G7’den 'Dünya sana söylüyorum, BRICS sen anla' zirvesi

Emre ERGÜL

 İtalya bugün tarihi bir zir­veye ev sahipliği yapıyor. Dünyanın 7 büyük eko­nomisinden oluşan G7 ülke­lerinin liderleri, “Ukrayna ve Gazze savaşları ile küresel ekonomi” başlıklarıyla Puglia bölgesindeki seçkin tatil bel­desi Borgo Egnazia’da birara­ya gelecek.

Ancak bu zirvenin en önem­li tarafı ise ana toplantılar de­ğil, “zirvenin özel davetlileri.” Ev sahibi İtalya’nın Başbakanı Giorgia Meloni, bu zirveye ara­larında Cumhurbaşkanı Re­cep Tayyip Erdoğan’ın da oldu­ğu 13 dünya liderini davet etti. Bunun önemine, ABD’nin önde gelen think tank kuruluşların­dan Atlantic Council şöyle dik­kat çekiyor: “G7’nin 2021 zir­vesinin 4 konuğu vardı. Bu sayı, 2022 zirvesinde 6, 2023 zirve­sinde 9 oldu. Davetli sayısında­ki artış, G7’nin karşılaştığı zor­lukların boyutunun da kanıtı.”

Atlantic Council’e göre, bu zirve üstü kapalı bir mesaj içe­riyor. Çünkü bu 13 davetliden 5’i, son yıllarda popülaritesi ar­tan, küresel ticarette de-dola­rizasyon, yani Amerikan doları yerine yerel para birimini des­tekleyen alternatif blok BRI­CS’te yer alıyor. 3’ü BRICS’in kurucu üyesi (Hindistan, Bre­zilya ve Güney Afrika), 2’si de geçen yıl BRICS’e katılan yeni üyeler, Suudi Arabistan ve Bir­leşik Arap Emirlikleri…

Türki­ye’nin de bir süredir BRICS’e katılmak için görüşmeler yap­tığı biliniyor. Atlantic Coun­cil dün yayınladığı makale­de, G7’nin “Birlikte çalışalım,” BRICS üyelerinin de “Batı kar­şıtı değiliz” mesajları vereceği­ni kaleme aldı: “G7, bu ülkele­re (BRICS) küresel zorluklara karşı hâlâ birlikte çalışabilece­ğini göstermeye çalışıyor. Ko­nuklar da BRICS'in henüz ‘Batı karşıtı’ bir koalisyon olmadığı­nı belirtme konusunda istekli.”

Uluslararası ajanslara katı­lan üst düzey bir yetkili de “G7, temel ilke ve standartlar konu­sunda aynı fikirde olan ülkele­ri bir araya getiriyor. Ancak bir kale gibi kapatılmış değil, dün­yaya açılıyor" dedi. Zirvenin di­ğer özel davetlileri ise Arjan­tin, Cezayir, Kenya, Moritan­ya, Ukrayna liderleriyle Papa Francis ve Ürdün Kralı… Afri­ka ülkeleriyle değerli maden­lerin taşınmasının konuşula­cağı, Papa’nın da yapay zekâ tartışmalarına Kilise’nin de dahil edilmesi üzerine konuş­ma yapacağı iddialar arasın­da… Ayrıca Francis, bir G7 zir­vesinde konuşma yapacak ilk Papa olacak.

 ‘Güçsüz 7’nin tek güçlüsü: Ev sahibi Giorgia Meloni!

 Amerikan siyaset haber site­si Politico’ya göre, bugün­kü G7 Zirvesi, “Gündemi en yoğun G7 zirvesi” olurken; zirveye katılan G7 liderleri ise “Zirvelere katılmış en güçsüz G7 liderleri” olarak tarihe ge­çecek. Virginia merkezli Poli­tico, “6 topal ördek ve Giorgia Meloni” başlıklı analizinde bugün masaya oturacak G7 liderlini şöyle analiz etti:

Fransa'dan Emmanuel Macron: Avrupa Parlamen­tosu seçimlerinde aşırı sağın ağır üstünlüğü sonrası erken seçim kararı aldı.

İngiltere'den Rishi Sunak: Zayıflayan şanslarını tersine çevirmek için erken seçim kampanyalarıyla mücadele ediyor.

Almanya’dan Olaf Scholz: Aşırı sağ çok büyük zafer elde et­ti. Başbakanlığı teh­likede.

Kanada’dan Justin Trudeau: 9 yıldız başbakan… Yoruldu… Kendisi de “istifa” etmekten bahsetmeye başladı…

Japonya’dan Fumio Kis­hida: Yıl sonunda seçim var. Başbakan, bugüne kadarki en düşük desteğe sahip.

ABD’den Joe Biden: 81 ya­şındaki Başkan, 5 Kasım’da­ki başkanlık seçimleri öncesi oğlu hakkındaki “ateşli silah elde edinirken uyuşturucu kullandığı” suçlamalarıyla boğuşuyor.

Politico’ya göre, İtalya Baş­bakanı ve milliyetçi muha­fazakar İtalya’nın Kardeşleri Partisi’nin lideri olan Giorgia Meloni bu G7 zirvesinin tek galibi… Çünkü “hem bu zir­venin ev sahibi hem de son Avrupa Parlamentosu seçim­lerinde partisi açık ara birinci çıktığı için keyfi çok ye­rinde…”

New York Times gaze­tesi de “Batı’nın zayıf­lamış liderleri, asi bir dünyayı tartışmak için İtalya'da toplanı­yor” başlığını attı.

Erdoğan, G7 liderlerine seslenecek Gazze’deki katliama dikkat çekecek

 İtalya’daki G7 zirvesine özel davetli olarak katılan Cum­hurbaşkanı Recep Tayyip Er­doğan, dünya liderleriyle bir­likte bugün yüksek düzey­li zirve oturumuna katılacak. Konuşmasında öncelikli gün­dem “Gazze” olacak. Cumhur­başkanı Erdoğan, Gazze'de kalıcı ateşkesin sağlanması adına Türkiye'nin yürüttüğü diplomasiyi ve yapılan insani yardımları anlatacak.

İspanyol şirketlere davet

Erdoğan, bir Gazze mesajı da dün resmi bir ziyaret için gitti­ği İspanya’da verdi. Kral 6’ncı Felipe ile görüşen Erdoğan, İs­panya'nın Filistin'e desteğinin önemli olduğunu, uluslararası camianın İsrail'e baskısını ar­tırmasının kalıcı barışın kapı­sını aralayabileceğini belirtti.

Türkiye-İspanya İş Foru­mu’nda da konuşan Erdoğan, İspanyol şirketlerini Türki­ye’ye davet etti: “2002 öncesin­de 2 milyar dolar civarında sey­reden ticaret hacmimiz geçen sene 19.2 milyar dolara ulaştı. Böylelikle 20 milyar dolar he­defimizi neredeyse yakaladık. Bu hacmi çok daha ileri taşıya­cağımıza inanıyorum. İspan­ya'nın 740 firma ve yaklaşık 11 milyar dolarlık stokla Tür­kiye'de en çok yatırım yapan 6'ncı ülke olması da bu yaklaşı­mın sonucudur."

Arabistan ilk kez bir G7 zirvesine katılıyor

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni bu G7 zirvesine 13 dünya lideri davet etti. On­lardan biri de Suudi Arabis­tan Veliaht Prensi Muham­med Bin Selman… Ulusla­rarası ajanslara göre bin Selman, bir G7 zirvesinde boy gösterecek ilk Suudi Arabistanlı yetkili olacak.

Kiev’e Rus varlıklarından 50 milyar dolar tahsis edilmesi kabul edildi

G7 2024 zirvesi aslında üç günlük bir zirve… Ana top­lantı, bugünkü liderler zir­vesi ancak zirve dün diplo­matlar nezdindeki toplantı ile açıldı. Zirve gündemi, dondurulmuş Rus varlık­larını teminat olarak kulla­narak Ukrayna'ya 50 mil­yar dolar kredi verilmesini öngören ABD önerisi üze­rinde anlaşmaktı. ABD'nin önerisi, çoğu Avrupa Birli­ği'nde bulunan dondurul­muş Rus merkez bankası varlıklarından elde edilen yaklaşık 260 milyar do­larlık kârın Ukrayna'ya yardım için kullanılması­nı ve hareketsizleştirilmiş fonlardan elde edilen kârın teminat olarak kullanıl­masıyla ABD hükümetinin Kiev'e 50 milyar dolar kre­di vermesini içeriyor. Dış basına sızan bilgilere göre, anlaşma sağlandı.

4 soruda “G7 ne iş yapar?”

G7 ne zaman kuruldu?

Group of Seven (G7) aslın­da 1975’te ABD, Fransa, İtal­ya, Japonya, Birleşik Kral­lık ve Batı Almanya tarafın­dan “komünist olmayan ülkeler arasında ticaret yapmak” amacıyla Group of Six (G6) olarak kuruldu. 1976’da Kanada, 7’nci part­ner oldu. Avrupa Birliği de bloğa 1981 yılında “numa­ralandırılmamış üye” ola­rak dahil edildi.

Gruba Rusya girdi mi?

Evet, 1998 yılında… Orga­nizasyon resmen G8 ol­du. Ancak ABD dışındaki üyelerin finans bakan­lıklarının sert eleştirisi, Rusya’nın 2014’te Kırım’I ilhakı ve Rusya’nın Suriye yönetimine desteği nede­niyle G7 eski haline döndü.

G7’nin alternatifi ne?

G7, tüzüğü ve sekreteryası olan resmi bir kurum değil. Birçok analist de G20’nin etkisinin G7’nin etkisini çoktan geçtiğine inanıyor.

Bu G7 zirvesinin an gündemi ne olacak?

Ana gündem Ukrayna ve Gazze savaşları... İklim değişikliği tartışılacak. Çin’in küresel ticarette attığı adımların da ikili görüşmelerde gündeme gelmesi bekleniyor.