Dört aylık bütçe açığı 15.8 milyar lira

ANKARA - Merkezi yönetim bütçesi, Nisan ayında faiz ödemelerinin bu ayda yoğunlaşması nedeniyle 4 milyar 455 milyon TL açık verdi. Bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 370.6 artış gösterdi. Nisan ayında faiz dışı fazla 2.6 milyar TL oldu. Aynı dönemde bütçe giderleri yüzde 19.8 artarak 25 milyar 173 milyon TL olarak gerçekleşirken, bütçe gelirleri ise yüzde 3.3 artışla 20 milyar 718 milyon TL'ye yükseldi.

Bütçe açığı Ocak-Nisan döneminde ise yüzde 21.3 azalarak 15 milyar 796 milyon TL'ye geriledi. Dört aylık dönemde 6.3 milyar TL faiz dışı fazla verildi. Aynı dönemde bütçe gelirleri geçen yıla göre yüzde 15.4 artarak 77 milyar 750 milyon TL'ye çıkarken, bütçe gelirleri ise yüzde 7 artışla 93 milyar 546 milyon TL oldu.

Maliye Bakanlığı, 2010 Merkezi Yönetim Bütçesinin Nisan ayı ve Ocak-Nisan dönemi uygulama sonuçlarını açıkladı.

Bütçeden geçen ay, 25 milyar 173 milyon lira harcama yapıldı. Bütçe gelirleri de 20 milyar 718 milyon lira olarak gerçekleşti.

Buna göre 2009 yılı Nisan ayında 947 milyon lira olan bütçe açığı, bu yıl yüzde 370,6 oranında artarak, 4 milyar 455 milyon liraya yükseldi.

Maliye Bakanlığı, bütçe açığında geçen ay meydana gelen artışın borç stokunun vade yapısına bağlı olarak faiz ödemelerinin bu ayda yoğunlaşarak, yüksek düzeyde gerçekleşmesinden kaynaklandığını bildirdi.

Bakanlığın açıklamasına göre, geçen yılın Nisan ayında 3 milyar 38 milyon lira olan aylık faiz ödemesi, geçen ay 7 milyar 53 milyon liraya ulaştı.

Bu yılın Nisan ayında vergi gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,6 oranında artış gösterirken, faiz hariç bütçe giderlerindeki artış yüzde 0,8'de kaldı. Böylece bütçedeki faiz hariç giderler geçtiğimiz ay 18 milyar 121 milyon lira oldu. Faiz dışı fazla da 2 milyar 597 milyon lira olarak hesaplandı.

Ocak-Nisan

Ocak-Nisan döneminde ise bütçe harcamaları yüzde 7 artarak, 93 milyar 546 milyon lira olarak belirlendi.

Bunun 21 milyar 405 milyon lirasını personel giderleri, 3 milyar 614 milyon lirasını sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, 6 milyar 416 milyon lirasını mal ve hizmet alım giderleri, 35 milyar 250 milyon lirasını cari transferler, 2 milyar 202 milyon lirasını sermaye giderleri, 1 milyar 890 milyon lirasını da borç verme giderleri oluşturdu.

Yılın 3'te birlik bölümünde personel giderlerinde yüzde 11,5 artış kaydedilirken, artış oranı, kamu personelinin genel sağlık sigortası primleri nedeniyle sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerinde yüzde 55,4'ü buldu.

Söz konusu dönemde mal ve hizmet alımları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 azalırken, bunda da kamu personeli sağılık giderlerinin genel sağlık sigortası kapsamında karşılanması etkili oldu.

Cari transferlerin geçen yıla göre yüzde 10,1 oranında arttığı gözlenirken, bu yıl sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 4 ayda 19 milyar 191 milyon lira transfer yapıldı, sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi için de 1 milyar 220 milyon lira transfer harcaması yapıldı.

Tarımsal destekte yüzde 32 artış

Ocak-Nisan dönemindeki cari transferlerin 3 milyar 614 milyon liralık bölümünü de tarımsal destekleme ödemeleri meydana getirdi. Bu dönemde tarımsal destekleme ödemelerinde yüzde 32,4 oranında artış görüldü.

Buna karşılık 2009 yılının ilk 4 ayında 2 milyar 930 milyon lira olan sermaye giderleri, bu yıl 2 milyar 202 milyon liraya, geçen yıl 767 milyon lira olan sermaye transferleri de bu yıl 716 milyon liraya geriledi.

Ocak-Nisan döneminde bütçeden 22 milyar 52 milyon lira da faiz ödendi. Böylece devletin faiz ödemeleri de yüzde 4,4 oranında arttı.

Vergi gelirleri yüzde 24 arttı

Merkezi Yönetim Bütçesinde ilk 4 aylık gelir tutarı da, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,4 oranında artarak, 77 milyar 750 milyon lira oldu.

Bunun 63 milyar 232 milyon lirası vergilerden, 11 milyar 459 milyon lirası vergi dışı gelirlerden, 1 milyar 916 milyon lirası özel bütçeli idarelerden, 1 milyar 143 milyon lirası da düzenleyici ve denetleyici kurumlardan geldi.

4 aylık dönemde vergi tahsilatı yüzde 24,1 oranında artarken, harçlardaki artış yüzde 63,1'ü, ithalde alınan KDV'deki artış da yüzde 57,8'i buldu. Söz konusu dönemde kurumlar vergisi gelirleri yüzde 34,5, özel tüketim vergisi gelirleri yüzde 30,2, dahilde alınan KDV yüzde 23,7, damga vergisi gelirleri yüzde 22,6, gelir vergisi gelirleri ise yüzde 0,4 oranında yükseldi.

Faiz Dışı Fazla

Bu arada Nisan ayında 2 milyar 597 milyon lira olan faiz dışı fazla da, Ocak-Nisan döneminde 6 milyar 256 milyon lira şeklinde gerçekleşti.

Maliye Bakanlığı, geçen yılın ilk 4 ayında 1,1 milyar lira faiz dışı fazla veren bütçede, bu yıl aynı dönemde yüzde 493,1'lik artışla 6,3 milyar liralık faiz dışı fazla rakamına ulaşıldığını bildirdi.

4 aylık dönemde bütçe gelirlerinin geçen yıla göre yüzde 15,4, bütçe giderlerinin ise yüzde 7 artış gösterdiğine dikkati çeken Maliye Bakanlığı, vergi gelirlerinin yüzde 24,1 arttığı bu dönemde, faiz hariç bütçe giderlerindeki artışın yüzde 7,8'de kaldığına da işaret etti.