Bakan Dönmez: Taşkömürü üretimi 10’a katlanacak

Mehmet KARA - Beste GÜÇER / ZONGULDAK
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü’ne ait Oruç Reis Sismik Arama Gemisi’ni demirli bulunduğu Zonguldak Limanı’nda ziyaret etti. Oruç Reis’in yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi alan Bakan Dönmez, gazetecilere açıklamalarda bulundu.

Bakan Dönmez, hem enerji kaynağında hem de enerji ekipmanlarında yerlileşme konusuna ağırlık verdiklerini hatırlatarak “Yerli kaynakları keşfetmek gerekiyor. Keşif için de hem karada hem denizde hem de havada tüm gelişmiş yeni teknolojik ürünleri, teçhizatı kullanarak çalışıyoruz” dedi.

Denizde ve dipte tarama

Yerli kaynakları yerli imkanlarla keşfetme hedefi doğrultusunda, yüzde 90 yerli imkan ve katkılarla inşa edilen Oruç Reis Gemisi’nin tamamı yerli personelle faaliyet yürüttüğünü söyledi. Hem sefer güvenliği hem de üzerindeki modern donanım açısından gerekli test ve denemeleri başarıyla geçen Oruç Reis’in, benzerlerinden daha nitelikli ve donanımlı bir gemi olduğunun altını çizdi. Dönmez “Oruç Reis iki ve üç boyutlu sismik çalışmalar yapabiliyor. Gemiye monte edilmiş yaklaşık bin 500 metrelik özel bir kol yardımıyla deniz tabanından veri toplayabiliyor. Hatta deniz tabanının yaklaşık 18 metre altına kadar inip örnek alabiliyor” diye konuştu.

Akdeniz’de ilk sondaj yakın

Bakan Dönmez, hidrokarbon kaynaklar arama çalışmaları kapsamında Karadeniz’deki iki boyutlu sismik çalışmaların tamamlandığını söyledi. Elde edilen veriler incelendikten sonra rezerv bulunduğu tahmin edilen alanlarda da üç boyutlu çalışmaların gerçekleştirildiğini ifade eden Bakan Dönmez “Akabinde de sondaj çalışmaları yapacağız. Ama ilk sondajımız 1-2 ay içerisinde Akdeniz’de olacak. İlk sondajımızı da yine millileştirdiğimiz bir gemi (TPAO’ya ait Fatih Sultan Mehmet Sondaj Gemisi) yapacak. Amacımız 1-2 ay içerisinde kış girmeden orada ilk sondaja başlamak. Münhasır ekonomik bölgemiz içerisinde, Antalya açıklarında planlanıyor. Ümitliyiz, ne kadar isabetli olduğumuzu zaman gösterecek” diye konuştu.

İkinci bir sondaj gemisi alınacak

Fatih Sultan Mehmet Sondaj Gemisi'nin de geçen yıl satın alındığını hatırlatan Bakan Fatih Dönmez, ikinci bir gemi alma hazırlığı içinde bulunduklarını da açıkladı. Dönmez şöyle dedi:
“Karadeniz için ikinci bir sondaj gemisi alma çalışmalarımız var. Onlar da yürüyor. Hem Karadeniz'de hem Akdeniz’de petrol ve doğalgaz rezerviyle ilgili çalışmalarımız devam edecek. Bakanlık olarak bir sloganımız var, (Varsa bulacağız) diyoruz. İnşallah var, ümitliyiz. Biz bilimsel olarak yapılması gereken her türlü çalışmayı yapıyoruz.”

Taşkömürü üretimi artacak

Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin 18.5 milyar tonluk kömür rezervi bulunsa da yıllık yaklaşık 90 milyon tonluk üretim bulunduğunu kaydederek bunun arttırılacağını söyledi. Sadece Zonguldak havzasında 1.5 milyar tonluk taşkömürü rezervi bulunduğunu, kamu ve özel sektörün toplam yıllık üretiminin ise sadece 1 milyon ton civarında olduğuna dikkat çeken Bakan Dönmez “Bu hızla gidersek bin 500 yılda tüketemeyiz. Hızımızı artırmamız gerekiyor” dedi. Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) elindeki mevcut yerleri, işçi sayısını da arttırarak işletmeye devam edeceğini kaydeden Bakan Dönmez, TTK'nın işletemediği sahaların da, ilk üçü tamamlanan ruhsat devri ihaleleriyle özel sektöre devredileceğini anlattı. Dönmez şunları söyledi:
“Hedefimiz beş yılda yıllık üretimi 7.5-10 milyon tona yıla çıkartmak. TTK’nın 8 bin 500, özel sektör ile birlikte 11 bin kişinin istihdamı söz konusu. İstihdamı da iki katına çıkarmış olacağız. İş güvenliğinden taviz vermeden, gelişmiş kalkınmış ülkeler nasıl yapıyorsa biz de öyle yapacağız.”

MTA Oruz Reis Gemisi hakkında

Oruç Reis Sismik Arama Gemisi, Tuzla’da bir tersanede, yüzde 90’ın üzerinde yerli katkıyla inşa edilmiş durumda. Boyu 86, genişliği 22 metreyi bulan gemi, yakıt ve su depolarıyla erzak depoları tam dolu şekilde göreve çıktığında 35 gün boyunca denizde kalabiliyor. 30 yıllık ekonomik ömre sahip Oruç Reis’te 28’i araştırmacı, 27’si gemi adamı olmak üzere 55 personel görev yapıyor. Değişik açılarda aktif 35 kamerası bulunan gemi, açık denizlerde iki ve üç boyutlu derin sismik arama yapabilecek kapasitede. MTA’ya ait Oruç Reis Gemisi ile petrol ve doğalgaz aramasının yanı sıra karada deniz altındaki devamlılıkların izlenmesi kapsamında kıta sahanlığı gibi stratejik öneme sahip bilimsel araştırmaların yapılması da amaçlanıyor. Oruç Reis Gemisi ile deniz tabanından itibaren 15 bin metre derinlikteki jeolojik yapıların görüntülenmesi, uzaktan kumandalı su altı aracı (ROV) ile de bin 500 metre derinliğindeki deniz tabanının izlenmesi, deniz suyundan ve tabanından numune alınarak ölçüm ve analizler anında yapılabiliyor.