Gıda fiyatları tırmanıyor
Uluslararası piyasalarda şeker ve buğday fiyatları zirve yaparken, mısır, soya fasulyesi ve pirinç de yükselişe geçti.
NEW YORK - Brezilya'da durmaksızın devam eden yağışlar ve Hindistan'da muson yağmurlarındaki azalma, şeker fiyatlarının tavan yapmasına neden oldu. Rusya'daki kuraklık ise, buğday fiyatlarını 22 ayın en yüksek düzeyine taşıdı.
Dünyanın 1 numaralı şeker üreticisi Brezilya'nın 6 limanında toplam 122 yük gemisi, 3.62 milyon ton şekerin yüklenebilmesi için yağmurların dinmesini bekliyor. Liman girişinde şeker taşıyan kamyonların, yüklerini boşaltabilmek için 40 saate yakın kuyrukta bekledikleri bildiriliyor. Limanlarda şeker yüklemesi, yağmurun ürüne zarar vermesine engel olmak için durduruluyor.
Öte yandan, büyük üreticilerden Hindistan'da yağışların beklenenden az olmasının yaratacağı arz eksiğinin, gergin piyasalarda şeker fiyatını hızla yükseltebileceği uyarısında bulunuluyor.
Genel talepte meydana gelen yüzde 1.7'lik artışın, stoklarda yüzde 32'lik azalmaya neden olduğuna dikkat çeken uzmanlar, uluslararası piyasalarda temmuz ayında şeker fiyatlarının yüzde 22 arttığını ifade ediyorlar. Piyasanın sene sonuna doğru fiyatın, yüzde 28 civarında artışla pound (454 gr) başına 25 sent seviyesine gelebileceği tahmin ediliyor.
Geçen yıl da yükselmişti
New York'taki Uluslararası Emtia Borsası'nda (ICE) vadeli işlem gören şekerin poundu, 29 Temmuz itibariyle son 4 ayın en yüksek seviyesi olan 19.67 sent seviyesinden işlem görüyor.
Uluslararası Şeker Örgütü ISO'nun tahminlerine göre bu yıl küresel şeker talebi, 158.2 milyon tonluk arzın 8.5 milyon ton üzerinde olacak. Önümüzdeki yıl ise üretimin yüzde 9 artması bekleniyor.
2009 yılında da aşırı yağışlar Brezilya'nın mahsulüne zarar verip, kuru iklim Hindistan'da üretimi düşürünce şeker fiyatları son 35 yılın en yüksek düzeyine tırmanmıştı. 1 Temmuz'da son 29 yılın en yüksek seviyesi olan 30.4 senti gören şeker fiyatı, 7 Mayıs'ta 13 sente kadar düşünce alımlar hızlanmıştı. Şeker, 1974 yılının Kasım ayında 66 sent fiyatla tarihi rekorunu kırmıştı.
Buğday da yükseliyor
Uluslararası piyasada yükselen tek fiyat şekerinki değil. Rusya'nın bazı bölgelerinde devam eden kuraklık buğday hasadına zarar verince, vadeli işlemlerde yükseliş başladı. Mahsul azalınca Rusya'nın ihracatı düşürme ihtimali, fiyatları tırmanışa geçirdi. Geçen yıl 17.5 milyon ton buğday ihraç eden Rusya, bu üründe küresel ticaretin yüzde 14'ünü gerçekleştirmiş oldu.
Chicago Ticaret Borsası'nda vadeli işlem göre buğdayın eylül teslim buşel (yaklaşık 35.2 litre) fiyatı, yüzde 2.7 artışla 6.79 dolara çıktı. 9 Haziran'da 4.25 dolar seviyesinde olan buğdayın fiyatındaki artış, temmuz ayında yüzde 38'e ulaştı.
Piyasada soya fasulyesi, mısır ve pirinç fiyatları da yükseliyor. Vadeli işlemlerde mısır fiyatı yüzde 1.3, soya fasulyesi yüzde 1.4, pirinç ise yüzde 3.3 yükselmiş durumda.