Enflasyonda sınırlı yükseliş sürecek

ANKARA – Merkez Bankası temel fiyat göstergelerinin yıllık artış oranının döviz kuru hareketlerine bağlı olarak yükseldiğini belirterek, “Hizmet grubu fiyatlarının artış oranı ise ılımlı seyrini korumuştur. Kısa vadede temel enflasyon göstergelerindeki sınırlı yükselişin süreceği tahmin edilmektedir” dedi.

Merkez Bankası Ağustos ayı fiyat gelişmelerini açıkladı. Buna göre, Ağustos ayında tüketici fiyatları yüzde 0.73 oranında artarken, yıllık enflasyon yüzde 6.65'e yükseldi. Bu dönemde enerji, işlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altını dışlayan ÖKTG-H endeksinin yıllık artış oranı yüzde 6.67'ye, bu endeksten işlenmiş gıda ürünleri çıkarılarak elde edilen ÖKTG-I göstergesinin yıllık artış oranı ise yüzde 6.19'a yükseldi.

Hizmet fiyatları Ağustos ayında yüzde 0.39 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu 0.29 puan yükselerek yüzde 5.68 oldu. Akaryakıt fiyatlarındaki yükselişlerin gecikmeli etkileri, yavaşlamakla birlikte ulaştırma hizmetleri fiyatlarına yansımaya bu dönem de devam etti. Ayrıca, işlenmiş gıda fiyatlarındaki yükseliş paralelinde yemek hizmetleri enflasyonunda sınırlı bir artış gözlendi. Diğer taraftan, kiralarda ılımlı artış eğilimi sürdü. Mevsimsellikten arındırılmış göstergeler ise hizmet enflasyonunun ılımlı seyrini sürdürdüğüne işaret edildi.

Altın fiyatı ağustos ayında yüzde 17.66 oranında yükseldi

Temel mal grubu yıllık enflasyonu Türk lirasındaki değer kaybının etkisine bağlı artış göstererek yüzde 6.76 oranında gerçekleşti. Bu gelişmeye en belirgin katkı fiyatları yüzde 1.74 oranında artan dayanıklı tüketim malları fiyatlarından geldi. Bu dönemde otomobil fiyatları önemli bir oranda yüzde 2.49 artarken, mobilya fiyatlarında da yükseliş yüzde 1.5 gözlendi.

Döviz kuru gelişmelerinin elektrikli ve elektriksiz ev aletleri fiyatları üzerindeki etkisi ise sınırlı kaldı. Giyim grubunda yıllık enflasyon öngörüler paralelinde artış eğilimini korundu. Altın fiyatı ise önceki aylara kıyasla ivmelenerek Ağustos ayında yüzde 17.66 oranında yükseldi. Böylelikle, altın fiyatlarının tüketici enflasyonuna son bir yıllık dönemdeki katkısı yaklaşık 0.5 puana ulaştı. 

Enerji fiyatlarının artmasında yurt içi akaryakıt fiyatları belirleyici oldu

Ağustos ayında enerji fiyatları yüzde 1.29 oranında arttı. Bu gelişmede, uluslararası petrol fiyatlarındaki gerilemeye karşın, Türk lirasındaki değer kaybı sonucunda yükselen yurt içi akaryakıt fiyatları belirleyici oldu. Anılan dönemde, özellikle LPG'de yüzde 4.97 ve tüp gazda yüzde 2.92 fiyatlarında önemli artışlar gözlenirken, katı yakıt fiyatları da ivmelendi. Böylelikle, Ağustos ayında enerji grubu yıllık enflasyonu 1.54 puan artarak yüzde 9.96 seviyesine yükseldi.

İşlenmemiş gıda gerilemeye devam edecek

Ağustos ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar yüzde 1.38 oranında arttı ve grup yıllık enflasyonu 1.65 puan azalarak yüzde 6 oldu. Fiyatların aylık bazda yükselişinde sebzede yüzde 2.64 ve işlenmemiş ette yüzde 4.02 oranındaki artış etkili oldu. Yıllık olarak yüzde 2.98 seviyesine gerileyen işlenmemiş gıda grubu enflasyonunun baz etkisi kaynaklı olarak Eylül ayında gerilemeye devam edeceği, yılın son aylarında ise yükseleceği öngörüldü.

Gıda grubundaki artışta katı ve sıvı yağ alt grubu belirleyici oldu

İşlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonundaki yükseliş bu dönem de sürdü. Bu gelişmede, büyük ölçüde ithalat fiyatlarındaki artışa paralel olarak yıllık enflasyon oranı yüzde 28.14'e ulaşan katı ve sıvı yağ alt grubu belirleyici oldu. Bunun yanı sıra, şeker fiyatlarındaki yükseliş sürdü. Ayrıca, buğday fiyatlarındaki düşüşe rağmen ekmek ve tahıllar grubu fiyatlarında artış gözlendi. Sonuç olarak, işlenmiş gıda grubu fiyatlarında süregelen artışların alt gruplar genelinde bu dönem de sürdüğü gözlenirken grup yıllık enflasyonu 0.34 puanlık yükselişle yüzde 8.59'a ulaştı.

Ağustos ayında tüm alt kalemlerde fiyatlar arttı

Ağustos ayında üretici fiyatları aylık bazda yüzde 1.76 oranında artarken, yıllık enflasyon 0.66 puan yükselerek yüzde 11 oldu. Tarım fiyatları, artan canlı hayvan ve hayvansal ürünler fiyatlarına rağmen, yüzde 0.76 oranında geriledi. Bu azalışta taze meyve-sebze fiyatları etkili olurken, ayçiçeği, buğday, mısır ve pamuk fiyatlarında da gerileme gözlendi.

İmalat sanayi fiyatlarındaki artış eğilimi belirginleşti ve Ağustos ayında imalat sanayi alt gruplarının tümünde fiyatlar yükseldi. Böylelikle grup fiyatları yüzde 1.99 oranında artarken, yıllık enflasyon yıl başından bu yana 9.24 puan yükselerek yüzde 15.86 oldu. Ağustos ayında uluslararası fiyatlarda gerileme gözlenmesine karşın, Türk lirasındaki değer kaybı söz konusu artış eğiliminin gücünü korumasında belirleyici oldu.

MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde de Ağustos ayında tüm alt kalemlerde fiyatlar arttı. Ara malları fiyatları ana metal fiyatlarında süregelen artışa ek olarak kimyasal ile plastik ürünler imalatı fiyatlarındaki yükselişin de etkisiyle yüzde 2.06 oranında arttı. Motorlu taşıtlar imalatı fiyatlarındaki artışın belirginleşmesiyle sermaye malları fiyatları yüzde 2.31 oranında yükseldi. Dayanıklı tüketim malları imalat fiyatları ise mobilya imalatı fiyatlarına bağlı olarak yüzde 1.58 oranında artarken, dayanıksız tüketim malları fiyatları gıda imalatı fiyatlarındaki artışa bağlı olarak yüzde 1.39 oranında yükseldi.