En uzun su tünellerinin mimarı 'İlci'

İbrahim Ekinci

İSTANBUL - İlci Holding, Muşlu İlci ailesinin şirketi. 1986 yılında 5 kardeşin ortaklığı olarak kurulmuş ve 5 kardeş hala ortak. Yönetimde artık ikinci kuşak da var. Bu röportajı gerçekleştirdiğimiz Fatih İlci de ikinci kuşaktan, Yönetim Kurulu Başkanı Metin İlci'nin oğlu. Kardeş çocukları şirketlerin yönetim kurullarında yer alıyorlar. Kurucuların payları eşit. Şirketin yönetiminde kurucu 5 kardeşten 4'ü yer alıyor. Sadece en büyük kardeş Nedim İlci yok. Nedim İlci, holdingin tarım ve hayvancılık yatırımlarıyla ilgileniyor. Yönetimde 3 de ikinci kuşak İlci var. İlciler'in ilk iş alanı inşaat. Kamu müteahhitliği yapmışlar. Bu iş alanı, onları işin merkezine, Ankara'ya taşımış. 1990'da Ankara'ya gelmişler. Muş'ta işleri yok, lisans aşamasında iki HES projeleri var.

İlci Holding, şu anda Türkiye'nin en uzun su tünellerini inşa ediyor. Konya Ovası'na hayat vermesi beklenen Mavi Tünel ile Suruç Tüneli işi İlci'de. Basında çok yer almayı tercih etmediği için çok fazla bilinmeyen bu şirket, aslında önemli projelere imza atan büyük bir şirket. 2011 yılına dönüştürülmüş tutarlarla yurt içindeki işlerinin toplam değeri 2 milyar lira, yurtdışındaki işleri 615 milyon dolar.

Kuzey Irak'ta proje geliştiriyor

İlci Holdingin ana işi hala kamu inşaat projeleri. Ancak konut işi de yapmışlar. Fatih İlci, "TOKİ'ye şimdiye kadar 6 bin 500 civarında konut yaptık. Ama bunlarda hasılat paylaşımı yok. Müteahhit olarak yaptık" dedi.

Fatih İlci'ye konut sektöründeki canlığı hatırlatarak, kendilerinin özel bir konut projesi olup olmadığını soruyorum. "Düşünüyoruz, İstanbul'da olabilir. Arsamız yok, arsa sahiplerinden teklif gelirse olabilir. Hep devlet işi yaptığımız için bu bizim çizgimiz oldu. Bu yüzden TOKİ'ye yaptıklarımız dışına bağımsız konut projeleri de geliştirmedik. Bunan sonrası için böyle bir plan var. Irak'ta yapacağız. Kuzey Irak'ta, Erbil'de. Projeleri bitmek üzere. Arazisi var, sözleşmelerimiz var. Ortak bir iş olacak, kat karşılığı yapacağız. Böyle fırsatlar çıkarsa devam ederiz, edeceğiz gibi de... Başka teklifler de var. AVM teklifleri yapılıyor. Kuzey Irak'ta Selahattin Tüneli ve otoyolu işini almıştık. Devam ediyor. İhale bedeli 150 milyon dolardır. Hastane yapıyoruz, yine hükümeten aldık. Kerkük ve Kerbela'da iki hastane. Sözleşmesini imzaladık" dedi.

İlci Holding'in yurtdışında başka işleri de var. Suudi Arabistan'da Aramco'nun üniversitesinin bazı kısımlarını yapıyor. 155 milyon dolarlık bir iş. Gürcistan'da Anadolu Grubu'nun HES projelerinin inşaatlarını gerçekleştiriyor. İlci, Türk müteahhitlerin çok ilgi gösterdiği Rusya pazarında iş yapmıyor. Libya'da da işi yok. Bundan sonrası için de daha çok Kuzey Irak'ı düşünüyor. Fatih İlci, "Kuzey Irak inanılmaz bir pazar. Türk müteahhitlerinden çok memnunlar. Her zaman yeni işler alabiliriz" dedi.

Mavi Tünel'de sona doğru

Türkiye'nin en uzun iki su tünelini İlci yapıyor. Urfa - Suruç su tüneli Türkiye'nin en uzunu, Mavi Tünel ikinci en uzunu… Bu iki tünel uzunluklarıyla dünyada da 5 ve 6'ncı sırada. Fatih İlci, Mavi Tünel'de sona yakın olduklarını belirtti. Röportaj sırasında şantiyeyi arayarak kaç metrede olduklarını sordu ve "15.5 km'yi geçmişiz. 2012'de bitireceğiz. Nisan-mayıs gibi bir hedefimiz var. Yalnız yapıyoruz. İhalesi euro üzerinden yapılmıştı. 2007'de 92 milyon euro'ya aldık. Bedel artışları oldu. Son rakam iş bitiminde belli olacak. Zor bir iş. İki kez makinelerimiz battı. Zemin sorun çıkarabiliyor" diye konuştu.

İstanbul'a otel yapacak

İlci, Ankara'da üstlenmiş bir firma. İstanbul'da yatırımları yok ancak şimdi gündeme alınmış durumda. Fatih İlci, İstanbul planlarıyla ilgili olarak şunları söyledi:

"İstanbul'da düşündüğümüz bir yatırım kongre oteli. Teklifler de var. Avrupa Yakası olur. Yeri belli değil, birkaç seçenek üzerinde çalışıyoruz. Ankara'da bir otelimiz var. 4 yıldızlı. Küçük bir otel. Otelcilik işini geliştirmeyi düşünüyoruz. Bir de sahilde, güneyde, Akdeniz'de bir başka otel yatırımı düşünüyoruz. Bu sektörde ilerlemek istiyoruz. Güneydeki tatil oteli olacak, sonrasına bakacağız."

20'den fazla proje

İlci İnşaat'ın elinde yurtiçinde 20'den fazla proje var. Bunlar yürüyor. Bunların proje bedelleri 2 milyar lira civarında. Bunların içinde en önemlileri Suruç Tüneli, Mavi Tünel ve geçtiğimiz günlerde alınan Norveçli Statkraft'ın Botan Çayı üzerinde kuracağı Çetin HES. Bu işte Yüksel İnşaat'la birlikte olduklarını belirten Fatih İlci, "Yatırım maliyeti 500 milyon euro olan projede baraj inşaatlarını İlci İnşaat olarak, Yüksel İnşaat ile birlikte yürütmek üzere imza attık. Tamamlandığında yıllık ortalama 1.4 TWh üretimi ile 460 bin evin elektrik ihtiyacı karşılanacak" dedi.

İlci Holding'in madencilik yatırım var. Burdur'da mermer üretiyor. İhracat ödülü aldığı bu işte mermeri blok şeklinde alıp ihraç ediyor. Antalya'da yeni ocaklar açmış. Sondaj yapıyor. Fatih İlci bu sektörde de devam edeceklerini, yeni yatırımlar yapacaklarını söyledi.

Enerjide de büyük oyuncu olmak istiyorlar. Fatih İlci, "Yeni enerji projeleri gelebilir. Rüzgar enerjisi olabilir. Enerjide önemli bir oyuncu olmak istiyoruz. Muş'ta iki HES projemiz yürüyor. Başka iki projemiz daha var" diye konuştu. İlci'nin büyümek istediği bir başka sektör gıda, tarım ve hayvancılık.

Havacılık sektöründe de faaliyetleri var ancak bu holdingin özel uçağının işletilmesi ile sınırlı. Büyütmek istemiyorlar.

Uçak geçtiğimiz nisanda gelmiş. Toparlayacak olursak… İlci'de lokomotif iş inşaat. 11 şirketi bünyesinde bulunduran grup tarım, madencilik, turizm, enerji ve gayrimenkulde büyümek istiyor. 3 bin 310 çalışanı var.

İlci Holding geçtiğimiz aylarda İlci Vakfı'nı kurmuş. Bu vakıf aracılığıyla bazı projeler gerçekleştirmek istiyor. Şuhut'ta 280 kişi kapasiteli yurt yapmış.

Organik yatırımı Kırşehir'de

İlci Holding, Kırşehir Çiçekdağı'nda 17 bin dekarlık alana ileri tarım ve hayvancılık çiftliği kurdu. Organik tarıma dayalı entegre çiftliğinde süt üretimi ve süt işleme tesisi de yer alıyor. Burada üretilen sütler raflarda yerini aldı. Fatih İlci bu yatırmla ilgili olarak şu bilgileri Verdi:

"Gıdada ilerlemek istiyoruz. Sütte pazardan iyi bir pay almak istiyoruz. Yatırımlarımız devam ediyor. Sütü dışardan çok kendi hayvanlarımızdan almak istediğimiz için çiftlik yatırımları yapmamız gerekecek. İlci markasıyla çıktık. Çiftliği TİGEM'den 29 yıllığına 2004'te kiraladık. 17 bin dönüm. Damızlık ve süt sığırcılığı yapıyoruz. Süt tesisi günlük 60 ton işleme kapasiteli. Biyogaz tesisi kurduk. Barınaklar yaptık. Hayvan sayısı bin 500'ü geçiyor. Yerli, ithal karışıktır. Özellikle süt inekleri var. Et işine de girmek istiyoruz. Bu nedenle besiciliği geliştireceğiz. Entegre et üretim tesisi kuracağız. Bir-iki yıl içinde planda var. Sertifikalı organik tarım yapıyoruz, yemi kendimiz üretiyoruz."