Güvenli gıda için neler yapmalıyız?

İSTANBUL - Gıda Güvenliği Derneği, Uluslararası Gıda Koruma Birliği (IAFP) işbirliği ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı desteği ile 3-4 Mayıs'ta İstanbul'da düzenlenecek "3. Gıda Güvenliği Kongresi"nde yaşamın her aşamasındaki gıda güvenliği sorunları, riskler ve yapılması gerekenler tartışılacak.

Kongre Başkanı Samim Saner, kongre kapsamında da ele alınacak alışveriş yaparken ve evde gıda hazırlarken dikkat edilmesi gereken kuralları anlattı. Güvenli gıdanın, insan sağlığına uygun gıda anlamına geldiğini, gıda maddelerinin, tarlada-çiftlikte üretimlerinden son tüketimlerine kadar her aşamada birçok riskler barındırdığını belirten Saner, toplu gıda tüketimi ve turistik-ticari seyahatlerin artması, gıdaların uluslararası ticarete konu olması gibi birçok faktörün bu riskleri arttırdığını kaydetti. Gıda maddelerinin (yaş meyve ve sebze hariç) ambalajlı ve etiketli bir biçimde satışa sunulmasının yasal zorunluluk olduğunu belirten Saner, tüketicilere şu önerilerde bulundu:

Açıkta, sokakta, pazar yerlerinde dökme olarak satılan, üreticisi ve özellikleri belli olmayan ürünler satın alınmamalıdır. Mutlaka ambalajlı, etiketli, üreticisi ve markası belli olan ürünler satın alınmalıdır.

Isıl işlem görmemiş süt ve sütlerden üretilen peynir, tereyağı, krema gibi ürünlerin insan sağlığını tehdit eden zararlı bir mikroorganizmayı içerme olasılıkları çok yüksektir. Bu ürünler pişirilmeden tüketilmemelidir.

Kasap ve marketlerde dökme halde hazır kıyma satışı yasal değildir. Bu ürünler sadece ambalaj içerisinde marka ve etiket bilgileri tam olması halinde satılabilir.

Ambalajı yırtılmış, bozulmuş ve koruyuculuğu kalmamış ürünler satın alınmamalıdır. Dondurulmuş ürünler alışverişin sonunda alınmalı, hemen tüketilmeyecekse çözülmeden eve ulaştırarak hemen buzluğa yerleştirilmelidir.

Dondurulmuş gıdalarda şekil bozuklukları çözülüp yeniden donmanın göstergesi olabilir. Bu tür ürünler satın alınmamalıdır.

Oda sıcaklığında satışa sunulan pastörize sütler, yoğurtlar satın alınmamalı, satıcı bu konuda uyarılmalıdır.

Satın alınan gıda maddeleri böcek ilacı, naftalin gibi toksik maddelerle, deterjan-dezenfektan gibi temizlik maddeleri ile birlikte taşınmamalı, temasları kesin olarak engellenmelidir.
Kutusunda şişkinlik, sızma oluşmuş olan konserveler satın alınmamalıdır.

Evde dikkat edilmesi gereken hususlar

Saner, evde gıda maddeleri konusunda nelere dikkat edilmesi gerekenleri de şöyle sıraladı:

Eller tuvalet kullanımından sonra, çocuklara tuvalet konusunda yardımcı olduktan sonra, toz, toprak gibi yabancı maddelerle temastan sonra, yemek hazırlama veya yeme işleminden önce, et, balık, yumurta, yıkanmamış meyve ve sebzeler gibi çiğ maddelerle temastan sonra mutlaka sabun ve tercihen sıcak su kullanarak, en az 20 saniye boyunca dikkatle yıkanmalıdır.

Çapraz bulaşma riskini önlemek için tavuk eti, balık eti veya kırmızı et gibi çiğ ürünlerle temas eden mutfak malzemeleri iyice yıkanıp temizlenmeden tüketime hazır ürünlerle temas ettirilmemelidir. Bu ürünler dolapta ayrı raflarda muhafaza edilmelidir.

Gıda maddelerinin pişirilmesi ve yıkanmasında mutlaka insan tüketimine uygun temiz sular kullanılmalıdır.

Gıda ile temasta bulunan kaplar; gıda dışında hiçbir madde ile temas ettirilmemeli, değişik amaçlarla kullanılmamalıdır.

Gıda maddeleri toksik maddelerle ve deterjan-dezenfektan gibi temizlik maddeleri ile birlikte bulunmamalıdır.

Pişirilmiş gıdalar hemen tüketilmeli ya da daha sonra tüketilecek ise hızlıca soğumasını takiben buzdolabında saklanmalıdır.

Dondurulmuş ürünler oda sıcaklığında değil, buzdolabı sıcaklığında (4-8 derecede) veya varsa mikrodalga fırında çözündürülmeli ve bir kez çözündürülmüş ürün bir daha dondurulmamalıdır.