Çekirdek göstergede yıllık enflasyon geriliyor

İSTANBUL - Merkez Bankası Nisan ayı Fiyat Gelişmeleri’ni açıkladı. Nisan ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0.60 oranında yükseldiğini, yıllık enflasyonun 0.63 puan artarak yüzde 10.19 olduğunu anımsatan Merkez Bankası, yıllık enflasyondaki artışta Enflasyon Raporu’nda da belirtildiği gibi, geçen yıl yapılan vergi indirimlerinin oluşturduğu düşük bazın etkili olduğunu vurguladı.

Vergi etkisinden arındırıldığında temel enflasyon eğiliminde bozulma olmadığına işaret eden Merkez Bankası, bu çerçevede, geçici unsurların kademeli olarak ortadan kalkmasıyla enflasyonun tekrar düşüş sürecine girmesinin beklendiğinin altını çizdi.

Enflasyon rakamlarındaki yükselişte etkili olan baz etkisinin dışlanması halinde çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonlarının gerilediğinin görüleceğini vurgulayan Merkez Bankası, Nisan ayında mal grubu fiyatlarının yüzde 0.96 artarken, hizmet grubunda fiyatların yüzde 0.46 oranında azaldığını kaydetti.

Böylece yıllık enflasyonun mal grubunda yüzde 11.60’a yükselirken, hizmet grubunda yüzde 6.24’e gerilediğini bildirdi.

Hizmet fiyatları haberleşme grubu fiyatlarında gözlenen azalışların etkisiyle gerilediğine dikkat çeken Merkez Bankası, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) aldığı kararlar uyarınca faturalı hatlarda indirime gidilmesi ve faturasız hatlarda TL yükleme döneminin başlaması nedeniyle cep telefonu görüşme ücretlerinde yüksek oranlı azalışlar gözlendiğini anımsattı.

Söz konusu gelişmenin hizmet grubu enflasyonuna yaklaşık 0.9 puan azaltıcı yönde etki yaptığına değinen Merkez Bankası, kira kaleminin yıllık artış oranındaki gerilemenin Nisan ayında da sürmesinin hizmet grubu enflasyonunu sınırlayan bir diğer gelişme olduğunu aktardı. Merkez Bankası, üretici fiyatlarının ana sanayi grupları sınıflamasına göre incelendiğinde, fiyat artışlarının temelde ara mallarından kaynaklandığı ve bu artışların demir, çelik ve kağıt gibi hammadde fiyatlarında yoğunlaştığını vurguladı.

Enerji grubunda baz etkili artış, mayısta devam eder

Merkez Bankası’nın Fiyat Gelişmeleri Raporuna göre et fiyatlarında süregelen artışlar yemek hizmetleri fiyatlarına yansımaları bu dönemde de devam etti. Sağlık hizmetleri fiyatları da devlet hastanesi yatak ücretinde yapılan yüksek oranlı ayarlamanın etkisiyle yükseldi. Nisan ayında katı yakıt fiyatları artarken, akaryakıt ve tüp gaz fiyatları geriledi ve enerji grubu fiyatlarında belirgin bir değişim gözlenmedi. Ancak, grup yıllık enflasyonu düşük bazın etkisiyle 1.49 puan yükselerek yüzde 11.75 oldu. Enerji grubu yıllık enflasyonunda baz etkisine bağlı artışların Mayıs ayında da sürmesi bekleniyor.

Mobilya fiyatları yüzde 2.87 arttı

Gıda, enerji, alkollü içecekler ve tütün ile altın dışında kalan temel mallarda yıllık enflasyon 1.27 puan artarak yüzde 5.06 oldu. Söz konusu artışın başlıca sebebi, 2009 yılında dayanıklı mallarda uygulanan vergi indirimlerinden kaynaklanan baz etkisi oldu. Bunun yanında, Nisan ayında mobilya fiyatlarında kaydedilen yüzde 2.87 oranındaki artış da dikkat çekti.

Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyon yüzde 11.76

İşlenmemiş gıda fiyatları yıllık artış oranı 1.46 puan artarak yüzde 20.93 oldu. Bu gelişmede, önceki aylarda olduğu gibi sebze ile kırmızı et fiyatlarındaki gelişmeler ön plana çıktı. Özellikle işlenmemiş kırmızı et fiyatları bir önceki aya kıyasla yüzde 5.77 oranında yükseldi. Böylelikle bu gruptaki yıllık fiyat artışı yüzde 50.79’a ulaştı. Bu durumun süregelen yansımalarıyla işlenmiş et ürünleri fiyatları yüzde 2.63 oranında yükselse de, diğer işlenmiş gıda ürünlerinde fiyatların azalış göstermesiyle, işlenmiş gıda ürünleri fiyatları toplamda Mart ayındaki seviyesini korudu. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon yüzde 11.76’ya yükseldi.

ÜFE’de tarım fiyatlarındaki artış etkili oldu

Üretici fiyatları Nisan ayında yüzde 2.35 oranında arttı. Böylece yıllık enflasyon yüzde 10.42’ye yükseldi. Tarım fiyatlarının aylık bazda yüzde 9.31 oranında artması bu gelişmede temel belirleyici oldu. Bu artışta kuru soğan, fındık ve zeytin fiyatlarındaki yükselişler ön plana çıktı. Nisan ayında imalat sanayi fiyatları yüzde 0.92 oranında arttı. Mart ayında ana metal sanayi fiyatlarında gözlenen yüksek oranlı artışlar Nisan ayında da yüzde 7.04 devam ederken, petrol ürünleri imalatı fiyatları da yüzde 1.81 oranında artış kaydetti. Ana metal ve petrol ürünleri haricinde kalan imalat sanayi fiyatlarında ise belirgin bir değişim gözlenmedi.

İşlenmemiş gıda fiyatları

İşlenmemiş gıda fiyatları yıllık artış oranı 1.46 puan artarak yüzde 20.93 oldu. Bu gelişmede, önceki aylarda olduğu gibi sebze ile kırmızı et fiyatlarındaki gelişmeler ön plana çıktı. Özellikle işlenmemiş kırmızı et fiyatları bir önceki aya kıyasla yüzde 5.77 oranında yükselirken, böylelikle bu gruptaki yıllık fiyat artışı yüzde 50.79’a ulaştı. Bu durumun süregelen yansımalarıyla işlenmiş et ürünleri fiyatları yüzde 2.63 oranında yükselse de, diğer işlenmiş gıda ürünlerinde fiyatların azalış göstermesiyle, işlenmiş gıda ürünleri fiyatları toplamda Mart ayındaki seviyesini korudu. Sonuç olarak, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon yüzde 11.76’ya yükseldi.

ÜFE artışlarının temelinde ara mallar yatıyor

Üretici fiyatları MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, fiyat artışlarının temelde ara mallarından kaynaklandığı ve bu artışların demir, çelik ve kağıt gibi hammadde fiyatlarında yoğunlaştığı göze çarptı. Anılan dönemde, sermaye ve dayanıklı tüketim malları fiyatları Mart ayına kıyasla gerilerken, dayanıksız tüketim malları imalatı fiyatları son üç aydır olduğu gibi et ve et ürünleri imalatı fiyatlarındaki artışlarla yükseldi.