AYM'den kritik karar! Cumhurbaşkanı süresi dolmadan Merkez Bankası Başkanı değiştirme-atama yapamaz

Son dakika haberi... Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanı'nın Merkez Bankası Başkanı'nı görev süresi dolmadan değiştirme-atama yetkisini iptal etti.

YAYINLAMA 04 Haziran 2024 16:12

GÜNCELLEME 04 Haziran 2024 20:42

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2018 tarihli ve 703 sayılı Anayasa’da Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'deki (KHK) çok sayıda hükmü iptal etti. Yapılan düzenlemelerin en önemlilerinden biri de TCMB Başkanlığı hakkında oldu.

AYM, yapılan değişiklik ile Cumhurbaşkanı'nın Türkiye Cumhuriet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı'nı görev süresi dolmadan değiştirme yetkisini iptal etti.

Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 151. maddesinin (h) ve (j) bentlerini Anayasa’ya aykırı bularak iptal kararı aldı.

Kararın detaylarında şu ifadelerle yer aldı:

* 151. maddesinin; (h) bendiyle 14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu'nun 25. maddesinin birinci fıkrasının yürürlükten kaldırılmasının, (j) bendiyle 1211 sayılı Kanun'un 29. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan "... ve meslekleri ile ilgili olarak en az on yıl çalışmış..." ibaresi ile “... Başkan'ın (Guvernör) önerisi üzerine müşterek kararla beş yıl süre ile...” ibaresinin madde metninden çıkarılmasının ve aynı fıkranın üçüncü cümlesinin yürürlükten kaldırılmasının...

Merkez Bankası başkan yardımcılarının görev süreleri

Anayasa Mahkemesi ayrıca, Merkez Bankası başkan yardımcılarının çalışma şartlarına ilişkin düzenlemenin de iptaline karar verdi.

Kararda, Merkez Bankası Başkanına yardımcı olmak üzere atanacak dört başkan yardımcısının, "yeterli bilgi ve deneyime sahip ve meslekleri ile ilgili olarak en az on yıl çalışmış kişiler arasından Başkanın önerisi üzerine müşterek kararla beş yıl süre ile atanacağı"nın hüküm altına alındığı belirtildi.

"Meslekleri ile ilgili en az on yıl çalışmış" ibaresinin dava konusu kuralla madde metninden çıkarıldığı aktarılan kararda, "Dava konusu kuralla Merkez Bankası Başkan Yardımcılığına atanabilmek için gerekli olan meslekleri ile ilgili en az on yıl çalışmış olma şartının ortadan kaldırılması, başkan yardımcılığına atanma koşullarında değişiklik meydana getirdiğinden kural, kamu hizmetine girme hakkına yönelik bir düzenleme niteliği taşımaktadır. Bu itibarla kural, KHK ile düzenlenemeyecek yasak alan içinde kalmaktadır." denildi.

AYM ayrıca, aynı KHK ile Merkez Bankası başkan yardımcılarının, Başkanın (Guvernör) önerisi üzerine müşterek kararla beş yıl süre ile atanacağı düzenlemesinin madde metninden çıkarılmasına ilişkin kuralın da iptaline hükmetti.

Kararda, "Merkez Bankası başkan yardımcılarının görev süresi ve görev süresi dolanların yeniden atanmalarına yönelik hükümlerin yürürlükten kaldırılmasını öngören kural, Anayasa'nın kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin düzenleme içerdiğinden Anayasa'nın mülga 91. maddesi uyarınca KHK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın mülga 91. maddesine aykırıdır. İptali gerekir." ifadesine yer verildi.