İstanbul'a büyük dönüşüm planı

Leyla İLHAN ÖZEK

İSTANBUL - İstanbul'un, imar anayasası sayılan 1/100 bin, 1/25 bin, 1/5 binlik planları hazırlayan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi'nin (İMP)Koordinatörü İbrahim Baz, İstanbul'un gelecek yıllardaki yapısını ne şekilde olacağını DÜNYA'ya anlattı.

1/100 binlik planlar konusundaki çalışma gündeme geldiğinde, "binlerce sanayi kuruluşunun kent dışına taşınması gerekecek" yorumları yapılmıştı. Ancak İbrahim Baz'ın verdiği bilgiye göre Meclis'ten geçen, Danıştay'ın da aleyhteki davalara karşın uygulanmasını yolunu açan kararıyla yasal açıdan yürürlükte olan plan, eğer uygulanırsa İstanbul'da yıllar içinde büyük bir dönüşüm gerçekleşecek. Sanayi kuruluşları taşınmaya zorlanmayacak. Bununla birlikte yenilenmeleri gerekecek.

İbrahim Baz, eskiden İstanbul'da şehir içinde sıkışıp kalmış kısmen sanayi kuruluşların yer aldığı çöküntü alanlarında teknoparkların kurulacağını söyledi. Baz, "Buralarda silikon vadileri oluşturulmasını planlıyoruz" dedi.

Kağıthane Cendere vadisinde sanayi alanlarının dönüştürülmesi ve buraların eğitim ve teknoloji alanları olarak geliştirilmesinin önerildiğini aktaran Baz, şöyle konuştu: "Anadolu yakasında da Kartal ve Maltepe Dragos'taki mermer alanlarının dönüştürülmesi öngörülüyor.

Kartal'da 4 milyon metrekareye denk gelen 400 hektarlık bir alandan bahsediyoruz. Nerdeyse üstüne koca bir  şehir kurulacak bir alan. Maltepe'de 40 hektara yakın bir alan var. Kağıthane Cendere'de 300 hektarlık bir alandan bahsediliyor. Buralar eskisi gibi sanayi alanı olmaktan çıkacak, ileri teknoloji  alanlarıyla eğitim, bilişim ve teknoloji alanları oluşturulacak."

Baz'ın verdiği bilgiye göre Kağıthane dışında Küçükçekmece ve Silivri'de Eğitim Bilişim Teknoloji (EBT) alanları, Kurtköy ve Pendik'te İleri Teknoloji alanları kurulacak. Baz, "Anadolu yakasında eğitim ve bilişim alanları Tuzla ve Pendik'te de olacak. Böylece İstanbul'un her iki yakasının eşit oranda yenilenmesi ve kalkındırılması hedefleniyor" dedi.

'Hizmet kenti'ne dönüşüm

Belirledikleri alanları gelecekte İstanbul'un kimlik değiştiren merkezi alanları haline getirmeyi amaçladıklarını anlatan Baz, "Buralarda ayrıca merkezi iş alanları, kültür alanları, turizm alanları ve eğitim alanları geliştirmeyi düşünüyoruz. İstanbul'un sanayiden hizmet kentine dönüştürmeyi bu şekilde sağlamayı düşünüyoruz. Böylece İstanbul'a sanayi açmalı göçleri tersine çevirmeyi düşünüyoruz" açıklamasını yaptı.

İstanbul'da neler değişecek?

Kent içinde kalan 3 bin sanayi tesisi taşınacak mı?

Planın ikinci aşamasının, sağlıklı hale getirilmesi gereken sanayi alanlarını kapsadığını dile getiren Baz, isteyen sanayi kuruluşların mevcut yerlerinde kalabileceklerini ancak bu kuruluşların kendilerini yenilmelerinin talep edileceğini söyledi. "İleri teknoloji buralar için de geçerli olacak" diyen Baz, şöyle devam etti: "Mevcut yenilemelerle gündeme gelen 3 bin sanayi iş yerinin taşınması konusunda, planlar yapılırken Sanayi ve Ticaret Odaları ile defalarca görüşüldü. Bir oldubitti olmadı. Bizim kadar onlar da bu planı biliyor. "İstanbul'daki sanayi taşınıyor" diye bir şey yasal olarak mümkün değil. Ancak sanayici uygun gördüğü taktirde taşınabilir. Sanayisini yenilemeyi düşünenler buradan temin edecekleri ekstra gelirlerle daha ucuza mal edecekleri daha modern üretim alanlarına gitmeyi arzu edebilir. Zaten şehir içinde ağır sanayi kalmadı. Hiç kimseye bir zorlama olmayacak.

Şehir içinde sıkışıp kalan sanayi kuruluşlarına 'Burada kalabilirsiniz, diyoruz ama buralar sizin gelişmeniz açısından elverişli değil. Gelişmek istiyorsanız kendinizi doygunlaştıracak alanlara taşınmalısınız' önerisinde bulunuyoruz."

Silivri - Gümüşyaka'daki büyük limandan vazgeçildi

İbrahim Baz, 2006 onaylı Çevre Düzeni Planı'yla ilgili yaşanan yasal sıkıntılara da değindi. Planın 2009'da revizyonunun yapıldığını aktaran İbrahim Baz, yeni revizyonların mahalli seçimlerden önce Meclis'e sunularak kabul edildiğini söyledi. Bu dönemde meslek odalarının yetkisizlik ve usul davası açarak yürütmeyi durdurduklarını, Danıştay'ın yürütmeyi durdurma kararını kaldırdığını kaydeden İbrahim Baz, son durumu şöyle anlattı:

"Yani İMP'de hazırlanan planın yasal açıdan herhangi bir sıkıntısının olmadığı en üst karar merci tarafından ortaya konmuş oldu. Şu anda karşımızda olgunlaşmış bir planı var" dedi.

Baz, yapılan revizyonlarla Silivri Gümüşyaka'da yapılması ve İstanbul bütün lojistik yükünü alması öngörülen devasa bir liman projesinden vazgeçildiğini aktardı.

Trakya bölgesi ile ilgili yaptıkları planda bölgeye çok yakın mesafede Marmara Ereğlisi, Barbaros ve Yeniçiflik limanlarının varlığı nedeniyle yeni bir liman yapmak yerine mevcutları demiryolu sistemiyle İstanbul'a entegre etmeye karar verildiğini söyledi.

Üçüncü havaalanı Silivri - Selimpaşa'ya kurulacak

Silivri Selimpaşa'da öngörülen 3'üncü havaalanı planı kararının onaylandığını belirten İbrahim Baz, Çorlu'da havalimanı varken 3'üncü bir havalimanın ihtiyaç duyulmadığı yönünde eleştiriler olduğunu söyledi. "Ancak gelecekte Silivri'nin merkezi iş alanı haline gelmesiyle birlikte bu bölgede 2 milyonluk bir nüfus olacak" diyen Baz, şöyle devam etti: "Şu anda nüfusun 500 bin civarında olduğu tahmin ediliyor. Atıl gibi duran Çorlu Havalimanı'na baktığımızda, sanayi alanlarını kısıtlamamıza rağmen sanayileşme tamamlandığında 2 milyonluk bir nüfus olacak. Diğer taraftan İstanbul sanayi kenti olmaktan çıkarılıp bir kültür, turizm, hizmetler kentine dönüştürüldüğünde yıllık gelecek turist sayısı 20 milyonun üzerine çıkacak. Yeni havaalanı ihtiyacı olacak. Onun için ihtiyaç var."

Haliç-Maslak merkezli yapı yerine 6 yeni merkez oluşturulacak

Avrupa Yakası'nda iş merkezlerinin özellikle Tarihi Yarımada'dan başlayıp Maslak'a kadar uzanan alanda yoğunlaştığını, kaydeden İbrahim Baz, İstanbul için planda altı yeni merkez planladığını söyledi. Baz, şöyle dedi: "Milyonlarca insan bu merkezlere ulaşmak için çaba sarf ediyor. Bu İstanbul'un gelişiminde engel teşkil ediyor.

Bunun için çok merkezli bir yapıya ulaştırılması gerekiyordu. Planda önemli stratejik kararlar alındı. İstanbul'un bu yapısı Maltepe ve Kartal'a doğru, Avrupa'da Küçükçemece - Silivri'ye doğru nasıl yaygınlaştırılabilir, araştırması yapıldı. Dolayısıyla Anadolu Yakası'nda Kozyatağı - Kartal birinci derece merkez, Maltepe, Tuzla'da Ataşehir'de alt merkezler olmak üzere 6 merkez oluşturulacak. Avrupa Yakası'nda Maslak'ta orman içine kadar olan ilerlemenin durdurulması için Kağıthane, Basın Ekpress Yolu ve Silivri'de ana merkez oluşturulacak. Beylikdüzü'nde alt merkez olacak."

İstanbul doğu - batı yönünde gelişecek

Deprem riskinden dolayı "İstanbul'un doğu-batı yerine kuzeye doğru ilerletin" diyenler olduğunu aktaran İstanbul Büyükşehir Belediyesi Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi'nin (İMP) Koordinatörü İbrahim Baz, "Bu eleştiriyi sadece deprem tehdidi açısından baktığınızda haklı olabilir.

Ama İstanbul'un doğal kaynakları itibariyle dikkate aldığınızda, bundan taviz vermeye kalktığımızda zaten su havzalarının dibine kadar gelmişiz. Ormanlık alanların içine girmişiz. O zaman İstanbul'un gelecekte ekolojik açıdan sürüdürülebilir yapısal özelliği kalmayacak. Doğal yapıyı tehdit eden yapılaşmaların önünü kesmek istediğimiz doğudan-batıya yönelmeyi seçtik" dedi.