İstatistiklerle Aile 2023 bülteni yayımlandı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun 'İstatistiklerle Aile 2023' bülteni yayımlandı. Bültende, hanelerin yoksulluk oranlarından internet erişim imkanlarına, akraba evliliği rakamlarından yaşam memnuniyet araştırma sonuçlarına dek pek çok farklı başlıkta detaylı veriler yer aldı.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, Türkiye'de 2008'de 4 kişi olan ortalama hane halkı büyüklüğü azalış gösterdi ve 2023'te 3.14 kişiye düştü.
İllere göre incelendiğinde, 2023'te ortalama hane halkı büyüklüğü en yüksek il 4.86 kişiyle Şırnak oldu. Bu ili, 4.67 kişiyle Şanlıurfa ve 4.61 kişiyle Batman izledi. Ortalama hane halkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller ise 2.54 kişiyle Çanakkale olarak hesaplandı. Bu illeri, 2.6 kişiyle Giresun ve 2.61 kişiyle Balıkesir takip etti.
ADNKS sonuçlarına göre, 2015'te yüzde 14.4 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hane halklarının oranının 2023'te yüzde 19.7'ye yükseldiği görüldü. Diğer yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hane halklarının oranı aynı dönemde yüzde 16.5'ten yüzde 13.2'ye düştü. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının oranı 2015'te yüzde 2.2 iken, 2023'de yüzde 3.3'e yükseldi.
En yüksek tek kişilik hane halkı oranı Gümüşhane'de
İllere göre hane halkı tipleri incelendiğinde, geçen yıl tek kişilik hane halklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 30.4 ile Gümüşhane oldu. Tek kişilik hane halklarının oranının en düşük olduğu il ise yüzde 11.1 ile Batman. Aynı dönemde tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il yüzde 72.2 ile Gaziantep oldu. Tek çekirdek aileden oluşan hane halklarının oranının en düşük çıktığı il ise yüzde 50.8 ile Gümüşhane oldu.
Hane halklarının yüzde 10.6'sı tek ebeveyn ve çocuklu
Türkiye'de 2023'te toplam hane halklarının yüzde 10.6'sını tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hane halkları oluşturdu. Toplam hane halklarının yüzde 2.4'ünü baba ve çocuklar, yüzde 8.2'sini ise anne ve çocukların bulunduğu hane halklarının oluşturduğu belirlendi. Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il, geçen yıl yüzde 13.2 ile Elazığ olarak kayıtlara geçti. Bu oranın en düşük olduğu il ise yüzde 7.4 ile Ardahan.
Geniş aileler en fazla Hakkari'de bulunuyor
Geniş aileden oluşan hane halklarının oranının en yüksek olduğu il, 2023'te yüzde 20.2 ile Hakkari oldu. Hakkari'yi yüzde 18.9 ile Batman, yüzde 17.5 ile Bartın izledi. Bu oranın en düşük olduğu il ise yüzde 9.1 ile Eskişehir oldu. Bu ili yüzde 9.9 ile Çanakkale ve yüzde 10 Ankara takip etti.Ailesi tarafından mutlu edilen bireylerin oranı 69.9
En çok aileler mutlu ediyor
Yaşam Memnuniyeti Araştırması 2023 sonuçlarına göre, kendilerini en çok ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı yüzde 69.9 oldu. Bireylerin mutluluk kaynağı olan kişiler sıralamasında bunu yüzde 15 ile çocuklar, yüzde 5.4 ile kendisi, yüzde 3.8 ile eş, yüzde 2.9 ile anne/baba ve yüzde 1.8 ile torunlar takip etti.
Akraba evliliği rakamlarında gerileme söz konusu
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2023'te toplam resmi evlilikler içinde, son evliliğinde birinci dereceden kuzenleriyle akraba evliliği yapmış 16 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı yüzde 8.2 oldu. 2010'da gerçekleşen resmi evlenmelerin yüzde 5.9'unu akraba evliliği oluştururken, bu oran sürekli düşüş göstererek 2018'de yüzde 4.3'e, 2023'te yüzde 3.2'ye geriledi.
Hanelerin yüzde 95.5'inde internet erişim imkanı var
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, evden internete erişim imkanına sahip olan hanelerin oranı 2004'te yüzde 7 iken 2023'te yüzde 95.5 oldu. Diğer yandan, hanelerde dizüstü, tablet, netbook gibi taşınabilir bilgisayar bulunma oranı yüzde 0.9'dan yüzde 45.2'ye, cep telefonu/akıllı telefon bulunma oranı yüzde 53.7'den yüzde 99.7'ye yükseldi.
2023'te yoksulluk oranı yüzde 21.7
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ı dikkate alınarak belirlenen sınıra göre yoksulluk oranı 2023'te yüzde 21.7 olarak hesaplandı. Hanehalkı tipine göre yoksulluk oranı incelendiğinde ise tek kişilik hanehalklarının yüzde 13.7'sinin, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yüzde 21.6'sının, geniş ailelerden oluşan hanehalklarının yüzde 25.7'sinin, çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının ise yüzde 13.6'sının yoksulluk sınırının altında yaşadığı görüldü.