Halka arzlar geçen yıl canlandı

ANKARA - Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, 2010 yılının, Türkiye sermaye piyasası açısından, halka arzların artarak canlanması anlamında çok önemli adımların atıldığı bir yıl olduğunu belirtti.

Sermaye Piyasası Kanunu gereğince hazırlanan "Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) 2010 Yılı Faaliyet Raporu", kurulun internet sitesinde yayımlandı. Rapora göre, SPK; geçen yıl 269 adet yeni inceleme başlattı. Denetimler sonucunda, 260 gerçek ve tüzel kişi, SPK'nın ve ilgili mevzuat hükümlerine uyum konusunda uyarıldı. 230 kişi hakkında suç duyurusu ve işlem yasağı getirildi. Ayrıca 57 gerçek ve tüzel kişi hakkında toplam 2 milyon 331 bin 674 lira tutarında idari para cezası uygulandı. MASAK adına, geçen yıl 22 inceleme sonuçlandırıldı.

Raporda, Kurul Başkanı Vedat Akgiray'ın değerlendirmesinin ardından "Sermaye Piyasası Kurulu, Dünya Ekonomisi, Türkiye Ekonomisi, Türk Sermaye Piyasaları ve Sermaye Piyasası Kurulu 2010 Yılı Faaliyetleri" ana başlıkları altında değerlendirmeler ve faaliyetler yer alıyor.

SPK Başkanı Akgiray, Faaliyet Raporu'ndaki mesajında Halka Arz Seferberliği kapsamında gerçekleştirilen tanıtım faaliyetleri ve seminerler neticesinde, 2010 yılının, Türkiye sermaye piyasası açısından halka arzların artarak canlanması anlamında çok önemli adımların atıldığı bir yıl olduğuna dikkati çekti.

Kurul tarafından halka arz süreçlerinin daha hızlı ve kolay hale getirilmesine yönelik yapılan çalışmalar neticesinde, hem Türkiye'nin önde gelen şirketlerinin, hem de KOBİ'lerin halka açılmaya teşvik edilmesinin sağlandığını anlatan Akgiray, yapılan çalışmaların da katkısıyla, 2010'da içerisinde 22 şirketin paylarının halka arzının gerçekleştirildiğini hatırlattı. Özel sektör borçlanma senedi piyasalarının geliştirilmesine de büyük önem verildiğini kaydeden Akgiray, bu doğrultuda SPK'nın yaptığı çalışmalar sonucunda 30'un üzerinde özel sektör tahvilinin yatırımcılara sunulduğunu belirtti.

Halka Arz Seferberliği'nin ikinci aşaması olarak 2011 yılında sermaye piyasası ve sermaye piyasası araçları konusunda tüm ülke genelinde mevcut ve potansiyel yatırımcıları bilgilendirmeye yönelik bir dizi yeni faaliyet planlandığını ifade eden Akgiray, değerlendirmesinde şunları kaydetti:

"Gençlerden yaşlılara, ilkokul öğrencilerinden ev hanımlarına uzanan geniş bir perspektifte, çok çeşitli ve farklı projelerle insanlarımızı sermaye piyasaları ve yatırım konusunda bilinçlendirmek üzere yürütülen çalışmalara, önümüzdeki dönemde de devam edilecektir. Bu çalışmalar ülkemizin yatırımcı eğitiminin geliştirilmesi ve finansal okuryazarlığın arttırılması ile ilgili Ulusal Stratejisinin oluşturulmasına büyük katkılar sağlayacaktır."

Akgiray, değerlendirmesinde, sermaye piyasalarının etkin ve verimli bir şekilde işletilmesi amacıyla yurt içinde İMKB, İAB, VOBAŞ, TSPAKB, Takasbank, MKK, Yatırımcıları Koruma Fonu ile yurt dışında ise Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü (IOSCO), OECD ve Dünya Ticaret Örgütü ile yakın bir işbirliği ve koordinasyon içinde çalışıldığını, diğer kuruluşların da çalışmalarına destek verildiğini hatırlattı.

SPK, bin 175 adet karar aldı

SPK'dan faaliyet raporu ile ilgili yapılan açıklamaya göre, SPK Karar Organı, geçen yıl 38 kez toplanarak faaliyet alanları ile ilgili çeşitli konularda bin 175 adet karar aldı. Sermaye piyasalarının düzenlemesine yönelik, 26 tebliğ ve 16 yönetmelik yayımlandı.

Sermaye piyasalarında 566 kurul kaydında bulunan şirket, 144 aracı kurum, 555 yatırım fonu, 140 emeklilik yatırım fonu, 31 yatırım ortaklığı, 21 gayrimenkul yatırım ortaklığı, 2 girişim sermayesi ortaklığı, 28 portföy yönetim şirketi, 92 bağımsız denetim şirketi, 82 gayrimenkul değerleme şirketi ve 9 derecelendirme kuruluşu bulunuyor. Geçen yıl, İMKB'de işlem gören şirketlerin piyasa değeri, yaklaşık 473 milyar liraya ulaştı.

Geçen yıl 269 adet yeni inceleme başlatıldı

Açıklamaya göre, SPK, denetim fonksiyonu kapsamında 'denetim daireleri'ne doğrudan veya Kurul'un diğer birimleri ve daireleri aracılığıyla ulaşan toplam 318 şikayet ve ihbar yazısı ile 33 adet İMKB ihbarına ve yapılan denetim programlarına bağlı olarak, geçen yıl 269 adet yeni inceleme başlattı.

Geçmiş yıllarda veya 2010'da başlatılan denetim faaliyetleri sonucunda, geçen yıl Kurul denetim daireleri tarafından 120 denetim raporu ile 34 öneri yazısı (müzekkere) ve uzman yazısı hazırlandı.

Söz konusu rapor ve yazıların konularına göre dağılımında, piyasa dolandırıcılığı (manipülasyonun), 68 adet rapor ile ilk sırada yer aldı. Halka açık şirket denetimlerinin çoğunluğu ise örtülü kazanç aktarımı ile ilgili oldu. Kurul uzmanlarınca Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) adına da denetimler yürütülürken, MASAK'ın 11 yeni inceleme talebi Kurula ulaştı ve 22 adet inceleme sonuçlandırıldı.

Geçen yıl, Kurulun tüm hizmet birimleri tarafından yapılan denetimlerde 260 gerçek ve tüzel kişi, SPK'nın ve ilgili mevzuat hükümlerine uyum konusunda uyarıldı. 230 kişi hakkında suç duyurusu ve işlem yasağı getirildi. Ayrıca, 57 gerçek ve tüzel kişi hakkında toplam 2 milyon 331 bin 674 lira tutarında idari para cezası uygulandı. İdari para cezalarının tutar olarak yüzde 62'si şahıslara, yüzde 25'i şirketlere, yüzde 7'si bağımsız denetim kuruluşlarına ve yüzde 6'sı aracı kurumlara verildi.

214 başvuruyu kayda aldı

Rapora göre, geçen yıl, 83'ü kolektif yatırım araçlarına ait olmak üzere SPK'ya 214 kayda alma başvurusu yapıldı. Yıl içinde aracı kuruluşların izin başvuru sayısı 118 iken kolektif yatırım kuruluşlarının izin başvuru sayısı 513 olmuş, halka açık anonim ortaklıklara ilişkin izin başvuru sayısı ise 260 olarak gerçekleşti.

Geçen yıl sonu itibariyle Türkiye'de kurulan 6 derecelendirme kuruluşu sermaye piyasasında kredi derecelendirme faaliyetinde bulunmak üzere ve 4 derecelendirme kuruluşu sermaye piyasasında kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi faaliyetinde bulunmak üzere yetkilendirildi. Ayrıca, 1 kuruluş, sermaye piyasasında bağımsız denetim faaliyetinde bulunmak üzere yetkilendirilerek listeye alındı, 4 kuruluş ise listeden çıkarıldı. Geçen yıl sonu itibariyle listede, toplam 92 bağımsız denetim kuruluşu bulunuyor.

Bilgi Edinme Birimine gelen başvuruların "şikayet, görüş ve öneriler" ile "bilgi edinme" başvuruları olmak üzere iki bölümde ele alındığı, bilgi edinme başvurularının kanun gereği 15 iş günü içinde cevaplandırıldığı belirtilirken, geçen yıl Kurula bu kapsamda toplam 3 bin 86 başvuru geldiği kaydedildi.

3 bin 532 sektör çalışnanına lisans verildi

Geçen yıl Mart ve Kasım aylarında olmak üzere 2 lisanslama sınavı düzenlenirken, mart ayındaki sınava istinaden bin 736, kasım ayındaki sınava istinaden de 2 bin 796 olmak üzere toplam 3 bin 532 kişi lisans almaya hak kazandı.

SP Kanunu yenilenecek

Geçen yıl SPK'nın çok sayıda uluslararası toplantıya ev sahipliği yaptığı kaydedilen rapora ilişkin açıklamaya göre Kurul, 32 başlık altında düzenleme ve çalışmalara devam ediyor. Devam eden çalışmalar arasında, Sermaye Piyasası Kanunu'nun günün koşullarına ve AB düzenlemelerine uygun olarak yenilenmesi, kaldıraçlı döviz işlemlerine ilişkin düzenleme çalışmaları, enerji ürünlerine ve emtiaya dayalı spot ve vadeli piyasaların geliştirilmesi bulunuyor.

Raporda, çalışmaları devam eden diğer çalışmalar şöyle sıralandı:

"-Sermaye Piyasası Lisanslama, Eğitim ve Sicil Merkezi;nin faaliyete geçmesine ve ortaklık yapısının belirlenmesine yönelik çalışmaların yapılması,

-Kira sertifikalarının ihracını kolaylaştırıcı vergisel düzenlemeler bakımından ilgili kamu kurumlarıyla birlikte yürütülen çalışmalar,

-Kurumsal Yönetim İlkeleri'nin Avrupa Birliği mevzuatı, uluslararası gelişmeler ve piyasamızın talepleri doğrultusunda gözden geçirilmesi yönünde çalışmalar,

-KOBİ;lerin sermaye piyasaları yoluyla finansmanına ilişkin çalışmalar."