IMF'den kullanılacak kredi miktarı arttı

ANKARA/WASHINGTON - Uluslararası Para Fonu'ndaki (IMF) yeni kota reformu ile Türkiye'nin IMF'den kullanabileceği toplam kredi tutarı 42 milyar dolara ulaşacak.

Türkiye'nin IMF'deki kotası, 14. Genel Kota Gözden Geçirmesi kararı kapsamında gerekli hukuki işlemlerin tamamlanması sonrasında halihazırdaki 1,193.3 milyon SDR'den (Özel Çekme Hakkı), 4,659 milyon SDR'ye çıkacak.

Yeni reformun uygulamaya geçirilmesi konusunda, G-20 ülkeleri, iç hukuki süreçlerini 2012 yılı IMF/Dünya Bankası Yıllık Toplantılarına kadar tamamlamak üzere çalışmayı taahhüt ettiler.

IMF prosedürlerine göre bir üyenin kota düzeyi, o ülkenin IMF kredilerine erişim miktarının belirlenmesinde de esas alınıyor.

Bu çerçevede,  genel kural olarak bir ülke, IMF Genel Kaynaklar Hesabından 12 aylık bir dönem içinde en fazla kotanın yüzde 200'ü, toplamda ise en fazla kotanın yüzde 600'ü kadar kredi kullanılabiliyor. 

Buna göre Türkiye'nin, IMF Genel Kaynaklar Hesabından toplam kredi kullanım tutarı, yeni kotasının yürürlüğe girmesi sonrasında 27.952 milyon SDR (42 milyar dolar olacak).

Ancak ihtiyaç duyulması halinde, ülkelerin "İstisnai Erişim" altında bu limitlerin üzerinde kredi kullanma imkanları da bulunuyor.

Bu çerçevede, IMF İcra Direktörleri Kurulu'nun onayı ile söz konusu tutarların üzerinde kredi kullanılabilmesi de mümkün oluyor.

IMF'deki değişikliklerin getirdiği yenilikler

IMF'de temsil ve katılımın iyileştirilmesine ilişkin olarak yapılması önerilen değişiklikler şöyle sıralanıyor:

En kalabalık iki Afrikalı ülke grubunda temsilin güçlendirilmesi amacıyla belirli bir sayının üzerinde ülkenin temsil edildiği ülke gruplarındaki İcra Direktörü Vekilliği sayısının ikiye çıkarılması, düşük gelirli ülkelerin oy güçlerinin iyileştirilmesini teminen temel oyların artırılması ve toplam oy gücüne oranla azalmasının engellenmesi amaçlanıyor.

IMF'nin yatırım yetkisinin genişletilmesine ilişkin olarak yapılması önerilen değişiklikler ise Yatırım ve Özel Kullanım Hesaplarındaki kaynakların kullanımının esnek hale getirilmesi amacıyla, Fon'un, Yatırım Hesabı'nda bulunan kaynaklardan yatırım yaparken uymak zorunda olduğu, para birimi yatırım için kullanılan üyenin veya uluslararası mali kurumların ihraç etmiş olduğu pazarlanabilir borç senetlerine yatırım yapılması, para birimi yatırım için kullanılacak olan üyenin onayının alınması ve Sadece Özel Çekme Hakkı veya yatırımda kullanılacak para birimi cinsinden ihraç edilmiş borç senetlerine yatırım yapılmasına yönelik kısıtlamaların kaldırılması, altın satışlarından elde edilen karın herhangi bir kısıtlamaya tabi olmadan, Yatırım Hesabı'na aktarılmasına imkan tanınması hedefleniyor.

Türkiye'nin fondaki temsil gücü de artacak

Türkiye'nin kota artışı, IMF'deki temsil gücünü de artıracak. Bir sonraki aşamada ise Türkiye'nin, İcra Direktörleri Kurulu'nda, bazı ülkelerin bağlı olduğu Belçika tarafından değil, dönüşümlü ya da tek olarak müstakil olarak temsil edilmesi gündeme gelecek.

Türkiye, Belçika'nın başkanlığını yaptığı on ülkeden birisi ve masada bizim adımıza Belçika oturuyor.

Kurulda, dünya ekonomisindeki paylarına göre fazla temsil edilen gelişmiş ülkelerden az temsil edilen gelişmekte olan ülkelere yüzde 6 pay aktarıldı. Böylece, gelişmekte olan ülkelerin IMF'nin yönetim kurulunda daha fazla rol oynayabilmesi sağlandı.

Bunun yanında kota reformunun tamamıyla yürürlüğe girmesinin ardından, en azından ilk seçimlere kadar, IMF İcra Kurulunda gelişmiş Avrupa ülkeleri, kendilerinde bulunan iki sandalyeyi bırakacak.

Reform kapsamında, İcra Kurulundaki, şu anda en büyük 5 kotaya sahip ülkeden oluşan "atanmış icra direktörleri" kategorisinin de sona ereceği, ardından fonun İcra Direktörleri Kurulunun sadece seçilmiş icra direktörlerinden oluşacağı kaydedildi.