Bursalı STK'lar yeni otoyol güzergahına tepkide birleşti

Esra ÖZARFAT

BURSA - Cumhuriyet tarihinin önemli projelerinden biri olarak lanse edilen İstanbul-Bursa-İzmir Otoyolu sanayi ve tarım kenti Bursa'da tartışmalara neden oldu. İlk etapta Bursa Mustafakemalpaşa üzerinden Susurluk'a bağlanması planlanan otoyol, kamuoyuna açıklanan plan değişikliğiyle Uluabat Gölü'nün kuzeyinde yer alan Karacabey'e kaydırıldı. Bu değişiklikle otoyol projesinin Bursa-Karacabey arasında 1. ve 2. sınıf tarım arazisi ve zeytinliklerden geçtiğini ve tarım alanlarına büyük zarar vereceğini kaydeden Bursa Otoyol Platformu, yeni güzergah planlamasının Otoyol AŞ ile Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından kamuoyuna ve resmi makamlara hiçbir açıklama yapılmadan hazırlandığını, sürpriz bir şekilde eylül ayında kamuoyuna açıklandığını ileri sürdü. Bursa Otoyol Platformu temsilcileri, "Sulama sahaları, zeytinlikler ve birinci sınıf tarım arazilerinden geçen bu güzergah, Bursa için tam bir felakettir. Biz otoyola değil, güzergaha karşıyız" dedi.

İçerisinde Bursa Akademik Odaları Birliği, TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreterliği, Bursa Ziraat Mühendisleri Odası, Bursa Doğa Der, Bursa Yeşil Bursam derneği, Nilüfer Kent Konseyi, Karacabey ve Mustafakemalpaşa Ziraat Odaları, Mustafakemalpaşa Belediye Başkanlığı ve Bursalı vatandaşların bulunduğu Bursa Otoyol Platformu'ndan yapılan açıklamada; "Dünya üzerinde milyonlarca insanın gıda kıtlığı ve açlık yüzünden ölümle karşı karşıya olduğu bu yüzyılda, ülkemizin karnını doyurmakta olan bu eşi bulunmaz tarım topraklarının heba edilmesinin mantıklı bir açıklaması var mıdır? Yeni otoyol güzergâhının, Uluabat gölü doğusundaki ilk orijinal güney güzergâhına alınmasının (Ramsar Koruma Alanı dışına ötelenmiş halde, Bursa-Mustafakemalpaşa-Susurluk yönünde) zorunluluğu tartışılmazdır. İhalesi yapılmış olan orijinal güzergâhın sadece 5 kilometrelik bir kısmında Uluabat gölünden en fazla 500 metre ile bin metre uzaklaştırılması doğru çözüm olacaktır" denildi.

Gölün kuzeyinden ve batısından ovalardan geçirilmek istenen sözde yeni güzergâha karşı Bursa kamuoyunda ciddi tepki olduğu belirtilen açıklamada "Ayrıca 6-7 Ekim 2011 de Karacabey ve Badırga köyünde yapılan ÇED toplantılarında yöre insanlarının çarpıcı, ciddi karşı çıkışları genel sonuç olarak görülmüştür. Ülkemiz ve Bursa'nın milli servetlerini ilgilendiren bu hayati konuda hükümetimizin, ilgili makamların, tüm siyasi partilerimizin, tüm sivil toplum örgütlerinin ve kamuoyunun desteğini bekliyoruz" ifadesi kullanıldı.

Otoyol Platformu'nun itirazları

Yeni güzergâh Karacabey Ovası'na ait 11 köy, Mustafakemalpaşa Ovası'nda 6 köy ve Susurluk ilçesi ova köylerinde on binlerce dönüm 1. sınıf tarım arazisine zarar verecek,

Hakim kuzey rüzgarları ile Ramsar Sözleşmesi kapsamında koruma altında olan Uluabat Gölü'nü daha çok kirletecek ve canlı türlerini yok edecek,

Karacabey Harmanlı Köyü'nden itibaren Bandırma Bağlantı Kavşağı'na kadarki bölgede  kalan birinci sınıf tarım topraklarının 4 milyon metrekaresi yol altında kalarak yok olacak

Otoyol kenarındaki verimli tarım topraklarından 15 milyon metrekaresinde yetiştirilecek ürünler otoyol kirliliğinden etkilenerek insan sağlığına zararlı hale gelecek,

Uluabat Gölü orijinal güzergâhı doğu ve güneye doğru biraz ötelenerek canlıların etkilenmesi önlenebilecek iken sözde yeni güzergâh insan yaşamını da koruma dışı bırakacak.

Bu bölgedeki yüz binlerce insanın geçim kaynağı yok olacak, yiyeceği de tehlikeyle karşı karşıya kalacaktır.

Güzergah Manyas Gölü (kuş cenneti) ve Kocaçay Deltası'nın yakınından geçerek,bu bölgeleri  kirletecek ve kuşların göç yolunu etkileyecek,

Yeni yol 1964 depreminde tek katlı evleri dahi toprağa gömülerek yok olan ve yeri değiştirilen Eski Gönü Köyü'nün üzerinden geçiyor,

Yeni güzergâhın dolgu malzemesi için hâlihazırdaki taş ocaklarına ilave olarak 8 yeni taş ocağı orijinal güzergâhtaki dağlık alanı parçalayarak ikinci bir masraf ve çevre kirliliği yaratacak,

Yeni güzergâh, Uluabat Gölü güneyinden geçecek orijinal güzergâhtan 8 kilometre daha uzun.

Güzergâh değişikliği ile Marmarabirlik- Fadıllı arasındaki eski güzergâha yapılmış hazır 4 kilometre otoyol da boşa çıkacak,

Otoyol Platformu'nun talepleri

İlk projede yer alan Bursa Başköy, Mustafakemalpaşa-Susurluk güzergahı teknik zorluklar ve maliyet açısından avantaj sağlayacaktır,

Yeni otoyol güzergâhının Uluabat Gölü doğusundaki ilk orijinal güney güzergâhına alınmalıdır,

İhalesi yapılmış olan orijinal güzergâhın sadece 5 kilometrelik bir kısımda Uluabat Gölü'nden 500 ile bin metre aralığında uzaklaştırılması gölün korunması adına doğru bir çözüm sağlar,

Kentin geleceğini kurtarmalıyız

Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı Sadi Kurtulan: Bugün yapılacak hata, geleceğin hatası olur. Otoyolun yanlış bir güzergahta olması, en çok tarım kesimini zarara uğratır. Bu yüzden, birlikte hareket etmeli ve bölge halkını bilgilendirmeye yönelik çalışmalar yürütmeliyiz.

Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Ertuğrul Aksoy: Yeni güzergah, büyük sakıncalar içeriyor. Bu güzergah  Bursa-Karacabey arasında birinci ve ikinci sınıf tarım arazilerinden, zeytinliklerden ve birinci sınıf sulak ova arazilerinden geçiyor. Sulama sahaları, zeytinlikler ve tarım arazileri için tam bir felaket.

Karacabey Ziraat Odası Meclis Başkanı Nuri Karaca: Projeden birinci derece etkilenen çiftçi kesimi olarak geç bilgilendirildik. Projeyi detaylıca inceleyerek tavır belirleyeceğiz. Çiftçinin görüşüne rağmen hareket edilmesi durumunda ise en sert eylemlerle tepkimizi göstereceğiz.

Nilüfer Kent Konseyi Genel Sekreteri Mehmet Kartal: Yaptığımız araştırmalarda, güzergahın çevresel etki değerlendirme raporlarına uygun olmadığı tespit edildi. Bu veriler çerçevesinde detaylı bir hazırlık yapılarak rapor hazırlanması gerekiyor. Raporu İngilizce'ye de çevirip, yurtdışında ki kredi kurumlarına sunarak, projenin çevresel etkilerini gündeme getirmeliyiz.

DOĞADER Yönetim Kurulu Üyesi Seyit Ali Geçici: Biz bu topraklara sahip çıkmak zorundayız. Otoyolun geçtiği hiçbir yere faydası yoktur. Otoyolun kamuoyuna sunulan güzergah hattı, tarım alanlarının adeta katledilmesidir.

TMMOB Bursa İKK Sekreteri Fikri Düşünceli: Üretilmeyen tek şey topraktır. Toprağı yok etmeye yönelik olan bu güzergahın reddi için elimizden geleni yapmalıyız. Kentin diğer kuruluşlarını da gücümüze katarak, Bursa'nın geleceğini kurtarmalıyız.

Bursa Akademik Odalar Birliği (BAOB) Dönem Sözcüsü Mesut Topcu: Akademik odaların temsilcileri olarak, Bursa'yı ilgilendiren konulara karşı duyarsız kalmamız mümkün değil.