Hayata renk katan özel bir gün ekonomiyi de hareketlendiriyor

Hüseyin VATANSEVER

Satışların hatırı sayılır oranda arttığı bu özel gün aynı zamanda Dünya Kitap Değişim ve Bağış Günü. Sevginizi göstermek için beğendiğiniz kitapları paylaşmaktan da yararlanabilirsiniz.

Kırmızı güller ve kalpler her yıl Şubat ayının ortasında etrafı sarar ve soğuk geçen kış günlerine inat insanların içini ısıtır. Sevgiye olan inanç ve aşka duyulan şükran bir kere daha sevgililer ile birbirine sevgiyle bağlanmış insanlarca kutlanır. Dünya genelinde çeşitli kültürlerde yer edinen bu özel gün, Aziz Valentin’in ölümü olarak kabul görse de 14 Şubat’ı sevgi ve romantizm ile ilişkilendirilmesi Geoffrey Chaucer’e dayandırılır.

14’üncü yüzyılda yaşamış İngiliz şair, “Kuşlar Parlamentosu” ismindeki 699 dizelik şiirinde kuşların eş seçimini ele alır ve kuşların 14 Şubat günü bu seçimi gerçekleştirdikleri gözlemini paylaşır. Tabii aradan geçen yüzyıllar içinde bu tespitinin ve yazmış olduğu dizelerin küresel boyutta milyar dolarlarla ifade edilen bir özel gün ekonomisi meydana getireceğinden habersizdi.

En çok harcama yapılan ikinci gün oldu

Romantik akşam yemekleri, çeşitli hediyeler ve tabii ki kırmızı güller başta olmak üzere çiçeklerle birlikte çikolataların en çok tercih edildiği bu gün, ABD’de 25.9 milyar dolar civarında gerçekleşen alışveriş ile 2023 yılında en çok harcama yapılan ikinci gün olarak kayıtlara geçti.

Bu yıl için de yakın bir seviyede tüketimin gerçekleşmesi beklenen Sevgililer Günü’nde eşler ve sevgililerin yanı sıra aile üyelerinin birbirlerine hediye aldığı gözlendi. Türkiye’de ise Sevgililer Günü en çok çiçek üretiminde hareketliliğe yol açıyor. Ülke genelindeki 100 milyon adet civarındaki yıllık gül üretiminin 25 milyona yakınını gerçekleştiren İzmirli üreticiler, kış ve yaz mevsimi olarak yılda iki hasat yapıyor Kış hasadının tamamına yakını Sevgililer Günü'ne az bir süre kala piyasaya sürülüyor.

Kesme çiçek üretiminin büyük bölümünü karşılayan Antalya'daki seralarda, ocak ayının son haftalarında başlayan Sevgililer Günü hareketliliğine ihracat yön veriyor. Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Dumancı’nın verdiği bilgiye göre bu özel gün için 70 milyon dal çiçek ihraç ediliyor ve bunun karşılığında 7 milyon dolarlık bir döviz girdisi sağlanıyor.

Sevgililer Günü mobil uygulamaları da hareketlendiriyor

Mobil pazarlama ve analitik platformu Adjust’ın verilerine göre Sevgililer Günü’nde mobil uygulamaların kullanımı da hızla artıyor. 2023 yılında Sevgililer Günü'ne derinlemesine bakıldığında uygulama etkinlikleri ve son dakika alışveriş yapanların e-ticaretindeki artış dikkat çekiyor. 2023 Sevgililer Günü yaklaşırken yiyecek ve içecek uygulamalarının popülaritesi önemli ölçüde arttığı gözlemlenirken, genel olarak yiyecek ve içecek uygulaması yüklemeleri, aylık ortalamaya kıyasla 11 ve 12 Şubat'ta sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 11 arttı. Bu trend Sevgililer Günü'nde de yüzde 9'luk bir artışla devam etti.

Ev yemekleri ile özel anlar yaşamakta yaygın bir tercih

Yemek dağıtım uygulaması yüklemeleri 11 ve 12 Şubat'ta yüzde 10 ve yüzde 9, 14 Şubat'ta ise yüzde 4 arttı. Bu muhtemelen, insanların kalabalık restoranlardan uzak durmaya çalışması nedeniyle evde samimi yemek deneyimlerine yönelik artan tercihi yansıtıyor. Benzer şekilde yemek tarifi uygulamalarında da 11 ve 12 Şubat'ta yüzde 22 ve 30'luk önemli artışlar görüldü. Sevgililer Günü'nde ise yüzde 2'lik hafif bir artış gözlemlenirken, bu durum birçok kullanıcının kişisel bir dokunuş katarak özel ev yapımı yemekler hazırlama konusunda motive olduğu şeklinde yorumlanıyor.

Uygulamalar özel günlerde bağları güçlendiriyor

 Tutarlı uygulama yüklemeleri ve oturum sayılarına ek olarak kullanıcıların özellikle fırsat keşif uygulamalarında gezinmeye daha fazla zaman harcadığı vurgulanan değerlendirmede oturum uzunlukları 2022'de 6.38 dakikadan 2023'te 6.7 dakikaya çıktığı kaydediliyor.

En önemli değişikliklerden birinin yiyecek ve içecek uygulamalarında görüldüğü belirtilen değerlendirmede oturum süreleri yıllık bazda 28.92 dakikadan 35.59 dakikaya yükseldiğine dikkat çekildi. Daha spesifik olarak, yemek dağıtım uygulamalarının oturum uzunlukları 15.2 dakikadan 16.78 dakikaya çıktı. Tarif uygulamalarının oturum sürelerinde de 13.29 dakikadan 14.52 dakikaya bir artış yaşandı. Sosyal ağ uygulamaları oturum uzunluklarını 18.22 dakikadan 18.43 dakikaya biraz artırdı. Mütevazı da olsa bu artış, bu uygulamaların bu özel günde bağlantıları güçlendirmedeki rolünü vurguluyor.

Z Kuşağı’nın değer algısı hediye seçimlerine yansıyor

Sevgililer Günü Haftası’nda en fazla satış; etkinlik bileti, kurs, tatil, hobi eğitimleri ve dernek, STK bağışlarında görülüyor. Son yıllarda özellikle etkinlik bileti, kurs, tatil, hobi eğitimleri, SPA ve otel rezervasyonu gibi deneyim odaklı hediyeler yükselişe geçti.

Başta kişiye özel ve isme özel hediyeler olmak üzere, mücevher, saat, takı, kozmetik, spor malzemeleri, parfüm, giyim, oyuncak, otomobil aksesuarları, teknolojik ürünler, hobi ürünleri, oyuncaklar, koleksiyon ürünleri ve iç çamaşırı kategorilerinde hareketlilik çok yüksek. 14 Şubat günü çikolata ve çiçek satışları da hareketlendi. Z kuşağının değer algısındaki farklılıklar da hediye seçimlerine yansıyor. Örneğin sevdiğinin adına dernek veya STK’lara bağış yapmak, fidan diktirmek gibi sosyal sorumluluk harcamaları da artık hediye olarak sunulabiliyor.

Örneğin, “Adınıza fidan bağışlanmıştır” gibi bir sertifika çerçeveletilip hediye olarak verilebiliyor. Sürdürülebilirliğe yönelik ürün ve hizmetler de öne çıkıyor. Her internet sitesi bu döneme özel kampanyalar düzenliyor. Sevgili Kombinleri, Sevgililer Günü Yarışmaları, İndirim Kampanyaları ve web sitesinin 14 Şubat konseptinde giydirilmesi gibi küçük farklılıklar satışları artırıyor.

2023’te 6 Şubat Depremi nedeniyle kutlanmamıştı

Yılın en çok harcama yapılan iki gününden biri olan Sevgililer Günü hatırlanacağı üzere 2023 yılında kutlanmamıştı. 6 Şubat depremleri nedeniyle Türkiye’de ileri bir tarihe ertelenen Sevgililer Günü 2022 yılında ise hatırı sayılır bir ekonomik değer yaratmıştı. 2022 yılında e-ticaret kanalında 30 milyar liralık bir ciroyu beraberinde getiren Sevgililer Günü, öncesindeki haftada özellikle seyahat harcamalarında kayda değer artışlar yaşanıyor. 2022 yılında Sevgililer Günü öncesinde e-ticaret sitelerinin satışları, bir önceki haftaya göre ortalama yüzde 60 oranında yükseldi. Türkiye genelinde 14 Şubat dönemi için online harcamaların cirosu ise 30 milyar TL’ye ulaştı. Özellikle seyahat, uçak, otel, araç kiralama gibi kategorilerde kayda değer artışlar söz konusuydu.