BES'te emeklilik rüyası gerçek oldu, sisteme katılanlar çoğaldı

Yakup SAYAR

İSTANBUL - Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ülkemizde her geçen gün hızla büyüyor. Yıl sonunda 12 milyar TL'lik bir fon büyüklüğüne ulaşmayı beklediklerini belirten Emeklilik

Gözetim Merkezi (EGM) Başkanı ve AvivaSA CEO'su Meral Eredenk, sektörün krizden neredeyse hiç etkilenmediğini söyledi.

AvivaSA olarak son reklam kampanyalarında ilk emeklilerinin rol aldığına dikkat çeken Meral Eredenk, sistemden emekli olunabildiğini gören vatandaşlardan yoğun ilgi gördüklerini ve çağrı merkezine gelen aramaların arttığını belirtti. Eredenk, sistemin her geçen gün büyüdüğünü söyleyerek "Müşterilerin BES'i SGK'ya benzetme yönlü istekleri ile karşılaşıyoruz, SGK'da sağlık var, burada var mı gibi birçok sorularla karşılaşıyoruz. BES kendi içinde daha paket program olmaya hızla yaklaşıyor" diye konuştu.

Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) Başkanı ve AvivaSA CEO'su Meral Eredenk, sektörün bugününü ve beklentilerini DÜNYA'ya anlattı. BES'de kriz dönemi için değerlendirildiğinde 2009 yılını çok pozitif bir ivmeyle kapattıklarının altını çizen Eredenk, "Sektör olarak 2010'a da aynı ruh haliyle girdik. Krizden nerdeyse hiç etkilenmedik. Özellikle yeni iş tarafında bunun pozitif etkilerini gördük. Bazı taşlar yerine oturdu.

Bizim ürünün müşteri gözünde gerçekleşmesi için elle tutulur gözle görülür olması gerekiyor. Kriz buna yardım etti diyebiliriz. Emeklilerin verilmesi de sektör açısından önemli bir aşama oldu ve işin gerçekliğini tüketicin gözünde ortaya koydu. Artık sektör olarak buna sahip çıkıp daha iyi anlatıyor olmamız gerekiyor. Paraları vereceğizde sonunda ne olacak, kim emekli olmuş ki gibi sorulara muhatap oluyorduk. Artık emekli veriliyor olması bu soruları yavaş yavaş ortadan kaldıracak" dedi.

İlk defa bir reklam ürün sattırmaya başladı

AvivaSA'nın son reklam kampanyasına değinen Eredenk, kampanyada özellikle tasarrufun önemine dikkat çektiklerine vurgu yaptı.

"Reklam kampanyamızda çok büyük vaatler yok ve buna dikkat ettik"diyen Eredenk şöyle devam etti: "Kampanyamızda dünya seyahatleri gibi şeyler yok. Reklamdaki iki kişide BES'e girmemiş olsa idi bugün ikinci bir işte çalışmak zorunda kalacaktı. Reklam ile birlikte çağrı merkezine gelen aramalar arttı. Ve ilk defa bir reklam ürün sattırmaya başladı. "Biz emekli olunduğunu gördük lütfen satıcınız bizi arasın" diyen telefonlar aldık. Biz hep hayal sattık, ama artık bir sonuç alınabildiğini gördü vatandaşlar. Bu çok önemli bir gelişme. Oynayanlarda emeklilerimiz. Çok güzel geri dönüşler aldık. Beni biri arasın diyen çok telefon aldık. Gerçekten emekli verdiniz mi yönündeki sorulara karşı artık bir söylemimiz var."

2009 yılında sektörün gelişimde bazı şirketlerin başlattığı işsizlik programlarının da önemli tatlandırıcılardan biri olduğunun altını çizen Eredenk, "Müşterilerin BES'i SGK'ya benzetme yönlü istekleri oluyor. SGK'da sağlık var burada var mı gibi birçok sorularla karşılaşıyoruz. Kendi içinde de BES daha paket program olmaya hızla yaklaşıyor" dedi.

Sektörün 2011 büyüme hedefi yüzde 40-50 civarı

Rakamsal hedeflere değinen Eredenk, sektörün bu yöndeki hedeflerini bu yıl yakaladığını ve kriz olmasaydı sektörün daha iyi yerlerde olabileceğine dikkat çekerek:

"İşsizliğin yüzde 15 olduğu ülkede bundan hiç etkilenmiyoruz demek yanlış olurdu. İşsizlik sıfır olsa teorik olarak bizim müşterilerimizde sayısal olarak yüzde 15 daha fazla olacaktı ya da yüzde 15 daha fazla katkı payı ödeyebilecekti. Krizde, müşteri işsiz kaldığı halde katkı payı azaltımı yönlü hareketleri gözledik yani çıkış fazla olmadı. Yıl sonunu 12 milyar TL civarında bir büyüklükle kapatmayı bekliyoruz.

Doların düşüş trendine de bakılırsa neredeyse 10 milyar dolarla kapatacağız gibi duruyor. Ama 8 -9 milyar dolar civarı daha gerçekçi olur. Gelecek yıl için ise yüzde 40-50'lik büyüme bekliyoruz. 15-16 milyar TL'lik bir büyüklük hedefliyoruz. Şu anda 2 milyon 100 bin katılımcıyı geçtik, yıllık 500 - 600 bin yeni katılımcı sayısı hedefledik. Bunun üstündeki katılımcı sayısı ise sektörde oyuncu sayısı ve onların iddiaları artarsa bu rakamlar yukarı çıkabilir" diye konuştu.

Banka sigortacılığı bütün trendleri belirleyecek

Sektörde 13-14 lisans almış olan şirketin olduğuna işaret eden Eredenk, sektördeki ilk 4 şirketin pastanın yüzde 70'ini oluşturduğunu ve bu açıdan bakıldığında sektörün çok konsantre olduğunu anlatarak bunun elementer tarafta görülemediğini söyledi. Bu durumun değişebileceğini belirten Eredenk, "Ama değişmeyecek bir şey varsa o da banka sigortacılığının bütün trendleri belirleyecek ana kriter olacağıdır.

Arkasında bankası olmayan bir şirketin uzun vadede bu sektördeki maliyetleri ve yükleri taşıyabilmesi çok kolay görülmüyor ve bu nedenle de herkes banka arayışı içersinde. Bu iş eğer banka kanalı yok ise çok uzun vadeli bir yatırım işine dönüşüyor.

Biz ilk başladığımızda 6-7 yıl olarak koyduğumuz hedeflere Hazine'in uygulamaları ile 8 yılda ulaşabildik. Düşünün bir şirket bir sermaye koyacak bugünkü varsayımlarla 8 yıl sonra başa baş duruma gelecek. Bu çok zor bir zaman dilimi. Biz 8 yıl sonra sermayedarlarımıza hesap verebilir duruma geldik" değerlendirmesinde bulundu.

Müşterilerimizin yüzde 25'i kurumsal

AvivaSA olarak toplam portföylerinin yüzde 25'i kurumsal tarafta olduğunu ve müşterileri arasında çok büyük firmalar olduğunu söyleyen Eredenk, dünya rakamlarına bakıldığında BES'in gelişmiş olduğu ülkelerde kurumsal taraf yüzde 50 civarında olduğunu ve hak ediş süresinin söz konusu ülkelerde çok iyi işlemesinin bunda etken olduğunu belirtti.

Gelişmiş ekonomilerde kurumsal müşteri portföyünün yüzde 50 olduğuna dikkat çeken Eredenk, söz konusu ülkelerde çalışanın içerde birikmiş bireysel emekliliği iş değişikliğinde tercihleri çok etkilediğini ve istediği elemanı kaçırmamak için bunun çok önemli bir enstrüman olarak görüldüğünün altını çizdi.

Hazine tarafında rahatsızlığımız kalmadı

BES olarak Hazine tarafında hiç rahatsızlıklarının kalmadığını belirten Eredenk, "Hazine'yi sektörün gelişimi için önemli destekçi olarak görüyoruz. Biz bir şey talep ettik, oturdular çalıştılar bizim istediğimiz yönde çıktı. Hazine birçok dengeyi gözetmek zorunda olan bir kurum. Orta vadede sektöre hizmet eden bir kurum. Mesela bankalar hayat sigortası satsın mı gibi tartışmalar oluyor. Hazine bu konuda birçok tarafı deneyen makul analiz yapan, talebini değerlendirmeye alıp kendi taslaklarına yerleştiren bir yaklaşımda görüyorum. Bir kere çok açıklar, dinlemeye açıklar, karşılıklı çalışmaya açıklar. Geçmiş dönemlerde pek kamu otoritelerinde bu tür yaklaşımlar görmek zordu" dedi.

Maliye Bakanı, BES'i bireysel olarak destekliyor

Kısa süre önce Maliye Bakanı'na basına kapalı bir toplantıda vergi avantajına yönelik artırılma taleplerini ilettiklerini söyleyen Eredenk, Bakan'ın kendilerine BES'e bireysel olarak destek verdiğini fakat hükümetin kısa vadeli programında herhangi bir sektöre yönelik bir vergi avantajı yönlü çalışması olmadığını söylediğini belirtti.

Eredenk, sistemde bu yönlü taleplerinin gerçekleşmesi durumunda 2020 yılında 100 milyar TL gibi bir büyüklüğe ulaşılabileceğini ve bu büyüklükteki sektöre 15,20 yıllık devlet tahvili, hazine bonosu çıkarılabileceğini, bu konuda Hazine ile Maliye arasında bir süreç yaşandığının ise altını çizdi.

EGM'den yeni reklam atağı

Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) olarak yeni bir tanıtım kampanyası hazırladıklarını belirten Meral Eredenk, "Kasım ayı içinde tanıtımını yapacağız. Geçen seneki kampanyadan farklı ve ses getirecek bir kampanya olacak. Ürünün çok spesifik bir özelliğini alarak, onu tanıtmak ve vurgulamak üzerine iletişim stratejimizi oluşturduk. EGM araştırmalarına göre, ürün hala yeterince tanınmıyor veya da yeterince anlaşılmıyor, ya da kullanılmıyor" diye konuştu.

Yeni stratejimiz kârlı büyüme

AvivaSA olarak sermayedarlarının çok umutlu olduğunu belirten Meral Eredenk, "Verdiğimiz 7-8 yıllık süreyi bekledi ve bizi hiç zorlamadılar. Ve şimdi kar elde etmeye başladığımızdan o yönde de iyi bir bakış var.

Daha önce büyüme hedefi veriliyordu. Yeni stratejimizde karlı büyüme hedefiz var. Elementer taraftaki gibi, gözü kara ne olursa olsun büyüyelim, ne olursa olsun ciro pazar payı demiyorlar. Bu durum yönetici için bir taraftan daha rahat bir taraftan da her iki tarafı da gerçekleştirilmesi için zor bir durum . Bundan sonraki dönemde kar en az ciro kadar önemli olmaya başlayacak. Bu nedenle konulan strateji hedefi zor bir çalışma oluyor. Hangi ürün hangi segment vb gibi birçok alanda analiz yapmamız gerekiyor" dedi.

Türkiye için resim çok pozitif

Sektör büyüklüğünün 6 milyar euroyu geçtiğini belirten Meral Eredenk, "Sektörün nereye geldiği durumu nereden baktığınıza bağlı olarak değişebilir. Avrupa'dan bakarsanız çok küçük. Aviva'nın içinde dahi en küçük birikimi olan ülke durumundayız. Rusya'dan Litvanya'dan Uzak Doğu'daki bazı ülkelerden bakarsanız ise büyüğüz.

Ama bütün yabancıların Türkiye'ye neden ilgisi var diye baktığımızda da yabancı yatırımcılar sektörün bundan sonra gideceği yere bakıyorlar. Türkiye doymamış bir pazar. Avrupa'da ortalama yaş 45 seviyelerine geldi ve emekli çalışan sayısı 1 çalışan 1 emekliye hatta yarım çalışana gelmiş durumda. Ama Türkiye de 10 çalışan 1 emekliye bakıyor. Bu nedenle Türkiye için resim çok daha pozitif. Büyüme potansiyeli çok ciddi olan sektörlerden biri konumundayız" diye konuştu.