Enflasyon beklentiyi aştı

İSTANBUL – Enflasyon eylül ayında piyasa beklentilerinin üzerinde artış gösterdi. Geçtiğimiz ay TÜFE yüzde 1.23, ÜFE yüzde 0.51 artarken, yıllık enflasyon artışı TÜFE’de yüzde 9.24, ÜFE’de yüzde 8.91 oldu. Böylece enflasyon ağustos ayında olduğu gibi geçen ay da beklentinin üzerinde artış gösterdi. Artışta gıda fiyatlarının önemli rol oynadığı görülüyor.

Zam şampiyonu gıda ve alkolsüz içecekler

2010 yılı Eylül ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi'nde bir önceki aya göre yüzde 1,23, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,77, bir önceki yılın aynı ayına göre  yüzde 9,24 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 8,16 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 4,72 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Eylül ayında endekste yer alan gruplardan çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,23, eğitimde yüzde 1,16, eğlence ve kültürde yüzde 0,86, lokanta ve otellerde yüzde 0,74, ev eşyasında yüzde 0,48, konutta yüzde 0,33, sağlıkta yüzde 0,16, ulaştırmada yüzde 0,12 artış, alkollü içecekler ve tütünde yüzde -1,10, haberleşmede yüzde -1,85, giyim ve ayakkabıda     yüzde -2,21 düşüş gerçekleşti.

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 25,32 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Gıda ve alkolsüz içecekler (yüzde 15,33), lokanta ve oteller (yüzde 9,78) artışın yüksek olduğu diğer harcama grupları oldu.

En yüksek Güneydoğu'da

NUTS2 düzeyinde 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) (yüzde 1,88) oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) (yüzde 6,92) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış TR72  (Kayseri, Sivas, Yozgat) (yüzde 10,94)  bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) (yüzde 9,58) bölgesinde gerçekleşti.

2010 yılı Eylül ayında endekste kapsanan 446 maddeden; 97 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 267 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 82 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

İşlenmemiş ham gıda ve enerji fiyatları hariç tutularak hesaplanan özel kapsamlı TÜFE göstergesi ise eylül ayında bir önceki aya göre yüzde (-)0.01 oranında geriledi. Çekirdek enflasyon olarak da bilinen gösterge, gelecek dönem projeksiyonlarında önemli bir referans olarak kabul görüyor.

Yıllık ÜFE yüzde 8.91

2010 yılı Eylül ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi'nde bir önceki aya göre yüzde 0,51, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 6,52, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,91 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 6,89 artış gerçekleşti.

Aylık değişim tarım sektöründe yüzde 0,44, sanayi sektöründe yüzde 0,52 olarak gerçekleşti. Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 14,22, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 20,22 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17,38 artış gerçekleşti. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 4,93, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,57 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 4,71 artış gerçekleşti. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 1,81 ile gıda ürünleri ve içecek imalatı alt sektöründe gerçekleşti.

Sanayinin üç sektöründen, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,86, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,56, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0,09 artış gerçekleşti.

Gıda ve içecek fiyatları ÜFE'de de etkili oldu

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, gıda ürünleri ve içecek imalatı (yüzde 1,81), metal cevheri (yüzde 1,79), ağaç ve mantar ürünleri imalatı (yüzde 1,69), büro makineleri imalatı (yüzde 1,67), ana metal sanayi (yüzde 1,35), maden kömürü, linyit ve turba (yüzde 1,09), giyim eşyası imalatı (yüzde 0,97) alt sektörleridir. Buna karşılık elektrikli makine ve cihazları imalatı (yüzde -2,01), tütün ürünleri imalatı (yüzde -0,83), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı (yüzde -0,46), mobilya imalatı (yüzde -0,37) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu.

2010 yılı Eylül ayında endekste kapsanan 779 maddeden; 191 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 326 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 262 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.