Kaderleri 'pamuk ipliği'ne bağlı
Marmara Bölgesi'nde 2008 yılında vergi şampiyonları arasında yer alan Fikri Örme, artan pamuk fiyatları nedeniyle kapanmanın eşiğine geldi.
Serap GÜNEŞ
İSTANBUL - Çok değil, iki yıl önce Marmara Bölgesi'nin vergi şampiyonları listesine 53'üncü sıradan giren Fikri Örme, bugün pamuk fiyatlarındaki istikrarsızlık nedeniyle kapanma tehlikesi ile karşı karşıya.
Şirketin sahibi Fikri Kurt, makineleri birer birer kapattıklarını, en fazla 3 ay daha dayanabileceklerini açıkladı. Kurt, "Kazandıklarımı belli bir yaştan sonra kaybedeceksem, fabrikalarımı kapatma yoluna giderim, başka dallarda başka işler yaparım" dedi.
Aynı zamanda Örme Sanayicileri Derneği (ÖRSAD) Başkanı da olan Kurt, "Derneğimize kayıtlı yaklaşık 400 üye var. Hepsi de aynı durumda. 3 aya kadar bu sıkıntı giderilmezse şirketler kapanma yoluna gidecek" diye konuştu.
Kendisine ait tekstil işletmeleri Fikri Örme ve Kurt Tekstil'de işçilerin parasını 3 ay ödeyebilecek durumda olduğunu ifade eden Kurt, gelişmelerin aynı doğrultuda devam etmesi halinde tazminatlarını vermek suretiyle işten çıkarma yapacağını kaydetti.
Pamuk fiyatlarındaki artış yüzde 130'u buldu
2010 yılının ilk 6 ayının tekstil sektörü için çok verimli olduğunu dile getiren Kurt, Pakistan'da yaşanan sel felaketi ile birlikte işlerin değiştiğini, dünya çapında spekülatif girişimlerin ortaya çıktığını anlattı.
Pamuktaki artışın tekstil ürünleri fiyatlarını ciddi biçimde zorladığını kaydeden Kurt, "2009-2010 arasında fiyatlar yüzde 110 civarında artış göstermiş. Üretime dönüştüğünde yüzde 130'a kadar artıyor.
Konfeksiyoncular bu fiyatlarla işlerini yürütemez" dedi. Kur politikasında da iyileşme yapılmadığı için konfeksiyoncuların zarar ettiğini savunan Kurt, yüksek fiyatlarla satılan malların geri dönüşünü alma konusunda endişeli olduklarını belirtti.
"Şu anda bizden kumaş almaya çalışanlar, uzun vadeler dolayısıyla bunu kaldırabilecek finans kaynağına sahip değiller" diyen Kurt, "Sanayici daha önce 2 TL'ye aldığı pamuğu bugün 5 TL'ye alıyor. Bizler de ipliği 4 TL yerine 8-10 TL arasında alacağız. Hiç kimsenin kasasında böyle bir kaynak yok" diye konuştu.
Siparişler yüzde 50 düştü makineler durdu
Fikri Örme'de üretim yapan makineleri yavaş yavaş kapatmaya başladıklarını vurgulayan Kurt, sipariş alamadıklarını açıkladı. İplik fabrikalarının nakit olarak mal satmaya çalıştıklarını kaydeden Kurt, "Bizim sektörümüz nakitle dönen bir sektör değil. Biz Avrupa ülkelerine ihracat yapan firmalara mal sattığımız için Avrupa ülkelerini de finanse eden bir ülke durumunda oluyoruz" dedi. İki işletmesinde bulunan yaklaşık 100 makineden 25'inin 2 haftadır çalışmadığının altırı çizen Kurt, siparişlerde de yüzde 50 civarında düşüş olduğunu kaydetti.
Sektörün ayakta kalabilmesi için istihdam üzerindeki yüklerin azaltılmasını isteyen Kurt, vergisini aksatmadan ödeyen işletmelere de pozitif ayrıcalık talep etti.
İlk defa 2010 yılında çeklerin itibarlı bir konuma geldiğini belirten Kurt, "Kriz sürecinde hangi mükellef borcunu kendi ödedi? 2008 yılında kaybettiğimiz paraların hiçbiri geriye dönmedi" dedi. Vergi borçlarına getirilen afların mükellefi kayıt dışına ittiğinin altını çizen Kurt, "Biz eşitlik ilkesine dayanan bir sistem istiyoruz. Eğer bu olursa sanayici doğru bir şekilde çalışır" ifadelerini kullandı.
'Bez parçası'yla uğraşmadı plastik sektörüne girdi
Fikri Örme'nin 2008 yılında Marmara Kurumlar Vergisi ilk 500 sıralamasında 53. sırada yer aldığını hatırlatan Kurt, şartların iyileşmemesi durumunda Kurt Tekstil ve Fikri Örme'de çalışan 180 kişinin işsiz kalacağını söyledi. Kurt, "Kayıt dışı bir an önce çözülmeli. Bununla ilgili bir çalışma yapılacaktı. Şimdi 'seçimden sonra' deniyor.
Bu çalışma seçim malzemesi olarak kullanılmamalı. Fiyat istikrarı olursa devam edeceğiz. Ama ne kadar bekleyebiliriz? Benim başka dalda zaten bir işim var. Başbakan'ın tekstilcilere yönelik "bez parçasıyla uğraşmayın" demesi sonrasında bir plastik firması kurdum. Pimaks Plastik AŞ olarak pet levha üretiyoruz. Onunla devam edeceğim" diye konuştu.
"Pamuğun yurtdışına satışı önlenmeli"
Türkiye’de tekstil sektörünün sıkıntılarına cevap verecek bir ekonomi politikası olmadığını ifade eden Kurt, "Türkiye’deki pamuk tarlalarına yurtdışından talepler geliyor. Pamuğun yurtdışına satılmaması lazım. İhracat yapan firmaları destekleyemezsek durum çok daha kötüye gider. Herkes milli malını sahiplenmeli.
Bazı yerli fabrikaların spekülatif hareketleri de bu yıl fiyatları tetikledi. Fırsatları Türkiye’nin menfaatlerin göre değerlendirmeliyiz. Bugün bir sanayicinin cebine giren para ülkenin cebine girmiştir" açıklamasında bulundu. Pamuk fiyatlarındaki istikrarsızlık nedeniyle firmaların önünü göremeyen, borsaya dayalı işletmeler haline geldiklerini ifade eden Kurt, sözlerini şöyle sürdürdü: "Nasıl ki Hindistan, Pakistan anti-dampingler geliştirdiyse bizim de kıt olan ürünümüze anti-dampingi getirmemiz gerekiyor."
1 ton kumaş, 1300 kiloluk arabayla aynı fiyata geldi
ÖRSAD Başkanı Fikri Kurt, pamuk fiyatlarındaki artış ile ilgili şu bilgileri verdi: "Bu sektörde çalışan çok insan var. Şu an sektörün kazancında yüzde 50 düşüş var. Bu durum devam ederse sektörde yüzde 10 dolayında da istihdam azalması olur. Yaklaşık 4 bin çalışan var sektörümüzde. Sürekli fiyat artışından dolayı müşterimize fiyat veremez duruma geldik. Günde 2-3 defa fiyat çıkarsa bu işi yapamayız. 1 kilo penye pamuk ipliğinin fiyatı şu an 9 TL. 20 TL de boyalı kumaş. 1 ton kumaş 20 bin TL. 1300 kilogramlık bir araba da 20 bin 800 TL. Bu çarpıcı bir olaydır. Makul olan fiyat bir ton boyalı kumaşta 12-13 bin TL’dir. 20 bin TL seviyelerine 2-3 ay içinde çıktı."