Kaçak gecekondu sahiplerine sadece enkaz bedeli ödenecek

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, kentsel dönüşüm projesi kapsamında sözleşmeyle kaçak gecekondusunu devredenlerin, gecekondusu için sadece enkaz bedeli isteyebileceğine, başka bir bedel talep edemeyeceğine karar verdi. 

Kuzey Ankara girişi kentsel dönüşüm projesi kapsamında belediye ile sözleşme imzalayarak gecekondusunu devreden kişiye, imzalanan sözleşme gereği belirlenen kıymet takdiri bedelinin yüzde 10'u enkaz bedeli olarak ödendi. 

Ancak kaçak gecekondu sahibi, kendisine sadece enkaz bedelini ödendiğini, tüm yapı bedelinin ödenmesi gerektiğini savunarak alacağın tahsili için icra takibi başlattı. Davalı belediye ise icra takibine itiraz etti. Gecekondu sahibi bu kez, belediyenin itirazının iptaline, icra takibinin devamına ve yüzde 20 icra inkar tazminatına karar verilmesi istemiyle dava açtı.

Davaya bakan Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi, davayı kabul ederek belediyenin itirazını iptal etti. 

Yerel mahkeme hükmünün davalı belediye tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya Yargıtay 13. Hukuk Dairesine geldi. Daire, yerel mahkeme kararını davalı belediye yararına oy birliğiyle bozdu. 

Karardan 

Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin kararında, davacıya ait belgesiz gecekondunun kentsel dönüşüm projesi kapsamında davalı belediyeye devri konusunda taraflar arasında taahhütname imzalandığı, davalı belediye elemanlarınca kıymet takdir raporu düzenlenerek davacının gecekondusu, müştemilat ve ağaçları için 20 bin 326 lira yapı bedeli ile 2 bin 279 lira enkaz bedelinin belirlendiği kaydedildi.

Belirlenen bu bedellerden sadece enkaz bedelinin davacıya ödendiği, davacının kendisine enkaz bedelinin değil, tüm yapı bedelinin ödenmesi gerektiği iddiasıyla davayı açtığı belirtilen kararda, yerel mahkemece de davanın kabulüne karar verildiği anlatıldı. 

Davacıya yapı bedelinin tamamının mı yoksa sadece enkaz bedelinin mi ödenmesi gerektiği konusunu irdeleyen Dairenin kararında, Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu'nda malikler ve hak sahipleri ile yapılacak anlaşmaların usul ve esaslarının yönetmelikle belirleneceğinin hüküm altına alındığı aktarıldı.

Kararda, Kentsel Dönüşüm Projesi Yönetmeliği'nin "Belgesiz ve Kaçak Gecekondulara Uygulanacak Esaslar" başlıklı 18. maddesinde de "Hak sahiplerine ait gecekondu, tesis, müştemilat ve ağaçlar için belediyece oluşturulacak kıymet takdir komisyonunca belirlenecek kıymet takdir bedelinin yüzde 10'u enkaz bedeli olarak hesaplanır. Bu bedel, yapılacak sözleşme ile hak sahiplerine verilecek konuta ait inşaat maliyetinden düşülüp, kalan bedel hak sahibi tarafından ödenir." düzenlemesinin yer aldığı hatırlatıldı. 

Ayrıca, tarafların bu mevzuat hükümleri çerçevesinde imzaladıkları taahhütnamede, hak sahibinin kıymet takdir komisyonunca belirlenmiş bedele itiraz etmeyeceğinin kararlaştırıldığı ifade edilen kararda, taraflar arasında düzenlenen ve özel hukuk hükümlerine tabi ve geçerli bu taahhütnamenin, taraflar yönünden bağlayıcılığı bulunduğuna işaret edildi.

Kararda, "Bu değerlendirmeler ışığında, davacının sözleşme kapsamında davalıya devrettiği gecekondusu için sadece enkaz bedeli isteyebileceği, enkaz bedelinin de davacıya ödenmiş olması karşısında davacının başka bir şey talep edemeyeceği anlaşıldığından davanın tümüyle reddine karar verilmesi gerekir. Mahkemece değinilen bu yön gözardı edilerek davanın kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir." denildi.