Kayseri, tarıma dayalı ihtisas OSB'ler konusunda gecikti
Şaban ÜNLÜ / Kayseri Ticaret Borsası Başkanı
İlgili raporlara bakıldığında ülkemiz tarım sektöründe çalışan nüfusun fazlalığı, işletme ölçeklerinin küçüklüğü ve bunlardan bir kısmının pazarla bütünleşemediği, üretici örgütlenmesinin yetersiz kaldığı, tarım ürünleri ticaretinde yüksek gümrük duvarları ile korumanın devam ettiği, bitki-hayvan sağlığı şartlarının ve gıda kontrolünün istenilen düzeyde olmadığı görülür.Türkiye'nin, uygun politikalarla tarımsal üretimde etkinliğini artırması, tarım sektöründen geçinenlerin gelirlerini yükseltmesi, tüketicilerin uygun kalite, fiyat ve miktarda tarım kaynaklı ürün temin etmelerini sağlaması gerekiyor.
Türkiye'de sorunların üstesinden gelinebilmesi, çok akıllı çözümlerin vakit kaybetmeksizin uygulamaya konulmasıyla yakından ilgilidir. Bu tespite en güzel örneklerden birisi de sanırım -hızlı hareket edilememekle birlikte- tarıma dayalı ihtisas organize sanayi bölgeleri modelidir. Ortaklaşa yapılan çalışmalar sonucunda; besicilik ve örtü altı üretim faaliyetlerinin yerleşim merkezlerine makul uzaklıkta, sınırları belirli ve planlı bir bölgede yapılmasının karşılaşılan bir takım sorunların çözümüne katkı sağlayacağı gibi, ketleşmeyi yönlendireceği, çevre sorunlarını önleyeceği, üretimi artırarak kaliteyi yükselteceği, kent içi tarımsal faaliyetlerin getirdiği sorunların çözümüne yardımcı olacağı, üreticilere modern ve çağdaş bir çalışma ortamı sağlayacağı, en önemlisi de işletme büyüklüğü sorununun çözümüne katkıda bulunacağı görüşünde uzlaşılması tarıma dayalı ihtisas OSB'ler kurulmasını gündeme getirdi.
Birçok önemli soruna çözüm aranırken geliştirilen tarıma dayalı ihtisas OSB'ler zaman içerisinde yasal eksiklikleri de giderilerek, günümüzde uygulanabilir duruma getirildi. Kayseri de bu gelişmelere kayıtsız kalmadı ve 3 yerde (Pınarbaşı, Yeşilhisar ve Develi) tarıma dayalı ihtisas OSB kurulması amacıyla girişimlerde bulunuldu. Pınarbaşı Tarıma Dayalı İhtisas OSB için seçilen alan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'na bildirildi. Yeşilhisar Tarıma Dayalı İhtisas OSB için belirlenen alan bakanlık tarafından reddedilince alternatif alan seçilerek yeniden bakanlığa müracaat edildi. Develi Tarıma Dayalı İhtisas OSB girişimi ise, bilindiği kadarıyla uygun alan bulunamadığından sonuç alınamayacak durumda.
Ayrıca; Büyükşehir Belediyesi çevre planlarında Sivas Yolu Gömeç Mevkii'nde 2 milyon 800 bin metrekare, Adana Yolu İncesu Mevkii'nde 3 milyon 900 bin metrekare büyüklüğe sahip iki arazinin plan dâhilinde tarıma dayalı ihtisas OSB alanları olarak ayrıldığını görüyoruz. Kayseri'nin 200 bin büyükbaş hayvan varlığına sahip olması ve et üretim tesislerinin sektörel büyüklükleri göz önüne alındığında, Kayseri'deki tarıma dayalı ihtisas OSB'lerin faaliyet konusunun besi ve süt sığırcılığı ağırlıklı olması gerekiyor. Ayrıca, bu bölgeler içerisinde tarımsal girdi kullanan sanayici oranının yüksek bulunması Kayseri için arzulanan bir durum olmalı.
Yeni projeleri gündeme getirmekte mahir olan Kayseri'nin, tarıma dayalı ihtisas OSB'ler gerçekleştirme konusunda geç kaldığını söyleyebiliriz. Ancak; konuyla ilgili uygulama yönetmeliğinin 2009 yılı sonlarında yayınlanmış olması, Kayseri'nin kaybettiği süreyi kısa zamanda kapatabileceğini gösteriyor.
Yetkililerin son bir değerlendirme yaparak en azından 2 bölgede besi ve süt alanında tarıma dayalı ihtisas OSB'ye hayatiyet kazandırmaları, Kayserili tarım üreticilerinin refah düzeylerinin yükselmesine ve Kayseri gıda sanayinin gelişmesine büyük katkısı sağlayacak.