Elektrik Borsasında teminat ve banka dönemi

ANKARA - Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde (DUY), teminat mekanizmasının altyapısının kurulması ve işlerlik kazandırılmasına ilişkin değişiklikler yapıldı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK), Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Yönetmelikte yapılan değişiklikle, DUY'da teminat mekanizmasının altyapısının kurulması ve işlerlik kazandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapıldı. Buna göre, Türkiye'nin elektrik borsası olarak tabir edilen ve TEİAŞ bünyesinde kurulan ve elektrik enerjisi alış ve satışlarının gerçekleştiği Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezinde yer alan piyasa işletmecileri, piyasa katılımcılarından, dengeleme mekanizması ve uzlaştırmaya ilişkin yükümlülüklerine karşılık teminat alacaklar. Ödeme ve teminatlarına ilişkin işlemlerin yürütülmesi amacıyla da "merkezi uzlaştırma bankası" oluşturulacak.

Tüm piyasa katılımcıları, bireysel olarak, teminatlarına ilişkin işlemlerin yürütülmesi için merkezi uzlaştırma bankasında teminat hesapları açacaklar. Bu hesapla ilgili tüm işlemlere ilişkin olarak piyasa işletmecisi tarafından merkezi uzlaştırma bankasına yetki verilecek. Bu hesaba ilişkin olarak doğan faizler yasal yükümlülükler ve hizmet bedeli düşüldükten sonra, ilgili piyasa katılımcısına yansıtılacak.

Teminatlar, piyasa katılımcılarının piyasaya ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya faaliyetlerini gerçekleştirememesi durumunda, katılımcılar arasındaki nakit akışının sürekliliğini, piyasa katılımcısının ödemesini zamanında gerçekleştirmemesi durumunda ise alacaklı durumunda olan diğer piyasa katılımcılarının güven altına alınmasını sağlayacak.

Teminat olarak kabul edilecek kıymetler

Yönetmelikte, Türk lirası, ABD doları veya euro, kesin ve süresiz teminat mektupları, hamiline olmak kaydıyla Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen devlet iç borçlanma senetleri, teminat olarak kabul edilebilecek kıymetler olarak sıralandı.

Teminat mekanizmasının alt yapısının kurulması ve işlerlik kazanmasına kadar piyasa katılımcılarının teminat sağlamaması, ilgili organize toptan elektrik piyasası faaliyetlerine katılmaları önünde engel teşkil etmeyecek.

Teminatın sağlanamaması, piyasa katılımcıları ve dengeden sorumlu tarafların yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerine ilişkin ödeme yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak. Teminat ve avans ödemeleri mekanizmasının alt yapısının kurulması ve işlerlik kazanmasına ilişkin çalışmalar da 28 Şubat 2011 tarihine kadar tamamlanacak.

TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler 1 Nisan 2012 tarihine kadar Otomatik Sayaç Okuma Sistemleri (OSOS) kurulmasına ilişkin çalışmalarını tamamlayacak.

Minimum teminat tutarı hesaplamaları

Yönetmeliğe konulan geçici maddeye göre, piyasa katılımcısının perakende, toptan satış lisansı sahibi tüzel kişi veya imzalamış olduğu sistem kullanım anlaşmalarında yer alan maksimum alış/veriş kapasitesi toplamı bin Megavat (MW) ve üzerinde olan üretim, otoprodüktör veya otoprodüktör grubu lisansına sahip tüzel kişi olması durumunda 200 bin lira olacak.

Bir ay içerisinde, yönetmelikte yer alan merkezi uzlaştırma bankasına ait görevleri yerine getirmek ve teminat mekanizmasının işletilmesi ve ödemelerin zamanında ve doğru bir şekilde gerçekleştirilerek, piyasadaki nakit akışının sürekli bir şekilde sağlanması amacına yönelik olarak, piyasa işletmecisi ile piyasa katılımcıları tarafından kullanılacak olan merkezi uzlaştırma bankası olarak İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş. arasında 5 yıl süreli merkezi uzlaştırma bankası anlaşması imzalanacak.