Halka açılan şirketler arttı 'CEO' sigortaları büyüdü

Yakup SAYAR

İSTANBUL - Şirket yöneticilerinin sorumluluğu Amerika ve Avrupa'da birçok davaya konu olurken Türkiye'de de yeni Türk Ticaret Kanunu yönetim kurulu ve yöneticilerin sorumluluğunu daha fazla gündeme getirecek. Artık değişen hukuki kurallar, koşullar ve şirket performansına ilişkin artan beklentiler yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerin (CEO) kişisel sorumluluklarını giderek artırıyor.

Dünyanın önde gelen sigorta brokeri ve stratejik risk danışmanlığı şirketi Marsh'ın Türkiye ve Hindistan CEO'su Mert Yücesan, "Marsh olarak 6-7 yıldır üzerinde durduğumuz ve aktif olarak sattığımız Yönetici Sorumluluk Sigortası'nda belli bir bilinirliği yakalamayı başardık. Yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte yönetim kurulu ve yöneticilerin sorumluluğu daha fazla gündeme gelmeye başladı. Son yıllarda Türkiye'nin büyümesine paralel artan halka arzlarla birlikte şirketlerin söz konusu sigortayı yaptırmaları kendilerine büyük bir prestij katacaktır" dedi. Bu arada Marsh, 3 Mayıs 2011 Salı günü saat 13:00-19:30 arasında İMKB'de konunun uzmanlarının katılacağı Yönetici Sorumluluk Semineri düzenleyecek.

Bazı İMKB 50 şirketlerinde var

Söz konusu seminer öncesinde Marsh Türkiye ve Hindistan CEO'su Mert Yücesan DÜNYA'ya son yıllarda Türkiye'nin hızlı bir büyüme trendi yaşadığını ve bunun da şirketlerin halka açılmasında büyük etken olduğunu anlatarak "Dünyada belki yüz senedir yaygın olan bir sigorta ürününü ülkemizde 6-7 yıldır satıyoruz. Türkiye'deki tüm yabancı kuruluşlar zaten sigortalı fakat Türk sermayeli şirketlere biz bunu 5-6 yıldır anlatıyoruz, 3 yıldır da artık bir bilinirlik kazandı ve İMKB-50 endeksi içindeki şirketlerin yüzde 52'si bu ürünü alıyor"dedi.  Teminatın neleri kapsadığını sorduğumuz Yücesan şunları söyledi:

"Bu teminat, yönetim kurulu ve yöneticilerin kanuni yükümlülüklerinden kaynaklanan şahsi sorumluluklarını konu almaktadır. Hukuki masraflar ve hukuki sürecin sonundaki tazminatı temin etmek üzere yapılandırılmıştır. Örneğin, halka açık bir şirketin yönetim kurulu tarafından alınan bir satın alma ve birleşme kararı neticesinde şirketin hisse senet değerinde düşüş yaşaması ve hissedarların yönetim kurulunun kusurlu olduğunu iddia ederek tazminat talebinde bulunması poliçeye konu olacaktır. Yönetici aleyhine getirilebilecek tazminat veya ceza davaları bu teminat altındaki 'hukuki masraflar' korumasını tetikleyecektir. Yöneticilerin sorumluluğu Amerika ve Avrupa'da birçok davaya konu olmaktadır. Türkiye'de de yeni Türk Ticaret Kanunu ile birlikte yönetim kurulu ve yöneticilerin sorumluluğu daha fazla gündeme gelmiş ve belirginleştirilmiştir."

Bu sigortanın, şirketin yöneticilerinin ya da yönetim kurulu üyelerinin hata ve ihmallerinden doğabilecek kişisel sorumluluklarını kapsadığının altını çizen Yücesan "Artık bu sigorta olmadan bir görev almak büyük bir risk. Amacın bir tarafı yönetici korumak belki ama, asıl korunan buradaki diğer hak sahiplerini yönetimde olmayan hak sahiplerini korumaktır. Kanun da bunu getiriyor artık" dedi.

Piyasa koşulları zorlayacak

Bu tip sigortanın kullanımında uzman olduklarını ve Marsh'ın dünya genelinde yüzde 50, Türkiye'de ise yüzde 80'e varan oranda pazar payı olduğunu belirten Yücesan; "Söz konusu ürün maharet isteyen bir çalışma gerektiriyor ve bilinen sigorta şirketlerin yapması zor. Bu poliçeyi bir holding şemsiye olarak alıyor. Yani bu holdinge bağlı şirketleri ve yöneticilerini kapsıyor. Yeni TTK ile sorumluluklar belirginleşiyor ve halka arz seferberliği var, burada riskin artığı bir ortamdayız. Bu nedenle bu ürünün bilinirliği artırılmalı. Halka açılmada zorunlu edilmeli midir dersek, 'kanun kurumsallık notuna ekleyeceğim' diyor. Şirketin notu kırıksa hissesini almam, ya da yüksekse alırım diyebilirsiniz. Halka açılacak şirketler için almamak hata olur. Piyasa koşulları bunu zorunlu hale getirmeli" diye konuştu.

Poliçenin maliyeti makul seviyede

Türkiye'de böyle bir sigorta poliçesinin maliyeti, hasar geçmişi temiz olan kurumlar için oldukça makul seviyelerde olduğunu söyleyen Mert Yücesan; "Bunun en temel sebebi bu sigorta branşına ilişkin hasar frekansının henüz düşük olması. Türkiye'de hasarlar çok az. Son 7- 8 yıldır yabancı sermaye geliyor ve risk çok arttı.

İlerde hasarlar oluşmaya başladığında primler artacaktır. Böyle bir teminatın satın alınması için soru formunun doldurulması ve şirketin son finansallarının paylaşılması yeterlidir. Fiyatlamayı etkileyen en temel unsurlar; şirketin herhangi bir borsada halka açık olup olmadığı, faaliyet alanı, toplam duran varlık değeri, cirosu ve hasar geçmişi (daha önce yöneticilere açılmış bir dava olup, olmadığı) olacaktır" dedi.

Marmaray'a sigorta buldu

Marsh'ın Türkiye'nin son yılardaki en büyük projelerinden biri olan Marmaray Projesi'ne sağlanan krediye sigorta bulduğunu belirten Mert Yücesan, "Söz konusu proje hem boğaz altından 75 metre gibi bir derinlikten geçmesi, hem üstünde trafik olan ve hem de fay hattına yakınlığı nedeniyle dünyada zorluk açısından benzeri olmayan bir proje. Projeye sağlanacak kredi konusunda dört Japon şirketi araştırdı ve ikisi teklif vermedi. Nedeni bunu sigorta edemeyeceklerini düşündüklerindendi. Bizim danışmanlık verdiğimiz şirket ile bu konuda çok çalıştık, araştırma yaptık ve sonunda gerekli krediye sigortaya yapılmasını sağladık"dedi.

1969 yılından beri buradayız

Türkiye'de 1969 faaliyete başladıklarını ve 1998 yılından itibaren yüzde 100 Marsh sermayesi ile faaliyetlerini sürdüklerini belirten Mert Yücesan, "Marsh, risk yönetimi danışmanlığı ve sigorta brokerliği yapıyor. Dünyada 100'den fazla ülkede faaliyet gösteriyor ve 2010 yılında 5 milyar doların üzerinde bir ciro elde etti. Yaptığımız iş sadece sigorta aracılığı değil, ciddi boyutta risk yönetimi faaliyetlerimiz de var.

Büyük faaliyet alanımız yine sigorta ile birleşiyor. Türkiye'de büyük kurumların yarısından fazlasına hizmet veriyoruz. Enerji, telekom, otomotiv, beyaz eşya gibi alanlarda yüzde 70-80 civarında pazar payımız var. Bizim esas kurumlarla ilgili yaklaşımımız kurumların risk yönetim bilincini yerleştirmesi, kurumsal risk bilincini oluşturmasıdır. Riski yöneterek şirketlerin daha başarılı olmalarına yardımcı oluyoruz" diye konuştu.

Hasar talepleri

Hasar taleplerinin büyük bir çoğunluğu şirketlerin birleşme, satın alma, "management buy out" ve halka açılmaları sırasındaki olaylara bağlı olarak ortaya çıkıyor. "Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Sorumluluk Sigortası" konusundaki hasarlar, en fazla şu nedenlerden kaynaklanıyor:

-Hisse senedi fiyatlarındaki volatilite,

-Mali durumun kötüleşmesi,

-Birleşme ve satınalma faaliyetleri,

-"Insider Trading"

-Mali göstergelerin yanıltıcı olmasına sebep olan, gelir ve kârların yüksek gösterilmesi,

-Herhangi bir alt şirketin satın alınmasıyla ilgili sorunların gizli tutulması,

-Muhasebe bozuklukları ve düzensizlikleri.