”Fiziki muayene uygulaması sona erdirilsin”

İSTANBUL - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, firmalara ciddi zaman kaybı, ek maliyet ve alıcı firmalara malın teslimi konusunda sorunlar oluşturan "kırmızı hat" olarak tabir edilen fiziki muayene uygulamasının bitmesini istediklerini bildirdi.

Büyükekşi, TİM'in Haziran Ayı Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Toplantısında yaptığı konuşmada, ihracatın Türkiye'nin geleceği olduğunu belirterek, ihracatta kriz sonrasında tempolu bir artış yaşandığını hatırlattı.

Kriz yılında, ciddi kayıpların olduğu pazarlarda, tekrar kuvvetli artışlar sağladığını ayrıca geçen yıllarda büyük açılım yaptıkları pazarlarda da durumun iyi olduğunu bildiren Büyükekşi, "Biz, yine, ülkemizin moral ve motor gücü olarak çalışmaya devam ediyoruz. Yeter ki biz, içeride politikalarımızı, ihracat artışını sağlamak için uyumlandıralım. İhracatçıya gerekli zemini hazırlayalım" dedi.

İhracatçıların istediği zeminlerden birinin rekabetçi kur desteği olduğunu belirten Büyükekşi, rekabetçi kurun karlılık, inovasyon ve istihdam için önemli olduğunun altını çizdi.

İhracatçılara, en temel sorunları sorulduğunda ihracatçıların yüzde 68'inin bunun "kur" olduğunu söylediğini ifade eden Büyükekşi, ihracatı bir kalkınma stratejisi olarak belirlemiş tüm ekonomilerin, ihracatçılarına rekabetçi kur avantajı sağladığını anlattı.

Kurda yaşadıkları sorunun dışında son dönemde, pariteden kaynaklanan sorunlar yaşamaya başladıklarına dikkati çeken Büyükekşi, şunları kaydetti:

"Parite bizim dışımızda gelişiyor. Ama sonuçları canımızı yakıyor. Pariteden kaynaklanan sorunun çözülmesi için ciddi bir şekilde çalışmaya ihtiyacımız var. Aksi takdirde Avrupa'da rekabet etmemiz çok zor olacak. Avrupa pazarında sorun yaşayacağımız gibi, içerde de ciddi bir rekabet baskısı yaşayacağız. Biz, bu şartlar altında, bir 'kur istikrar fonu' kurulmasını öneriyoruz. Bu fonun kaynağı olarak da, kısa vadeli sermaye kazançlarından yüzde 1 stopaj kesilmesini öneriyoruz. Fonda birikecek kaynağın da, ihracatçının kur riskini hedge etmek için kullanılmasını öneriyoruz."

İhracatçıların istekleri

Büyükekşi, ihracatçıların, gümrükleme prosedürlerinin, zamanın koşullarına uygun, hızlı ve etkin şekilde gerçekleştirilmesini istediğini söyledi.

Türkiye'nin dış ticaret hacmine dikkati çeken Büyükekşi, "Böylesi büyük bir operasyonu yürütmek için gümrük idarelerimizin, kısıtlı işgücü ve teknik olanaklar ile büyük özveri sergileyerek, bu yüke omuz verdiğini biliyoruz" dedi.

İhracatçılar olarak bu çabayı takdir ettiklerini dile getiren Büyükekşi, bununla birlikte, mevzuat düzenlemeleri ve idari tedbirlerle çözülebileceğini düşündükleri birtakım aksaklıklar ve gümrükler arasındaki farklı uygulamaların da bulunduğunu söyledi.

Bu uygulamaların, dış ticaret işlemlerinde ihracatçılar için zorluklara ve ilave maliyetlere neden olduğunu ifade eden Büyükekşi, tüm sektörlerde zamanında teslimatın önemli olduğunu, gecikmelerin sevkıyatları aksattığını, bir günlük aksamanın dahi ihracatçıları alıcılar karşısında zor durumda bıraktığını hatırlattı.

Son iki aylık dönemde üyelerinden TİM'e ulaşan başvurularda en çok Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında yapılan ihracatlarda yaşanan sorunların bildirildiğini belirten Büyükekşi, bu konuda yaşanan sorunlara da değindi.

İhracatın büyük çoğunlukla "kırmızı hat" olarak tabir edilen tam fiziki muayeneye tabi tutulduğunu, bu süreçte ürünlerin tam tespiti yapıldığını ve bazı hallerde ürünlerin gümrük kimyahanelerine sevk edildiğini belirten Büyükekşi, DİİB kapsamında yapılan ihracatın, DİİB kapsamında ithal edilen ürünlerden yapılıp yapılmadığının test edildiğini söyledi.

Buradaki sürenin çok uzun, ihracatı duraklatacak seviyede olduğunu vurgulayan Büyükekşi, şunları kaydetti:

"İhracatçılarımız zaman ve maliyet olarak ciddi sorunlar yaşıyorlar. Kırmızı hat uygulamasına, Onaylanmış Kişi Statü Belgesine sahip firmalar da maruz kalıyor. Sadece küçük ihracatçılar değil, ülkemizin gururu çok büyük işletmeler de aynı şekilde sorun yaşıyor. Bazı sektörlerimizdeki maliyet artışları, rekabet gücümüzü kıracak oranlara ulaşıyor. DİİB kapsamında olmayan ihracatlar da sürekli kırmızı hatta düşebiliyor. Böylesi durumlar ihracatçılara konteynerlerde 160 dolar ile 230 dolar arasında, TIR'larda günlük 150 avroya kadar ek maliyet çıkarıyor. Firmalarımıza ciddi zaman kaybı, ek mali külfet ve alıcı firmalara malın teslimi konusunda sorunlar oluşturan uygulamanın bitmesini istiyoruz."

Maliyetleri artıran bir başka noktanın fazla mesai uygulaması olduğunu belirten Büyükekşi, işlem hacmi az olan gümrük idarelerinin fazla mesai ücreti almak için, mesai saati içinde dahi yapılan işlemlerde ihracatçıya fazla mesai ücreti tahakkuk ettirildiğini söyledi.

Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesi konusunda da görüşlerini paylaşan Büyükekşi, şunları söyledi:

"Buradaki ücretin ihracatçı ile gümrükçü arasında serbest piyasa şartlarında oluşması gerektiğini düşünüyoruz. İthalatta hala çok büyük ücretler ödeniyor. Özellikle de büyük montanlı ithalatlarda. Daha önce Gümrük Müsteşarlığına yaptığımız önerinin dikkate alınmasını arz ediyoruz. Aksi halde ihracatçı sorunu kendi içinde çözecek ve orta vadede gümrükçüler iş kaybına uğrayacaktır."