İç Güvenlik Reformu Meclis'te

ANKARA - Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun 8 saatlik Bakanlar Kurulu sonrası parti grup toplantısında detaylarını paylaştığı İç Güvenlik Reform Paketi TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Paket, jandarma, emniyet ve nüfus idaresinin görev alanları ile yetkilerinde çeşitli düzenlemeler içeriyor.

Kamuoyunda "İç Güvenlik Paketi" olarak bilinen Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu ile Bazı Kanun ve ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısıyla, Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin görevinden uzaklaştırılabilmesine ilişkin düzenleme yapılıyor. 

Buna göre, askeri nitelikte olmayan görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen bir suçtan dolayı görevi başında kalmasında sakınca görülen Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli, İçişleri Bakanı'nca görevinden uzaklaştırılabilecek. Gerektiğinde Sahil Güvenlik Komutanı da bu konuda teklifte bulunabilecek. Görevden uzaklaştırılan personel hakkında en geç on gün içinde ön inceleme veya soruşturmaya başlanacak. 

Görevden uzaklaştırılanlar yapmakta oldukları görevden alıkonulacak. Bu kişilerin görev yerleri değiştirilebilecek veya başka görev verilmeyebilecek. Görevden uzaklaştırılanlara, bu süre içinde aylık ödenecek. Ancak, bu gibilerden haklarında soruşturma izni verilmemesine, soruşturmaya veya kovuşturmaya yer olmadığına, beraatına, kamu davasının düşmesine veya ortadan kaldırılmasına karar verilenlerin ödenmeyen özlük hakları ödenecek. 

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yurtdışı kadrolarında görevliyken görevden uzaklaştırılanlara da yurtiçinde bir kadroya atanıncaya kadar yurtdışı aylığı ödenecek. Görevden uzaklaştırma tedbiri iki ayı geçemeyecek. Bu süre, zorunlu hallerde iki ayı geçmemek üzere bir defa uzatılabilecek.  

Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın askeri görevleri haricindeki diğer görevleriyle ilgili eylem ve işlemleri, İçişleri Bakanlığı ile valiler ve kendi amirleri tarafından denetlenecek ve teftiş edilecek. İçişleri Bakanı, bu düzenlemedeki yetkilerinden bir kısmını, Sahil Güvenlik Komutanı'na veya valilere devredebilecek. 

Vali; general ve amiraller hariç olmak üzere, Jandarma  Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelinin, askeri görevleri haricindeki diğer görevlerini ilgilendiren disiplin suçları hakkında uyarma, kınama, hizmete kısmi süreli devam ve aylıktan kesme cezası verebilecek. 

Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensuplarının kıyafetleri, Genelkurmay Başkanlığının görüşü alınarak Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından müştereken çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek. 

-  Nüfus Hizmetleri Kanunu'nda ifadeler güncelleniyor  

Tasarıyla, Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 3. maddesindeki tanımlar gözden geçiriliyor, ifadeler güncelleniyor, ihtiyaç duyulan tanımlar ekleniyor ve kanunun tümünde terim birliği sağlanıyor. 

İçişleri Bakanlığı, özel kütükleri kağıt, elektronik veya sadece elektronik ortamda tutmaya ve ilgili kurumların uygun görüşünü alarak kağıt ortamında düzenlenen nüfus olayları ve adrese ilişkin dayanak belgelerin bu kurumlarca muhafaza edilmesine yetkili olacak. 

İkamet izni verilen yabancılar, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nce kimlik numarası verilerek yabancılar kütüğüne  kaydedilecek. Türkiye'de bulunan yabancılara ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik numarası vermeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak. 

Doğum bildirimi doğumun gerçekleştiği sağlık kuruluşuna da yapılabilecek. Çocuğa konulan ad üç adı geçmeyecek ve kısaltma yapılmadan yazılacak. Doğum raporu ve doğum tutanağının düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı'nın  görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek. 

İlgili kanun uyarınca köyken mahalleye dönüştürülen mahalle muhtarlıklarına, evlendirme memurluğu yetki ve görevi verebilecek. 

Tasarıyla, Anayasa Mahkemesi'nin, ilgili kanunun "Aynı konuya ilişkin olarak nüfus kaydının düzeltilmesi davası ancak bir kere açılabilir" hükmünü iptal etmesi nedeniyle düzenleme yapılıyor. Buna göre, haklı sebeplerin bulunması halinde aynı konuya ilişkin isim düzeltme yapılması hakimden istenebilecek. Ad değişikliği halinde, nüfus müdürlüğü bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eş ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltecek. 

- Kimlik kartında yetkili bakanlık İçişleri Bakanlığı 

Kimlik kartında yer alacak bilgilerle kartın tasarımı, temini, basımı, dağıtım ve teslim yöntemi ile üretim ve kişiselleştirilmesinde kullanılacak sistemi belirlemeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak. 

Kimlik kartında yer alacak biyometrik verinin türü, niteliği ve alınma yaşı Bakanlıkça belirlenecek. 

Biyometrik verisi alınacak kişilerin şahsen müracaatı esas olacak. Biyometrik verisi alınmayacak çocukların kimlik kartı müracaatı  veli veya vasilerince yapılacak. 

Kimlik kartı talebinde bulunan kişi ile nüfus kütüklerinde kayıtlı kişinin aynı kişi olup olmadığı hususunda tereddüte düşülmesi halinde, mülki idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerine araştırma yaptırılacak. Kimlik kartına kayıt ve işaret konulamayacak, kimlik kartı hiçbir kişi veya kurum tarafından alıkonulamayacak. 

Evlenme işlemi tamamlandıktan sonra çiftlere uluslararası aile cüzdanı verilecek. Uluslararası aile cüzdanı ve mavi kart, İçişleri Bakanlığı'nca belirlenen tasarım ve sayıda Maliye Bakanlığı'nca bastırılacak. Aile cüzdanları ve mavi kartlar, Maliye Bakanlığı'nca yurt içinde nüfus müdürlüklerine ve evlendirme memurluklarına verilmek üzere maliye yetkililerine, yurt dışında ise dış temsilciliklere verilmek üzere Dışişleri Bakanlığı'na gönderilecek. 

Uluslararası aile cüzdanları ve mavi kartların en fazla üç bin adedi, bedeli sonradan ödenmek üzere, üç bin adetlik partiler halinde peşin para karşılığında nüfus müdürlüğüne verilecek. 

Kimlik kartı, uluslararası aile cüzdanı ve mavi kart bedeli müracaat sırasında tahsil edilecek. Doğum bildiriminin kanuni süresi içinde yapılması halinde, kimlik kartlarından değerli kağıt bedeli alınmayacak. Hatalı yazım nedeniyle iade edilen uluslararası aile cüzdanları ve mavi kartlar değerli kağıt bedelinden düşülecek. Hatalı üretim ya da yazım nedeniyle kimlik kartlarının değiştirilmesi halinde kimlik kartı bedeli alınmayacak. 

Gerçek kişiler, nüfus kayıt örneği ve yerleşim yeri belgesini, elektronik ortamda Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü veya e-devlet kapısı üzerinden alabilecek. 

- Yerleşim yeri ve diğer adres bilgileri, kamu hizmeti veren kurumlara da verilebilecek 

Yerleşim yeri ve diğer adres bilgileri; kamu kurumları, bankalar ve sigorta şirketlerinin dışında, elektrik, doğalgaz şirketleri gibi altyapı kuruluşları, doğrudan adres tespiti ile yükümlü kılınan finansal kuruluşlar, kamu hizmeti veren kurumlara da verilebilecek. Bu kurumlar, sadece ilgili kişilerin bilgilerini alabilecek, nüfus kayıt örneği, yerleşim yeri belgesi ve kimlik kartı bilgilerini Kimlik Paylaşımı Sistemi'nden temin edebilecek. 

İl özel idaresi ve belediyeler, sorumluluk alanlarındaki adres bileşenlerini standarda uygun olarak tanımlayıp bunlara değiştirilemeyecek sabit tanıtım numarası vererek adres bilgilerini oluşturacak, değişiklikleri 10 işgünü içinde ulusal adres veri tabanına işleyecek. 

Tasarıyla, adres bildirimlerinde bildirim yükümlülüğü ve süresine ilişkin esaslar yeniden düzenleniyor, bu konuda bürokrasinin en aza indirilmesi ve işlemlerin süratli bir şekilde yapılması amaçlanıyor. 

- Adres bildiriminde kişilerin yazılı beyanı esas alınacak 

Buna göre, adres bildiriminde kişilerin yazılı beyanı esas alınacak, bildirim şahsen veya elektronik imza ile yapılacak. Adres bildirimi, nüfus müdürlüklerine veya dış temsilciliklere yapılacak. Adres bildiriminin 20 işgünü içinde yapılması zorunlu olacak. Yerleşim yeri ve diğer adresi aynı olan ailenin ergin fertleri, birbirlerinin yerine adres beyanında bulunabilecek. 

Huzurevi, yetiştirme yurdu, cezaevi, öğrenci yurdu gibi yerlerde kalanların adres bildirimleri ilgili kurum yetkililerince, bildirim yapamayacak durumda olan kimsesizlerin ise muhtarlarca yapılacak. Beyanda şüphe duyulması halinde, kişinin beyanını teyit eden bilgi ve belgeler istenebilecek. 

Adres değişikliği beyan formları, elektronik ortamda Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'ne veya kağıt ortamında en geç 10 işgünü içinde kuruluşun bulunduğu yerin nüfus müdürlüğüne gönderilecek. 

Nüfus yazımlarından önce ölenler, aile kütüklerine tescil edilmeyecek. Ancak; yersel yazımdan önce ölen kişiye ait kimlik ile ölüme ilişkin belge ibrazı halinde kişinin kanuni mirasçılarının kaydına açıklama yapılacak. Şüphe duyulması halinde, nüfus olaylarında olduğu gibi, adrese yönelik bildirimlerde de mülki idare amirinin emriyle kolluk kuvvetlerince gerekli inceleme yapılabilecek. 

Milli Savunma Bakanlığı, aile kütüklerinde kayıtlı olanlardan, askerlik çağına giren erkek nüfusun listesini Kimlik Paylaşımı Sistemi üzerinden alacak. 

Kimlik Paylaşımı Sistemi'nde yer alan bilgilerin genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarıyla tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında, sorgu veya dönen kayıt başına katılma payı alınacak. 

Tasarıyla, nüfus cüzdanlarını kaybedenler ve doğum olayını süresi içinde bildirmeyenlere uygulanan idari para cezasına son veriliyor. 2014 yılı için adres ve evlenme bildirimlerini süresi içinde yerine getirmeyenlere uygulanan idari para cezası 436 TL'den 80 TL'ye, gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara uygulanan idari para cezası ise 875 TL'den 500 TL'ye indiriliyor.