla Kayserili mobilyacılar daha teknolojik mobilyalar üreterek katma değeri artırabilir. Mesela bir firmamız mobilyaya teknoloji de ekleyerek, hastane yatağı üretti. Önemli başarılara imza attı. Dolayısıyla yalnızca ev mobilyası değil, taşıt mobilyası, uçak mobilyası, şehir ve hastane mobilyası gibi teknolojiyi ilgilendiren çok sayıda endüstriyel mobilya çeşitlerini üretebilmeliyiz" ifadelerini kullandı.