GÜBRETAŞ, Razi'nin üretimini Türkiye'den de pazarlayacak

Jülide YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

İSTANBUL - ABD'nin İran konusunda bankalara koyduğu ambargo, GÜBRETAŞ'ı İran'daki yatırımı Razi konusunda farklı bir strateji geliştirmeye yöneltti. Daha önce İran'dan yapılan satış ve pazarlama faaliyetlerinin bundan sonra Türkiye üzerinden de yapılması sayesinde GÜBRETAŞ'ın tecrübesi ile üretiminin yüzde 80'ini ihraç eden Razi'nin uluslararası pazar gücü birleştirilmiş olacak. Böylece Razi üzerindeki satış kontrolünü de sağlamlaştıran GÜBRETAŞ, borcun azalmasına bağlı olarak 2013 yılında Razi'de ek yatırımlar yapmaya başlayacak.

Bu arada GÜBRETAŞ, 2009 yılından sonra 2010 yılında da satış rekoru kırdı. Şirket kendisi için psikolojik sınır olan 1 milyon 400 bin tonu aşarak, 1 milyon 460 bin tona ulaştı. 2011 yılı için ise 1,5 milyon ton hedefleniyor. Şirketin 2011 ciro hedefi ise yüzde 15 büyüme...

GÜBRETAŞ Genel Müdürü Mehmet Koca, Razi Petrokimya şirketinin Türkiye'de 10 milyon TL sermayeli 'Raintrade' diye bir şirket kurduğunu belirterek, bu şirketin başta Razi Petrokimya'nın ürünleri olmak üzere bu sektörde uluslararası ticaret yapacağını ve ayrıca ihtiyaç duyulan ürünleri uluslararası piyasadan tedarik edeceğini kaydetti. Koca, şirketin yapısına ilişkin şu bilgileri verdi:

"Razi ürünlerinin, hem pazarlamasını hem de ihtiyaçlarını tedarik etmek için ticari organizasyonunu da Türkiye üzerinden yapacağız. Türkiye bankacılık sistemini kullanarak BM, AB ve ABD'nin yaptırımlarını göz önüne alan bir yaklaşım sergilemiş olacağız. O tanımlarının dışındaki firmalarla çalışmış olacağız. Dolayısıyla uluslararası sisteme paralel bir yapı ortaya çıkmış olacak. Ambargo vesilesiyle, pazarlama faaliyetlerimizin Türkiye ayağını oluşturmuş olacağız. Bu bizim satışlarımızı da artıracaktır" dedi. 

Koca, DÜNYA'ya şirketin hedefleri, satış ve üretim rekorları ile yatırımları hakkında bilgiler verdi.

Satış rekorunu tazeledi

Gübre sektörünün, satış miktarı bazında ekim ayı itibariyle yüzde 3 düştüğünü kaydeden Koca, "GÜBRETAŞ ise sektörün önünde. Geçen seneye oranla yüzde 4 büyüme söz konusu. 2009 yılında 1 milyon 395 bin ton ile satış rekoru kırmıştık. 2010 yılında ise 1 milyon 400 bin ton pskilojik sınırı aşarak 1 milyon 460 bin tona ulaştık. 2011 yılında da bu trendin devam etmesini bekliyoruz. 1 milyon 530 bin ton satışı bütçeledik ve seneye de rekor kıracağız. Rekorlara alıştık" diye konuştu.

2008 yılında uluslararası kriz ve iki yıl üst üste kuraklık olması nedeniyle sektörde gübre tüketiminin düştüğünü kaydeden Koca, 2009 yılında ise sektörün normalleştiğini, 2010 yılında da durağan devam ettiğini söyledi. Koca, gübre sektörünün 2011 yılından itibaren her yıl yüzde 3-5 büyüyeceğini tahmin ederek, "Tarım ve hayvancılığa iş dünyası ve uluslararası yatırımcıların çok ilgisi var. Bankalar sıfır faizler veriyor, teşvikler ardı ardına geliyor. Hayvancılğı artması tarımın artması demek oluyor, bu da gübre tüketiminin artacağı anlamına geliyor" dedi. Koca, yüzde 27 civarında olan pazar paylarının bir-iki puan yükseldiğine değindi.

GÜBRETAŞ ve Razi'nin ciro hedefi 1.4 milyar lira

2010 yılında yaklaşık 800 milyon lira ciro elde ettiklerini belirten Koca, 2010 yılı sonu için Razi Petrokimya'nın ise tahminen 600 milyon TL ciro elde ettiğini söyledi. Razi'nin 2011 yılı sonunda bütçe hedefinin ise 820 milyon lira olduğunu dile getiren Koca, "Ciro rakamlarımız, uluslararası gübre fiyatlarıyla çok alakalı. Fiyatlar böyle giderse daha yüksek ciroları elde ederiz. 2011 yılında yüzde 15 ciroda artış yakalayabiliriz" diye konuştu. 2009 yılında aldıkları Panko Birlik ihalesinin gerçekleşmemesine rağmen bu satış rekorlarına ulaştıklarını kaydeden Koca, "2011 yılında da önemli gübre ihalelerine gireceğiz" dedi.

İran'da hükümetin uygulamaları maliyetleri artırdı

İran'da  uluslararası ve iç politikadan kaynaklanan değişim ve gelişmeler yaşandığını kaydeden Koca, "Hükümet, halkına karşı desteklerinde formatı değiştirdi. Fiyatlar artırıldı ama hane başına 40-50 dolar ödeme yapıyor. Onun dışında tükettiği ekmeğe, elektrik, suya, doğalgaza zam gerçekleştirdi. Dolayısıyla bizim gaza da zam yapılmış oldu. 2011 yılında bu nedenle maliyetlerimiz bir miktar artacak. Yıllık bazda 50-60 milyon dolarlık bir maliyet artışı olabilir. Fakat bunu kapasite kullanımımızı artırarak ve uluslararası piyasalarda artan fiyat ile telafi edeceğiz" diye konuştu.

Kapasiteyi artıracağız, üre fabrikası kuracağız

Razi'de kapasite kullanım oranlarının artırılmasıyla ilgili çalışmalarının sürdüğünü kaydeden Koca, kapasite kullanım oranlarının yüzde 40'lardan bu yıl yüzde 50'lerin üzerine çıktığını ve bunu yüzde 60-65'lere çıkacaklarını dile getirdi. Koca, "Razi, borcumuzun azalmasıyla orada yeni bir yatırım yapacağız. Borç hafifleyince orada 'üre tesisi' kuracağız. 2013 yılında yatırıma başlarız" dedi.

Seçim de yarar, dip de!

İthalatçı oldukları için, döviz riskleri ve TL alacakları gibi genel risklerinin olduğunu ifade eden Koca, haziran ayında yapılacak seçimlerin gübre sektörünü olumlu bile etkileyeceğini kaydetti. Koca, "Seçim ekonomisi çiftçiyi, dolayısıyla bizi olumlu etkiliyor. Fakat şu anda seçim politikası uygulanmayacak gibi görünüyor. Fakat son zamanlarda seçimlerden bağımsız olarak hükümet hayvancılığa ve damlama, sulamayla yapılan tarıma çok destek oluyor. Bu da bizi olumlu etkiliyor tabii" dedi.

Uluslararası dipten bahsedildiğini söyleyen Koca, spekülasyonla ilgili olarak emtia fiyatlarının artacağına ilişkin tedirginlik yaşadığını da sözlerine ekledi. Koca, iştirakleri Negmar Denizcilik'in yabancı ortaklıkla İDO özelleştirmesine girebileceğini söyledi.

Koca, "Negmar ile yabancı ortaklıkla İDO özelleştirmesine girmeyi düşünebiliriz. Yabancılar özelleştirme için geldiklerinde ve ortaklık için şirket aradığında ilk alternatiflerinden biri olarak İstanbullines'ı düşünüyorlar. Bazı yabancılardan çağıranlar oluyor. Uygun şartlar altında, küçük ortak olmak kaydıyla değerlendirebiliriz" dedi. Gübre Fabrikaları'nın yüzde 40 oranındaki iştiraki Negmar Denizcilik, ro-ro taşımacılığı alanında faaliyet gösteren İstanbullines'ı geçtiğimiz aylarda satın almıştı. Bünyesinde 2 ro-ro bulunan İstanbullines, Bandırma-Ambarlı arasında taşımacılık yapıyor. Negmar'ın ise kuru yük taşımacılığına yönelik 4 gemisi bulunuyor. Koca,  2012 yılında 10 gemilik bir filoya kavuşacaklarını söyledi.

Yabancı yatırımcısının ilgisi şaşırtıcı derecede yüksek

Razi'yi tamamlayıcı bir satın alma görüşmelerinin ve arayışlarının sürdüğünü kaydeden Mehmet Koca, "Hammadde kaynağı olan Kuzey Afrika'ya yakın bölgelere bakıyoruz. Bir fırsatını bulursak değerlendireceğiz" dedi.

Şu andaki borsa performanslarından çok memnun olduklarını kaydeden Koca, yabancı yatırımcılarının gübre sektörüyle çok ilgili olduklarını söyledi. Koca, yabancılardan zaman zaman ortaklık teklifleri aldıklarını, ama bu konuya sıcak bakmadıklarını da sözlerine ekledi. Koca, "Ortalama günde bir yabancı yatırımcı, şirketi ziyaret ediyor. Yılda ise 10 road showa çıkıyoruz. Bu ilgiye biz bile şaşırıyoruz" dedi.