Japon üretici, ülkesini terkediyor!
Güçlü yen nedeniyle ürünleri daha pahalı olan ve dünya pazarlarında rekabet güçlerini yitirdiklerinden şikayet eden Japon şirketler, üretimlerini yurtdışına taşıyor.
İSTANBUL - Japon Yeni'nin dolar karşısında yeni zirveleri zorlaması elektronikten otomotive kadar birçok sektördeki Japon şirketinin üretimini yurtdışına kaydırmasına neden oluyor. Japon mallarının dünya pazarlarında daha pahalı olmasına ve Japon şirketlerin rekabet güçlerinin azalmasına neden olan değerli yen yüzünden Toyota, Canon, Nissan, Murata gibi şirketlerin yurtdışındaki üretimlerini önemli oranda
artırmaya başladı. Dev şirketlerin üretimlerini Japonya dışına taşıması ise, ihracata dayalı ekonominin üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor.
Uluslararası piyasalarda dolar/yen paritesi, 1995 yılından bu yana en düşük seviyelerine yaklaşmaya başladı. Şu sıralar 80 yen seviyesinde olan doların, ABD'nin ikinci niceliksel genişleme programının devreye girmesiyle 1995 yılından bu yana en düşük seviye olan 79.75 seviyesinin bile altına ineceği tahmin ediliyor. Japon Yeni'ndeki artış ise ihracatı baltalıyor ve Japon üreticileri çok mutsuz ediyor.
Eylül ayında ülkenin ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 artarak 71.29 milyar dolar oldu. Bu oran, yılbaşından beri ihracatta kaydedilen en düşük artış. Güçlü yenin, rekabet güçlerini azaltmasından şikayet eden Japon üreticiler yurtdışında üretime ağırlık vermeye başladı.
Dünyanın en büyük otomobil üreticisi Toyota Motor, mart ayında sona erecek mali yılın ikinci yarısı için ABD Doları/ Japon Yeni tahminini düşürdü. Toyota, dolar/yen için tahminini 10 yen düşürerek 80 yen seviyesine çekti. Tahminlerini aşağı çeken Toyota, bu yıl yurtdışındaki üretimini rekor seviyede artırdı.
Beş yıl önce toplam üretim içinde yüzde 48 olan yabancı üretimin payı bu yıl yüzde 57'ye çıkarılıyor. Toyota, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, hibrid aracı Prius'un Japonya dışında ilk Tayland'da seri üretimine başlandığını bildirmişti. Rakip firma Nissan da, bu yıl otomobil üretiminin yüzde 71'ini Japonya dışında gerçekleştirecek. Geçen yıl yurtdışında yapılan üretimin payı yüzde 66 idi. Bu yaz Nissan, Tayland'da ürettiği kompakt aracı March'ı ithal ederek, seri üretimi yurtdışında yapılan bir otomobili Japonya'ya getiren ilk otomotiv grubu olmuştu.
Elektronik şirketleri mutsuz
Otomotiv şirketlerinin elektronik firmaları da güçlü yenden muzdarip. Toshiba'nın CEO'su Norio Sasaki, dolar/yen paritesinin 70 yen seviyesine doğru yükselmesine karşı deniz aşırı üretimi ve tedariki artırma planlarını hızlandırdıklarını bildirdi. Geçtiğimiz ekim ayında dolar/yen paritesini 70 baz alan bir stres testi yaptıklarını belirten Sasaki, o dönemde insanların yenin hiç bir zaman o seviyelere gidemeyeceğini düşündüğünü ancak, şimdi dolardaki zayıflık ve yendeki güçlenme dikkate alındığında 70 yen seviyesinin gerçeklikten çok uzak görünmemeye başladığını vurguladı.
Elektronik parça üreticisi Murata da, Mart 2013'te sona erecek mali yılda yurtdışındaki üretimini iki kat artırarak yüzde 30 düzeyine çıkarmayı planladığını duyurdu. Bir diğer elektronik devi Canon ise, bu yılın ilk yarısında denizaşırı pazarlardaki üretiminin yüzde 48 ile rekor seviyeye çıktığını açıkladı.
Çelikçiler de etkilendi
Öte yandan, Japonya Demir ve Çelik Federasyonu Başkanı Eiji Hayashida, yenin dolar karşısında bulunduğu seviyenin çok yüksek olduğunu ve Japon imalatçılar açısından uygun dolar/yen paritesinin 90 yen seviyesi olduğunu söyledi. “Dolar/yen paritesinin cari değeri Japon imalatçılar için Asya'daki rakipleri ile karşılaştırıldığında büyük bir dezavantaj” diye konuşan Hayashida, yeni yıla girerken Asya çelik piyasasında bir toparlanma beklediğini de ifade etti.
Japon Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı‘nın ağustos ayında yaptığı bir anket, ülkedeki imalatçıların yüzde 40'ı dolar karşısında 85 yen seviyesinin görülmesi halinde üretimlerini yurtdışına kaydırmayı düşüneceğini ortaya koymuştu. Yen şu an bu seviyeden bile güçlü durumda. Bu arada, Japonya'da bakanları kurulu, ekonomiyi teşvik paketini içeren 63 milyar dolarlık (5,1 trilyon yen) ek bütçeyi onayladı. Geçtiğimiz hafta salı günü Japonya Başbakanı Naoto Kan, teşvik paketine onay vermişti. Küçük işletmeler için mali destek de içeren teşvik paketi, deflasyon ve güçlü yenle savaşarak ekonomiyi canlandırmayı amaçlıyor.