Emlakçılıkta büyük değişim

Gamze ŞENER

İSTANBUL - Gayrimenkul sektöründeki canlanma, kurumsal emlak şirketlerinin büyüme hedeflerine yansıdı. Bu şirketlerin bazıları yüzlerce franchise vermeye hazırlanıyor. Konut projeleri satışlarını kendi bünyeleri içinde kurdukları departmanlar aracılığıyla yapma yolunu seçiyor. Bunlardan bir kısmı kurumsal emlak şirketleriyle de işbirliği yapıyor. Konut piyasasında canlılık yeni projelere kaydıkça, 'mahallenin emlakçısı'nın alanı daralıyor.

Bir yandan da tüketici eğilimlerindeki kayma dikkat çekiyor. Havuzlu, güvenlikli sitelere yönelişle birlikte, alıcı veya satıcının, sorun çıkması halinde karşısında kurumsal yapı bulmak istemesi, emlak zincirlerinin önünü açıyor. Giderek büyüyen emlak komisyonu pastasından pay almak isteyen yerli yabancı firmalar, bayiliklerini hızla çoğaltıyorlar.

Coldwell Banker, Gendolfbau, Arthur and Miller gibi yabancılar da pazarda faaliyet gösteriyor. Bu şirketlerin de yerli cincirler gibi cesur büyüme planları var. Gendolfbau, 2011 yılında 250 franchise ulaşmayı hedefliyor. Şu anda 6 franchise var. Yani 244 franchise verecek. Coldwell Banker, bu yıl sonunda 20, 2011 sonunda 40 franchise ulaşmayı hedefliyor. Halen 50 franchise olan Realty World, 2011 sonunda bunu ikiye katlamak istiyor. Yerli emlak şirketleri için de durum aynı. Onların da yüzlerce yeni franchise verme hedefi var.

DÜNYA'nın rakamlarına ulaştığı 11 kurumsal şirket yıl sonuna kadar 265 yeni bayilik verecek. 2011 hedefleri çok daha büyük. Önümüzdeki yıl toplam 560 yeni franchise verecek. Böylece bilgi veren kurumsal şirketlerin 853 olan toplam franchise sayısı, 2011 sonunda bin 678'e ulaşacak.

Şirketlerin bu planları, girişimciler için de yeni bir yatırım alanı açıyor. Kendi işini kurmak ve emeklilik sonrası çalışmak isteyenler için oldukça ilgi çekici olan emlakçılık, yabancı firmaların Türkiye'de boy göstermesiyle kabuk değiştirdi. Franchise uygulamalarını bu anlamda artıran pek çok marka, işletmeci adayları için alternatifleri çoğaltıyor. Sektörde yer alan yerli ve yabancı şirketlerin franchise politikalarında hassasiyet gösterdikleri en önemli nokta ise uzun vadede köklü ve başarılı bir şekilde markalaşabilmek.

Pasta büyüyor

Türkiye emlak pazarı önemli. Emlak uzmanları, "2009'da tapu sicil kayıtları Türkiye genelinde 1 milyon 540 bin ev satıldığını gösteriyor. Bu satışlarda yaklaşık 40 milyar dolarlık işlem hacmi gerçekleşti. Bunun 2.5 milyar dolarlık kısmı emlakçı komisyonu" diyor. Mücadele büyüyen bu pasta üzerinde. Kurumsalların payı giderek artıyor. Önümüzdeki yıllarda franchise veren emlak şirketlerinin daha yüksek gelir sağlayacaklarını belirten Re/Max Türkiye Franchise Satış Bölümü Yöneticisi Ayhan Kaya, "Emlak sektörünün ilk yıllarında her mahallede açılan emlakçılar herkesin gözbebeğiydi. Ancak süpermarketlerin bakkalları devre dışı bırakması gibi, franchise veren emlak şirketleri de mahalledeki emlakçıları devre dışı bıraktı. İşletmeciler artık franchise çatısı altında bir markaya dahil olmayı daha güvenilir buluyor. Böylece 10 yıl içerisinde gelinecek noktaya 1 yılda gelebiliyorlar" dedi.

Tüketici güvenmek istiyor

Tüketicilerin kural dışı uygulamalar nedeniyle çok kez mağdur kaldığını kaydeden Turyap Franchise Koordinatörü Nükhet Demir, "Artık herkes mahalle emlakçıları yerine, karşısında konusuna hakim, güvenilir kurumsal bir hizmet görmek istiyor. Kurumsal isimlerle çalıştıklarında bir sorun yaşasalar da en azından memnuniyetsizliklerini aktarabilecekleri bir sistem var" dedi.

Üniversitelerde Emlak Bölümleri'nin açılmaya başladığını belirten Demir, "Önümüzdeki yıllarda emlak sektöründe standartları belirleyen yasalar çıkacak. Böylece herkes bu işe soyunamayacak. Sektöre de belli bir standart gelecek" yorumunda bulundu.

Hangi şirket, ne kadar franchise verecek, koşulları nasıl?

Coldwell Banker'de başlangıç 15 bin dolar

ABD'de 'marka değeri en yüksek gayrimenkul şirketi' olarak bilinen Coldwell Banker'in Türkiye CEO'su Gökhan Işık, şirketin bulunduğu her ülkede lider olduğunu, Türkiye'de de bu başarıyı elde edeceğine inandıklarını belirtti. Işık, gayrimenkul sektörünün sürekli bir değişim içerisinde olduğunu hatırlatarak, hedeflerinin değişime ayak uydurmak değil, değişimleri sağlamak olduğunu belirtti. Franchise sayılarının henüz 20'nin altında olduğunu kaydeden Işık, uygulamaları ile ilgili olarak şunları söyledi:

"Yakın zamanda açılacak franchise sayımız 29'a ulaşacak. Yıl içindeki hedefimiz, ofis sayımızı 40'a çıkarmak. Sonraki 3 yıl içinde de yaklaşık 150 ofise ulaşmayı planlıyoruz. Türkiye'de gayrimenkul stoğunun ve işlemsel hacminin en yoğun olduğu bölge İstanbul ve Marmara Bölgesi. Biz de yapılanmamızı çoğnlukla bu bölgede tamamlamyı planlıyoruz. Ana hedefimiz, franchise verdiğimiz işletmenin o lokasyonda pazar lideri olması. Ofislerimize eğitim ve Coldwell Banker kurumsal kimliği ile çalışabilmeleri için gerekli doneleri sağlıyoruz. Bu eğitim ve destek kısa süreli bir program değil, belirli aralıklarla kendini yenileyecek olan bir sistem şeklindedir."

Başlangıç bedeli: 2011'in ilk çeyreğine kadar 15 bin dolar, sonrasında 18 bin dolar.

Gelirden pay: Aylık cironun yüzde 6.5'i

Reklam katılım ücreti: Aylık cironun yüzde 2'si.

Şube sayısı: 20

Bayilik verilecek bölge ve iller: Marmara Bölgesi.

Arthur and Miller'de başlangıç bedeli 6 bin dolar

1999'da, Hollanda ve İngiltere ortaklığı ile kurulan Arthur and Miller'ın Türkiye Koordinatörü Ali Özlük, kurulduğu tarihten bu yana Türkiye'de hizmet veren markanın, eşi görülmeyen pek çok uygulaması olduğunu belirtti. Özlük: "Bayilik olarak İstanbul'da 5, Ankara, İzmir ve Bodrum'da 1'er tane franchise'ımız var. Haziran ayı itibariyle de, bölge bayiilikleri sistemini başlattık. Biz, butik anlayışına dayalı bir markayız. Hiçbir işletmeciyi 5 yıllık anlaşma yapmak için zorlamıyoruz. Süreyi 2 yıla düşürdük. Aldığımız ücretin karşılığında reklam bedeli ya da marka bedeli olarak bir ayrım yapmıyoruz. Çünkü markanın reklamı ve ofisin reklamı birbirinden ayrıdır. Sadece markanın reklamını yapmak yeni franchise'ları ilgilendirir. Bunun bedelini var olan franchise'lardan almak doğru değildir. Franchise olacak yeri, bazı caddelerin işlekliğine göre, 3. kata kadar uygun görebiliyoruz. 2 veya 3 bölümlü bir daire ya da bir iş merkezi olabilir. Tabela asılabilecek ya da cam giydirme yapılabilecek bir durumda olması lazım."

Başlangıç bedeli: 2 yıllık 6 bin dolar.

Gelirden pay: Her ay marka kullandırma bedeli olarak 750 TL

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Altın Emlak, temsilci satışından pay almıyor

İstanbul, Samsun, Kırklareli, Erzurum, Mersin ve Antalya da faaliyet gösterdiklerini belirten Altın Emlak Genel Müdürü Hakan Erilkun, bu yıl sonuna kadar 25 franchise amaçladıklarını söyledi. Erilkun, "Altyapı oluşturmak için, Anadolu şehirlerinden başladık. Sahip olduğumuz en büyük özellik, Milli Eğitim Bakanlığı onaylı emlakçılık eğitimi vermeye yetkili tek kuruluş olmamız. Kurum içi eğitimlerimizde, lazer metreyle emlak metrekaresi ölçmeden, pazarlamanın ayrıntılarına, tapu işlelmelerine kadar her şeyi veriyoruz. Önümüzdeki günlerde emlak sektörü mortgage konusunda yeni uygulamalara maruz kalacak ve mortgage kurumları ayrı işletmeler olarak faaliyet gösterecek. Biz bakanlık yetki belgesine, mortgage yetki belgesini de eklettik. Bütün işlemleri kendi bünyemizde gerçekleştirme fırsatı yakalamış olacağız" dedi.

Başlangıç bedeli: 5 bin TL ile 10 bin TL arası

Gelirden pay: Temsilcilerin kendi satışlarından pay alınmıyor.

Aylık kullanım bedeli: 50 TL+KDV

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Koçak'ta franchise girişi 12.500 dolar

1980'de kurulan ve 2005 yılından bu yana franchise veren Koçak Gayrimenkul, Milli Eğitim Bakanlığı onaylı emlakçılık eğitimi verebiliyor. Bölge temsilciliği organizasyonuna sahip. Temsilcilerle Genel Müdürlük arasındaki iletişim en üst seviyede tutuluyor. Firmanın franchise'larına sunduğu destekler şöyle: Bilgi aktarımı, çözüm ortaklığı, basın reklam-ilan çalışmaları, danışmanlık, hukuki, mali, teknik, web sayfası kullanımı, proje bazlı çalışmalar, bankalar, sigortacılık hizmetleri, eğitim, sosyal aktiviteler.

Başlangıç bedeli: İsim hakkı bedeli 5 yıllık sözleşme karşılığı 12 bin 500 dolar, + KDV.

Gelirden pay: Temsilcilerin kendi satışlarından pay alınmıyor.

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Alman Gendalfbau'da aylık bedel 100 euro

Gendalfbau, Türkiye'de Horoğlu İnşaat firması tarafından temsil ediliyor. Gayrimenkul danışmanlığı, konut satış ve kiralama, ticari gayrimenkul, ekspertiz, tapu, sigorta, proje danışmanlığı, yabancılara danışmanlık hizmeti veriyor.

Türkiye'de iki yıldan bu yana hizmet veren Alman emlak şirketi 2011 yılında 250 franchise'a ulaşmayı hedefliyor. İşletmecilerden cüzi bir giriş bedeli ve komisyonun yüzde 7'sini alıyor. Gendolfbau Türkiye Franchise Sorumlusu Binali Aydın "Franchise'ları hem yurtiçi hem de yurtdışı için vermeyi planlıyoruz. Halen daha çok sayıda başvuru alıyoruz. Bulgaristan, Suriye, Azerbaycan'dan başvurular var" dedi.

Giriş bedeli: Minimum 5 bin TL (KDV Hariç)

Başlangıç bedeli: 3 bin Euro+KDV

Aylık Kullanım Bedeli: 100 Euro+KDV

Komisyondan pay: Yüzde 7

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Sözleşme süresi: 5 yıl

Emlak Century, eskilerden daha az ücret alıyor

İşletmecilere Açılış Seti (Tabela, Katvizit, Broşür, Kiralık ve Satılık afiş seti), Emlakcentury.com ana sayfada bayi reklamı, indoor ve outdoor reklam çalışmalarında yer alma imkanı, hukuksal danışmanlık, talep yönlendirmesi, ortak portföyden yararlanma imkanı, firmaya özel web sitesi ve internet üzerinde kurumsal üyeliklerden ücretsiz yararlanma ve sınırsız ilan girme kolaylıkları sağlıyor.

Yatırım maliyeti: Çalışan ofisler için 1-3 bin TL, yeni ofisler için 5 bin-15 bin TL.

İsim hakkı bedeli: Yok

Aylık Kullanım Bedeli: İkinçci aydan itibaren almaya başlıyor

Gelirden pay: Alınmıyor

Reklam katılım ücreti: 100 dolar

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Minimum 40 m2 alan istiyor

En yaygın franchise ağı Turyap'ta: 346 ofisi var

Turyap, 346 ofise ve 1500 çalışanıyla emlak sektörünün en köklü ve yaygın kuruluşlarından biri. Franchise'lara tabela, afiş, kartvizit gibi tüm matbu evraklar sağlıyor. İstanbul'daki Genel Müdürlük binasında gerçekleştirilen 50 saatlik eğitimlerde, adaylara pazarlama, değerleme (ekspertiz), tapu ve imar bilgilerinin yanı sıra müşteriyle iletişim deneyimi konusunda periyodik eğitim veriliyor.

Başlangıç bedeli: Belgeye göre değişiyor

Aylık kullanım bedeli: 100 dolar

Reklam katılım ücreti: 10 dolar

İlkon Emlak'ta aylık aidat 400 dolar

İlkon'un bayilik-franchise verirken yenilikçi bakış açısı, çağını yakalamak isteyen girişimcileri seçiyor. İlkon'un işletmecilere sunduğu destekler ise şöyle: Müşteri desteği, satış kiti, eğitim ve koçluk, ofis.

Giriş bedeli: 1000 dolar, KDV dahil

Eğitim ücretli: Emlakçılık eğitim 500 dolar, satış kiti 400 dolar, sınırsız ilan 200 dolar, koçluk desteği 150 dolar.

Aylık Kullanım Bedeli: KDV dahil 120 dolar.

Müşteri desteği kullanan temsilciler için aidat 400 dolar.

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Kaçmaz Emlak, sadece 50 liralık aylık bedel alıyor

Temsilcilerine web tabanlı online emlak otomasyon programı, web sitesi, ayda 50 adet SMS, reklam, eğitim ve portföy paylaşımı sunan Kaçmaz Emlak, internette en çok ziyaret edilen emlak sitesi olma iddiası taşıyor.

Başlangıç bedeli: Alınmıyor

Aylık Kullanım Bedeli: Aylık 50 TL

Gelirden pay: Alınmıyor

Reklam katılım ücreti: Alınmıyor

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Retürk'ün franchise 30 bin liralık yatırım yapıyor

Yaklaşık 16 yıllık bir deneyime sahip olan Retürk, 2006 yılından bu yana franchise veriyor. Retürk'ün temsilcilerine sunduğu destekler ise şu şekilde sıralanıyor: Bölge koruması, bölge müdürlüğü, teorik ve pratik eğitim, teknoloji desteği, hukuk desteği, kurumsal kimlik, insan kaynakları desteği, özel proje danışmanlığı, stratejik ortaklıklar.

Yatırım maliyeti: Her türlü bedel dahil, 25 bin-30 bin TL

Reha Medin, başlangıç bedeli ve gelirden pay almıyor

Profesyonel hizmet vermek konusunda aynı standardı yakalamak için mesleki eğitimin yanı sıra, bilişimsel, hukuksal ve mimari desteğe de büyük önem veriyor. Reha Medin franchise sisteminde, kendisine gelen talep ve portföyleri temsilcilerine yönlendirerek, sadece bu talep ve portföylerden pay alıyor.

Başlangıç bedeli: Matbu evrak, web sitesi, iletişim sistemleri kurulumu, afiş örnekleri ve tüm kurumsal kimlik taşıyan ürünlerde başlangıç bedeli istemiyor

Gelirden pay: Almıyor. kendisine gelen talep ve portföyleritemsilcilerine yönlendirerek, sadece bunlardan pay alıyor.

Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Realty'de giriş bedeli 5 - 25 bin dolar arasında değişiyor

Dünyada yılda ortalama yüzde 30 büyüyen Realty World International, 2007 yılından bu yana Türkiye'de faaliyet gösteriyor. Franchise hazır olmayan ancak emlak işine girmek isteyenleri Realty World Franchise Yetiştirme Programı ile eğiterek, 'emlak danışmanı' yetiştiriyor. Temsilci adayları, 18 aylık program sonrasında franchise giriş bedeli vererek, Realty World'ün temsilcisi oluyor.

- Giriş bedeli: 5.000  - 25.000 USD + KDV (Bölge potansiyeli ve nüfus yoğunluğuna göre fiyatlandırılıyor.)

- Sürekli franchise ödemesi: Her bir satılık/kiralık işlemden elde edilen brüt hizmet bedeli gelirinin yüzde 6'sı

- Sürekli reklam fonu ödemesi: Her bir satılık/kiralık işlemden elde edilen brüt hizmet bedeli gelirinin yüzde 2'si

- Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Eskidji, bölge ortaklığı  sistemiyle yayılıyor

Eskidji Franchise Departman Başkanı Taylan Çigvitaşlı, "Biz diğer şirketlerden farklıyız. Genel planlamayı, her ilde birer Eskidji Bölge Ortaklığı, büyük şehirlerin potansiyel yapısına göre ilçe veya ilçelerde birer Eskidji Bölge Ortaklığı olarak hedefliyoruz. Ofisler arası iletişim, birbirleriyle kazançlı ve uyum içerisinde çalışma ortamları Eskidji'nin franchise konusunda önem verdiği konular arasında" dedi.

- İsim hakkı bedeli: 20 bin TL+KDV

- Aylık kullanım bedeli: Satış gelirinin yüzde 7'si, kiralamalarda yüzde 3'ü

- Ofislerin yıllık satış ciro hedefleri ve asgari yıllık satış kotaları bulunuyor. Bu kotalara göre ödenen aylık bedeller Merkeze ödenen satış ve kiralama paylarından düşürülüyor.

- Bayilik verilecek iller: Türkiye geneli

Sözleşme süresi: 4 yıl

Reklam katılım ücreti: Alınmıyor

Century 21'in 600 iş ortağı var, hedefi 850

Century 21 Franchise Geliştirme ve Kanal Yönetim Müdürü Kadir Tümen, 2010 yıl sonu hedeflerinin 100 ofis olduğunu belirterek, yılın ilk 6 ayını, beklentilerin üstünde kapattıklarını söyledi. Türkiye sisteminde markanın 600 iş ortağı olduğunu kaydeden Tümen, "Yıl sonu hedefimiz 850 iş ortağına ulaşabilmek. Bu konularda farklı modeller üzerinde çalışıyoruz. Bu konuda asıl önemli görev yatırımcılara düşüyor. Yatırımcıların girecekleri sistemleri iyi analiz etmeleri, markadan ne tür katma değerler sağlayacağına dikkat etmesi gerekiyor" dedi.

Re/Max, 100 yeni franchise verecek

Türkiye'de 1997 yılından bu yana hizmet veren Remax'ın Türkiye Franchise Satış Bölümü Yöneticisi Ayhan Kaya, 2009 yılını 44 yeni franchise'la kapattıklarını belirterek, yeni hedeflerinin 100 franchise vermek olduğunu söyledi. Girişimci ruha sahip olan her kişinin başarıyı elde edebileceğini kaydeden Kaya, "Re/Max, 67 ülkede, 5 bin 882 ofisi ve 113.600 çalışanı bulunan bir kuruluş. Güven olmadan sonuca gitmek mümkün değil. Güven olması için de bir duruşunuz olması gerekir. Bu duruşu oluşturmak için de bilgili olmak gerekiyor. Bilgi için de eğitim almak, ortam ve motivasyon olması gerekiyor. Bu aşamaların hepsi Re/Max'de bulunuyor" dedi.

International Realty Plus

1994 yılında Amerika'da kurulan firmanın Türkiye temsilciliği, gayrimenkulde bütün ihtiyaçları paket hizmetle karşılıyor. Temsilcilerine uygulamalı satış teknikleri, ofis yönetimi eğitimi, insan kaynakları danışmanlığı, web ve ekspertiz desteği, kredisi, concierge hizmetleri, hukuk müşavirliği, proje desteği ve kurumsal kimlik desteği veriyor.