CHP'de tartışmalı tüzük değişikliği

Tüzüğündeki son kapsamlı değişiklikler 26 Şubat 2012'deki 16. Olağanüstü Kurultay'da yapılan CHP'de, 19. Olağanüstü Kurultay, Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine 9-10 Mart'ta Yenimahalle Nazım Hikmet Kültür Merkezi'nde düzenlenecek.

Kurultayda, "ön seçim", "kota", "kontenjan", "kurultay yönetmeliği" gibi teknik düzenlemelere gidilecek.

CHP'de aslında tüzük değişiklikleri uzunca bir süredir konuşuluyordu ancak kimse, şubat ayının başında yapılan 36. Olağan Kurultay'ın hemen ardından bir tüzük kurultayının toplanmasını beklemiyordu.

Bu konuda daha önce bir çalışma yapıldığı, "tüzük çağrısı" ile ortaya çıkarken, Genel Başkan Kılıçdaroğlu'nun çağrı ile parti içindeki bazı kesimlerin olağanüstü kurultay toplama girişimlerinin de önüne geçtiği belirtiliyor.

CHP'de tüzük gereği kurultay çağrısı yapanlar, kurultayın gündemini belirleme hakkına sahip. Yani bu kurultayda, büyük ihtimalle "genel merkez"in dediği olacak.

"Zamansız" eleştirisi

CHP'de olağanüstü tüzük kurultayı çağrısının hemen ardından, Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek'in başkanlığındaki komisyon tarafından tüzük çalışmalarının yürütüldüğü açıklandı.

Çalışmalarını "hızlı bir şekilde" sürdüren bu komisyon, talepleri de değerlendirerek kısa süre içinde bir tüzük taslağını kamuoyuyla ve örgütle paylaştı.

Taslağın paylaşılmasının ardından da milletvekilleri, Parti Meclisi (PM) ve Yüksek Disiplin Kurulu (YDK) üyelerinin katılımıyla bir toplantı yapıldı.

Toplantı, beklentilerin aksine "sakin" geçmedi. Yaklaşık 9 saat süren toplantıda söz konusu tüzük taslağına sert eleştiriler yöneltildi.

Taslağın bir "baskın" şeklinde geçirilmeye çalışıldığını ileri süren partililer, tüzüğün "geniş zamanlı" ele alınması gerektiğini söyledi.

En tartışmalı konu ön seçim

CHP'de hem PM üyeleri ve milletvekillerinin katıldığı, hem de diğer toplantıların en tartışmalı değişiklik konusu ise ön seçim oldu.

CHP'nin mevcut tüzüğünde milletvekili adaylarının yüzde 85'inin ön seçimle belirlenmesi yer alırken, yeni tüzük taslağında "Partinin son genel seçimlerde yüzde ondan az oy aldığı seçim çevreleri ile en fazla 1 milletvekili çıkardığı yerlerden gösterilen toplam milletvekili adayının" ön seçimin dışında tutulabileceği yer alıyor.

Bu düzenlemenin kabul edilmesi ve tüzükte yer alması ile 50'ye yakın ilin ön seçim dışında tutulmasının önü açılıyor. Genel Başkan Kılıçdaroğlu'nun bu yönteme başvurup başvurmayacağı ise tartışma konusu.

Ön seçim konusunda yapılmak istenen düzenlemeyi "anti demokratik" bulan eleştiri sahipleri, "Reform diye yola çıkılıp, adeta her şeyi tek adamın belirleyeceği bir sisteme geçildiğini" ileri sürüyor.

Düzenlemeye destek verenler ise gelinen noktada "Olası bir ittifak durumunda genel başkanın elinin rahatlatılmasının amaçlandığını" savunuyor.

Tartışılan diğer konular

Tüzük taslağında PM'ye, mevcut tüzükte bütün üyeleri genel başkan tarafından belirlenen Merkez Yönetim Kurulunun (MYK) bir kısmını belirleme hakkı da tanınıyor.

Bu kapsamda, örgütlerden, idari ve mali işlerden, hukuk işlerinden, yerel yönetimlerden sorumlu genel başkan yardımcıları ile genel sekreter, genel başkan tarafından belirlenecek.

Sayısı ve görev alanı genel başkan tarafından teşkil edilecek diğer MYK üyelerini ise PM seçecek. Bu da tartışılan bir başka madde olarak öne çıkıyor.

Bu düzenlemenin MYK'de "atanmışlar", "seçilmişler" ayrımına yol açacağı belirtiliyor. Bunu iddia edenler, MYK'nin tamamının PM tarafından ya da Genel Başkan tarafından atanması gerektiğini ifade ediliyor. Genel merkez temsilcileri, MYK'nin tamamının PM tarafından atanması durumunda, genel başkanın çalışamayacağını belirterek böyle bir talebe karşı çıkıyor.

İnce önermişti

CHP'nin 36. Olağan Kurultayı'nda genel başkan adayı Muharrem İnce tarafından gündeme getirilen "cumhurbaşkanı adayını üyeler belirlesin" önerisine de farklı ifadelerle tüzük taslağında yer verildi.

Yeni tüzük taslağında CHP'nin cumhurbaşkanı adayının, "seçmen yoklaması, ön seçim, aday yoklaması ya da merkez yoklaması" yöntemlerinden biriyle belirlenmesi öngörüldü.

Bazı üyeler bu ifadelere, muğlak olduğunu belirterek karşı çıkıyor. Söz konusu yönteme PM'nin karar vereceği belirtilse de eleştiri getirenler, aday belirleme yönteminin tüzükte net ifadelerle yer almasını istiyor.

Mevcut tüzükteki yüzde 33 cinsiyet kotası taslakta korunurken, gençlik kotası yüzde 10'dan 20'ye, "gençlik" yaş sınırı ise 30'dan 35'e yükseltiliyor.

Yaş sınırının yükseltilmesine de genç üyeler karşı çıkıyor.

Kurultaya bir haftadan az süre kalmışken tartışmalar sürüyor. Bir grup CHP milletvekilinin ise taslağa eleştiri amaçlı bildiri hazırladığı kulislerde konuşuluyor.