Dolardan rekor üstüne rekor

Yaklaşan genel seçim sonrası nasıl bir siyasi tablo ve nasıl bir ekonomi yönetimi oluşacağına ilişkin belirsizlikler, dolardaki küresel değer kazancı ile birleşince dolar/TL'de rekorlar devam ediyor.

Dolar/TL piyasa kapanışı ardından test ettiği 2.6940'taki yeni tarihi zirvesinin hemen altında güne başladı.

Yükselişini sürdüren dolar 2,72'i aşarak yeni rekora imza attı. Kur, 2,7265'e kadar yükseldi.

Dolar dünkü işlemlerde art arda 2.67 lira ve 2.68 lira sınırlarını aşarak 2.6873 lira ile yeni rekor düzeye tırmanmıştı.

Dolara karşı en çok değer yitiren ikinci para birimi

Dolardaki küresel değer kazancı TL'deki değer kaybının ana nedeni olmaya devam etse de, TL yılbaşından beri yolsuzluk sorunlarıyla uğraşan Brezilya'nın ardından dolar karşısında yüzde 13 değer kaybı ile en çok değer kaybeden ikinci para birimi konumunda. TL ile en çok karşılaştırılan para birimlerinin başında yer alan Güney Afrika randı ise aynı dönemde sadece yüzde 5 değer kaybetti.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Merkez Bankası'nı sert eleştirmesiyle başlayan ardından ekonomi yönetiminin yaklaşan seçimler sonrasında görev başında olmayabileceğine ilişkin endişelerle devam eden TL'deki negatif ayrışma, seçimin yaklaşmasıyla seçim sonuçlarının nasıl oluşacağının tam olarak tahmin edilememesi ile daha da belirginleşti. Tek başına 10 yılı aşkın süredir hükümette olan AKP'nin bu seçim sonunda aynı güçte devam edip edemeyeceğine ilişkin belirsizlik TL'deki değer kaybının hızlanmasına neden oluyor.

Kamuoyu araştırma şirketlerinin yöneticileri, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başkanlık sistemindeki ısrarının 7 Haziran genel seçimleri öncesi AKP'de oy kaybına neden olduğuna işaret ederken, yüzde 10'luk seçim barajı sınırındaki HDP'nin TBMM'ye girip giremeyeceğinin parlamento kompozisyonu açısından kritik önemde olacağını vurguluyorlar.

Reuters'ın görüşüne başvurduğu beş araştırma şirketi de HDP'nin oylarının yüzde 10 olan seçim barajının etrafında dolaştığını belirtiyorlar. "Seçimin kilit partisi HDP" diyen AG Araştırma Şirketi Başkanı Adil Gür, "Bu seçimde 1-2 puan ilk defa bu kadar değerli" görüşünde.

Analistler, HDP'nin yüzde 10'luk seçim barajını geçmesi ve AKP'deki oy kaybının sürmesi halinde ise AKP'nin tek başına iktidar olamama riskinin ortaya çıkabileceğini belirtiyor.

TCMB adımları

TCMB, TL'deki sert değer kaybını likidite politikasının faiz koridorunun üst bandını zorlayacak kadar sıkı tutarak, döviz satım ihale miktarlarını artırarak, önümüzdeki hafta yapılacak PPK toplantısında bir dizi adım atmayı taahhüt ederek, döviz depo faizlerini düşürerek azaltmaya çalışıyor.

Bankacılar bu adımların siyasi kaynaklı endişeler ve küresel piyasalar kaynaklı değer kaybını durduramayacağını ancak etkisini bir miktar azaltabileceğini belirtiyorlar.

Doların başlıca altı para birimine karşı değerini gösteren dolar endeksi dün piyasaların yüksek beklentilerinin altında kalan ABD perakende satışlar verisinin ardından kaydettiği yüzde 0.7 düşüşü kısmen telafi etti. Altı seanstır aralıksız devam eden yükselişe ara veren dolar endeksi Pazartesi günü 99.990'a kadar yükselerek geçen ay gördüğü 12 yılın zirvesine 100.390 düzeyine yaklaşmıştı. Endeks ABD piyasalarının kapanışından bu yana yüzde 0.3 yükseldi.

Bugün kazançlarının büyük bölümünü gün ortasından itibaren kademeli olarak geri veren doların son aylarda geniş bantta değer kazanmasının ana nedeni ise ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ilk faiz artışını bu yıl yaparak diğer gelişmiş ülkelerden faiz konusunda ayrışacağı beklentisi, olarak gösteriliyor.

Öte yandan iki yıllık gösterge olan 16 Kasım 2016 itfalı tahvilinde dün spot kapanışta ortalamada yüzde 8.97 oldu. Dün işlem bazında yüzde 9'u aşan gösterge tahvilde valörde son işlem yüzde 9 oldu. 10 yıllık gösterge tahvil olan 12 Mart 2025 itfalı tahvilde ise dün spot kapanışta ortalama yüzde 8.71 valörde son işlem yüzde 8.66 oldu.