Cari açık kasımda 5.93 milyar dolar

ANKARA – Cari açık 2010 yılı Kasım ayında, 2009'un aynı ayına göre yüzde 225 artışla 5 milyar 933 milyon dolara çıktı. 2010 yılının 11 ayında cari açık, yüzde 277 artışla 11 milyar 38 milyon dolardan 41 milyar 630 milyon dolara yükseldi.

Merkez Bankası, 2010 Yılı Ocak-Kasım Dönemi Ödemeler Dengesi Gelişmelerini açıkladı. Buna göre 2009 yılının Kasım ayında 1 milyar 825 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, 2010 yılının aynı ayında da 5 milyar 933 milyon dolar açık verdi.

Alt kalemler itibarıyla bakıldığında, dış ticaret açığının 2009 yılının Kasım ayına göre yüzde 144.5 oranında artarak 6 milyar 368 milyon dolara ulaşması, 2010 yılı Kasım ayı cari işlemler hesabının açık vermesinde en büyük etken oldu.

2010 yılı Ocak-Kasım döneminde cari işlemler hesabı, 41 milyar 630 milyon dolar açık verdi. Bu rakam 2009 yılının aynı döneminde 11 milyar 38 milyon dolar açık olarak gerçekleşmişti.

Dış ticaret dengesi 49 milyar dolar açık verdi

2009 yılı ilk 11 aylık döneminde 21 milyar 424 milyon dolar açık veren ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, 2010 yılının aynı döneminde 48 milyar 984 milyon dolar tutarında açık verdi. Bu dönemde, 2009 yılının aynı dönemine oranla ihracat (FOB) gelirleri yüzde 10.9 oranında artarak 102 milyar 124 milyon dolara ve bavul ticareti gelirleri de yüzde 6.7 oranında artarak 4 milyar 671 milyon dolara yükselmişken, altın dahil ithalat (CIF) harcamaları yüzde 31 oranında artarak 164 milyar 921 milyon dolara ulaştı.

Parasal olmayan altın kalemi, 2010 yılının ilk 11 ayında 434 milyon dolar tutarında net çıkış kaydetti. Aynı kalem 2009 yılı aynı döneminde 2 milyar 553 milyon dolar net giriş kaydetmişti.

Net turizm gelirleri yüzde 7.6 azaldı

2010 yılının 11 aylık döneminde turizm gelirleri 2009 yılı aynı dönemine oranla yüzde 3 azalarak 19 milyar 546 milyon dolara düşerken, turizm giderleri yüzde 17.4 artarak 4 milyar 343 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin 2009 yılının aynı dönemine oranla yüzde 7.6 azalarak 15 milyar 203 milyon dolara düştüğü gözlemlendi.

Doğrudan yatırım çıkışı 2.5 milyar dolar

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2010 yılının Ocak-Kasım döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.6 azalarak 6 milyar 940 milyon dolar net çıkış kaydetti. Yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 2 milyar 483 milyon, 534 milyon ve 3 milyar 806 milyon dolar oldu. 2010 yılı Ocak-Kasım döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2009 yılı aynı dönemine oranla yüzde 27.4 azalarak 4 milyar 774 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Portföy yatırımlarında net sermaye girişi 16.5 milyar dolar

2009 yılının Ocak-Kasım döneminde 851 milyon dolar net sermaye girişi olan portföy yatırımlarında 2010 yılının aynı döneminde 16 milyar 514 milyon dolar tutarında net giriş gerçekleşti.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2009 yılının Ocak-Kasım döneminde 2 milyar 646 milyon dolar net alım, 2010 yılının aynı döneminde de 3 milyar 305 milyon dolar tutarında net alım yapıldı.

Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümü altında, yurtdışında yerleşik kişilerin hisse senedi piyasasında Kasım ayında yaptığı 730 milyon dolar tutarında net alım ile birlikte Ocak-Kasım döneminde toplam 4 milyar 253 milyon dolar net alım gerçekleştirdiği görüldü.

Genel Hükümet, Kasım ayında yurtdışında tahvil ihracı yoluyla 686 milyon dolar tutarında borçlanma gerçekleştirerek 2010 yılı Ocak-Kasım döneminde 4 milyar 82 milyon dolar net borçlanmada bulundu.

Öte yandan, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında yurtdışı yerleşik kişilerce Kasım ayında yapılan 294 milyon dolar tutarındaki net alımla birlikte Ocak-Kasım 2010 döneminde toplam 10 milyar 262 milyon dolar tutarında net alım gerçekleştirildi.