Değişiklik teklifinde 3 madde daha tamam

ANKARA - Anayasa değişikliği teklifinin 16, 17 ve 18. maddeleri TBMM Genel Kurulundan geçti.

Anayasa değişikliği teklifinin 16. maddesinin Genel Kuruldaki gizli oylamasına 407 milletvekili katıldı. Oylamada 337 kabul, 70 ret oy kullanıldı.

Teklifin 16. maddesiyle, Anayasanın "Askeri Yargı" başlıklı 145. maddesinde değişiklik yapılıyor. Askeri yargının görev alanı yeniden belirleniyor.

Buna göre, askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek. Askeri mahkemeler, asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlar ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli olacak.

Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her durumda adliye mahkemelerinde görülecek.

Siviller, savaş hali dışında askeri mahkemelerde yargılanamayacak.

Teklifin 17. maddesine 331 kabul, 72 ret

Anayasa değişikliği teklifinin 17. maddesine ise 331 kabul, 72 ret oyu verildi.

TBMM Genel Kurulundaki gizli oylamaya 407 milletvekili katıldı. Oylamada 331 kabul, 72 ret oyu kullanıldı. 2 oy boş çıkarken, 2 oy da geçersiz sayıldı.

Maddeyle, Anayasa Mahkemesinin kuruluşunu düzenleyen 146. maddede değişiklik öngörülüyor.

Buna göre, halen 11 asıl 4 yedek üyeli olan Anayasa Mahkemesi, 17 asıl üyeden oluşacak. TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3'er aday arasından; 1 üyeyi baro başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek.

Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3'er aday içinden; en az ikisi hukukçu olmak üzre 3 üyeyi ise YÖK'ün kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3'er aday içinden seçecek. Cumhurbaşkanı, 4 üyeyi de üst kademe yöneticileri, serbest avukatlar, 1. sınıf hakim ve savcılar ile en az 5 yıl raportörlük yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri arasından seçecek.

Teklifte, ilgili yüksek yargı organları ile barolardan Anayasa Mahkemesi üyeliğine aday gösterilecek kişilerin seçim sürecine ilişkin düzenlemeler de yer alıyor. 

Anayasa Mahkemesi üyeleri arasından, gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile 4 yıl için bir başkan ve iki başkanvekili seçilecek. Görev süresi bitenler yeniden seçilebilecek.

Anayasa Mahkemesi üyeliğiyle ilgili olarak Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Sayıştay genel kurullarınca yapılacak aday gösterme seçimlerinde uygulanacak temel prensipler, YÖK Genel Kurulu tarafından yapılacak aday gösterme seçimlerinde de uygulanacak.

18. madde de tartışma yaşandı

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin 18. maddesine, 335 kabul, 70 ret oyu çıktı.

Genel Kuruldaki gizli oylamaya 406 milletvekili katıldı. Oylamada 335 kabul, 70 ret oyu kullanıldı. 1 oy da boş çıktı.

Madde, Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresine limit getiriyor. Üyeler, 12 yıl için seçilecek. Bir kişi 2 defa üyeliğe seçilemeyecek. 12 yıldan önce yaş sınırını dolduran üye emekliye ayrılacak.

TBMM Genel Kurulunda, Anayasa değişikliği teklifinin, Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerine ilişkin 18. maddesinin görüşmeleri sırasında CHP Kayseri Milletvekili Şevki Kulkuloğlu'nun, TBMM Genel Kurulu kürsüsünden gösterdiği "Kıvırtan Bir Başbakan İstemiyorum" yazılı döviz, tartışmalara yol açtı. AK Parti ile CHP milletvekilleri birbirinin üzerine yürüdü.

Kulkuloğlu, Genel Kurulda görüşmeleri devam eden Anayasa değişikliği teklifinin 16. maddesinde verdiği önerge üzerine söz aldı.

Konuşmasında, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve Başbakan Erdoğan'ın, 2002'de katıldığı bir televizyon programındaki konulardan birinin dokunulmazlık olduğunu belirten Kulkuloğlu, Baykal'ın dokunulmazlıkların kalkmasını istediğini, Erdoğan'ın, CHP ile birlikte hareket edeceğine dair söz verdiğini iddia etti.

Şahin, Kulkuloğlu'nu önergesi üzerine konuşması için uyardı.

Kulkuloğlu, konuşmasının sonunda, "Ben kıvırtan bir başbakan istemiyorum" diyerek, elinde "Kıvırtan bir başbakan istemiyorum, ya sen?" yazılı dövizi kaldırdı.

Bu döviz üzerine AK Parti'liler tepki göstererek, Kulkuloğlu'nun özür dilemesini istedi. AK Parti'li TBMM İdare Amiri Hüsrev Kutlu, sinirlenerek kürsüye kadar geldi.

Kulkuloğlu, Genel Kurul Salonundan ayrılmak üzereyken, başta AK Parti Grup Başkanvekili Ayşe Nur Bahçekapılı olmak üzere, bir grup milletvekili "Kaçma, cevap ver" diye bağırdı. AK Parti'li milletvekilleri, CHP'lilere, "Yaşından başından utan', "ayıptır" diye tepki gösterdi.

AK Parti ile CHP'li milletvekillerinin birbirinin üzerine yürümesi üzerine araya İdare Amirleri Orhan Erdem, Ahmet Küçük ve Sırrı Sakık'ın da bulunduğu bazı milletvekilleri girdi.

Tartışmanın üzerine Şahin, birleşime ara verdi.

Kulkuloğlu'na kınama cezası

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, Anayasa değişikliği teklifinin görüşmeleri sırasında verilen aranın ardından yeniden birleşimi açtı.

Kürsüden, Kulkuloğlu'nun bir önceki oturumda açtığı pankartta ne yazdığını ilk anda görmenin mümkün olmadığını belirten Şahin, "Özellikle son pankart, asla Meclis adabına, hiçbir milletvekili arkadaşımıza yakışmayacak ifadeler taşıyordu. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı'na, 'kıvırtan Başbakan istemiyoruz' pankartı, Meclisin mehabetine çok ciddi gölge düşürmüştür" dedi.

Şahin, Meclis Başkanı olarak, İçtüzük hükümlerini uygulamak zorunda olduğunu dile getirerek, İçtüzüğe göre "Kaba ve yaralayıcı söz sarf etmek, hakaret yapmanın" kınama cezasını gerektirdiğini söyledi.

AKP'li Kılıç'a kınama cezası istendi

TBMM Başkanı Mehmet Ali Şahin, AK Parti Grup Başkanvekili Suat Kılıç'a, kullandığı "kıvırtma" kelimesi nedeniyle kınama cezası verilmesini istedi, Genel Kurul bu istemi kabul etmedi.

CHP Grup Başkanvekilleri, TBMM Genel Kurulundaki Anayasa değişikliği görüşmelerinde, CHP Kayseri Milletvekili Şevki Kulkuloğlu'na, "Kıvırtan Başbakan istemiyorum" yazılı döviz açması nedeniyle uyarı cezası verildiğini, Kılıç'ın da konuşmasında aynı kelimeyi kullandığı için aynı cezayı alması gerektiğini belirtti.

Şahin, bunun üzerine Kılıç'a savunması için söz verdi. Kılıç, konuşmanın ne şekilde yapıldığının apaçık ortada olduğunu belirterek, "kıvırtma" kelimesinin, hiçbir milletvekiliyle, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, CHP'nin kurumsal kimliği ve tüzel kişiliğiyle ilişkilendirilmediğini belirtti.

Savunma beni tatmin etmedi

Şahin, Kılıç'ın konuşmasında CHP'nin isminin geçtiğini, "Başörtülülere, çarşaflılara altı oklu CHP rozetini takıp da Mersin'de o rozeti yırtarken mi öğrendiniz kıvırtmayı" sözleriyle, CHP'yi kast ettiği izleniminin doğabileceğini kaydetti.

Her milletvekilinin, konuşurken dikkatli olması gerektiğini ifade eden Şahin, Kılıç'ın savunmasının kendini tatmin etmediğini kaydetti.

Kulkuloğlu için yaptığı uygulamayı tekrar edeceğini, adaletin bunu gerektirdiğini ifade eden Şahin, Kılıç'a kınama cezası verilmesini Genel Kurulun oyuna sundu.

Oylama sonucunda Kılıç'a kınama cezası verilmesi reddedildi.