Gümrük antrepolarında götürü teminat uygulaması son buluyor

02.12.2014 tarih ve 29193 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan Gümrük Yönetmelik Değişikliğiyle antrepo işleticilerinden götürü teminat yetkisi alınmış oldu. Uygulamaya geçiş için ise 17.12.2014 tarihi belirlendi. Bu durumun yansımaları sadece antrepo işleticilerine olmayacaktır. Bu aşamadan sonra antrepoya ithalat eşyalarını koyacak olan dış ticaret erbabının karşılaşacağı 3 durumu şöyle sıralayabiliriz; 

1- İthalat yapacak firmalar şayet antrepoya ithal eşyalarını koyacaksa; ithalat vergileri toplamı kadar bir teminatı, ister parti parti isterse toplu teminat olarak gümrük idaresine vermek zorunda kalacaktır. Özellikle parti parti olarak verilen teminatın çözümü ithalattan sonra yapılacağı için, aradaki zaman kadar teminatın gümrük idaresinde kalacağı bilinmeli ve bunun finansman maliyeti ayrıca düşünülmelidir.

2- İthalatı kısa bir sürede tamamlayacak olanlar için, Antrepo yerine geçici depolama alanına yönelmek daha rasyonel olacaktır. Ancak burada özellikle kara gümrüklerinde Gümrük Bakanlığı’na bağlı geçici depolama alanlarının gümrük antrepolarına karşı haksız bir rekabet içinde olma sonucunu doğuracaktır. Diğer taraftan geçici depolama alanlarının çok yetersiz oluşu düşünüldüğünde de büyük bir yığılma ile birlikte işlem süreçlerinin uzayacağını öngörmek zor değildir. 

3- Antrepo işleticisinin toplu bir teminat vermesi ve bunu ithalatçılara kullandırması en makul ve muhtemel durumdur. Burada da antrepolara konulan ürünlerin vergisel kıymetlerine bakıldığında verilecek toplu teminatın rakamının yüksek düzeyde olacağı görülebilir. Ayrıca her antrepo işleticisinin bu teminatı karşılayabilecek gücü olamayacağı düşünüldüğünde, yüksek sermaye gücüne sahip antrepoların piyasa da tekelleşmesi kaçınılmaz olur. Bu süreç ilk etapta olmasa da ilerleyen zamanlarda antrepo işleticileri tarafından ithalatçı firmalara “teminat kullandırma” adı altında ilave bir maliyet unsuru olarak yansıtılabilir.