İkinci tur oylama seçim tartışmalarının gölgesinde yapılacak

Canan SAKARYA

ANKARA - İlk tur görüşmeleri tamamlanan anayasa değişiklik teklifinin ikinci tur oylamaları seçim tartışmalarının gölgesinde yapılacak. İkinci tur oylamada AK Parti ve MHP’nin üzerinde uzlaştığı teklifin referanduma götürülebilmesi için her maddede ve nihai oylamada 330 oy aranacak. Eğer, oylamada 330 sağlanamazsa erken seçim yeniden gündeme oturacak.

Anayasa değişiklik teklifinin ilk tur görüşmeleri, AK Parti ve CHP arasında taktik savaşları, protestolar, eylemler, yumruklaşmalar, boğaz boğaza yaşanan kavgalarla, bir haftada geceli gündüzlü süren mesaisinin ardından tamamlandı.

Anayasa gereği verilecek 48 saatlik aranın ardından yarın teklifin ikinci tur görüşmelerine başlanacak. Teklifin geleceğini de ikinci tur oylama belirleyecek. Partili cumhurbaşkanlığı sistemine ilişkin değişiklik teklifinin ilk üç maddesinden sonraki maddeler yeni sistemin omurgasını oluşturan bağlantılı maddeler. Bu maddelerden sadece birinin düşmesi bile sistemin uygulanmasını zora sokarken, seçimi de kaçınılmaz kılıyor.

Erken seçim senaryoları

İlk tur oylama sonuçları bıçak sırtı değil. İlk tur oylamanın seyri her ne kadar teklifin referanduma götürülecek oyu sağlanacağının işaretini verse de kritik oylama öncesi kulislerde, pek çok görüş dile getiriliyor. Kulislerde, ilk tur oylama da gerek AK Parti’de gerekse MHP’de kendini gizleyen retçilerin, teklifin kaderini belirleyecek ikinci tur oylamada ‘ret’ oyu kullanarak paketi düşürecekleri dile getiriliyor. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, paketin Meclis’ten geçmemesi halinde seçime gidileceği yönündeki açıklamaları da olası fireleri önlemeye dönük bir adım olarak değerlendiriliyor. Çünkü olası bir erken seçimde iki yılını doldurmayan milletvekilleri emeklilik hakkını elde edemeyecekleri gibi listelerde de yer alamayacaklar.

Diğer bir görüş ise anayasa değişikliği Meclis’ten geçse de geçmese de seçime gidileceği yönünde. MHP’li Halaçoğlu, “AKP, 330 olsa da hatta halk oylamasında anayasa onaylansa da zaten erken seçim yapacak. AK Parti içerisinde, onlara göre temizlenmesi icap eden kişiler bir şekilde yeni bir seçim yapılmadan temizlenemez. Türkiye’yi kasım ayında bir seçim bekliyor” dedi.

Diğer senaryo da ise AK Parti’ye ulaşan anket sonuçlarının olumsuz olduğu, teklifin referanduma götürülüp halktan dönmesi yerine Meclis’te 330’un altında bir oyla kalacağı belirtiliyor.

İkinci tur oylama nasıl yapılacak?

TBMM Genel Kurulunda, ikinci turda, teklifin tümü ve maddeleri üzerinde görüşme açılmayacak, konuşmalar yapılmayacak, sadece maddeler üzerinde verilen değişiklik önergeleri görüşülecek. Birinci turda üzerinde değişiklik önergesi bulunmayan bir madde hakkında ikinci turda önerge verilemeyecek.

2. TURDA DA FARKLI SONUÇ BEKLEMİYORUM'

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, başkanlık sistemini öngören anayasa değişiklik teklifinin ikinci tur görüşmelerinde de ilk turdan farklı bir sonuç çıkacağını düşünmediğini söyledi. Katıldığı bir televizyon programında, ikinci tur görüşmeleri yarın başlayacak olan anayasa değişikliği teklifine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kurtulmuş, “Bu anayasa teklifinin hiçbir yerinde ilk dört maddeyle ilgili herhangi bir teklif gündeme gelmedi, bunların değişmesi gündemimizde değil” dedi. Anayasa oylamasının konuşulduğu atmosferde erken seçimi gündeme getirmenin doğru olmadığı kanaatini taşıdığını ifade eden Numan Kurtulmuş, “En doğrusu en kısa sürede referanduma gitmektir; muhtemelen nisan ayının hemen başında referanduma gidilecektir” diye konuştu.

KILIÇDAROĞLU, BAHÇELİ İLE YARIN BULUŞUYOR

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 1. tur oylamaları TBMM Genel Kurulu’nda tamamlanan anayasa değişikliği paketiyle ilgili olarak, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’den randevu talebinde bulundu. Kılıçdaroğlu’nun, Bahçeli’ye anayasa değişikliği ile ilgili kaygılarını ifade edeceği öğrenildi. İki lider yarın saat 12:00’de bir araya gelecekler. Öte yandan, CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, "Görüşmelerin ikinci turunda, anayasa değişikliği teklifi, açık, takip edilen oylarla, gözlemcilerle, baskıyla alenileştirilir ve 330’u geçerse, Anayasa Mahkemesi’ne gidip bu düzenlemenin denetlenmesini ve iptalini sağlayacağız” dedi.

BAHÇELİ: CHP OLMADIK YOLLARA SAPMIŞTIR

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Kemal Kılıçdaroğlu'na hem randevu verdi hem de anayasa görüşmeleriyle ilgili sosyal medya hesabından CHP'ye yüklendi. “CHP yönetimi, milli iradeye çıkan yolları tıkamak ve hatta kullanılamaz hale getirmek için olmadık yollara sapmıştır” diyen Bahçeli, “CHP ve yanında hizalanmış kaos ittifakı akla hayale gelmedik senaryolarla milletin kaderine sahip çıkma hakkını gasp etmeye kalkıştılar” diye yazdı. Bahçeli, anayasa değişiklik teklifi görüşmelerinde CHP’nin tutumunu eleştirerek, “Milletten ümidini kesen CHP yönetimi, milli iradeye çıkan yolları tıkamak ve hatta kullanılamaz hale getirmek için olmadık yollara sapmıştır. TBMM’de yaşanan kürsü işgalleri, kavga sahneleri, ucuz oyunlar, isnat ve iftiraya varan siyasi söylemler muhataplarını mahcup edecektir” ifadesini kullandı.