Avrupa'dan, Gezi'ye müdahaleye çok sert tepki

İSTANBUL - Avrupa Parlamentosu, dün yaptığı oturumda Türkiye'de Gezi Parkı protestolarını ve takip eden süreçte hükümetin tavrını görüştü. Görüşme sonunda parlamentodan yayınlanan açıklamada Türk Hükümeti medeni hak ve özgürlüklere saygı göstermemekle suçlanırken, özellikle polisin barışçıl göstericilere karşı yoğun gaz ve şiddet içeren müdahalesi ile devlet yetkililerinin ateşe körükle giden açıklamalarına tepki gösterildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"Avrupa Parlamentosu'nun Türkiye'deki durumla ilgili kararı (2013/2664(RSP) B7 0309/2013

Avrupa Parlamentosu,

- 1950 tarihli Avrupa İnsan Hakları sözleşmesi ve bu sözleşmenin haberleşme ve  konuşma özgürlüğü konusundaki hükümleri gözönüne alıyor

–   1996 tarihli Medeni ve Siyasi haklar sözleşmesi gözönüne alındığında, özellikle 19. maddede belirtilen kendini ifade edebilme özgürlüğü ve 21 ve 22. maddelerde yer alan dernekleşme özgürlüğü, ve bu özgürlüklerin yanı sıra dernek kurma, ticari birlikler oluşturma ve konusundaki uluslararası çalışma örgütü ilkelerini tanıyoruz.
–   Yine Komisyonun 2012 tarihli Türkiye ilerleme raporu (SWD(2012)0336), dikkate alıyor
–   Avrupa Birliği temel haklar şartı göz önüne alıyor
–   14 Aralık 2010, 5 Aralık 2011 ve 11 Aralık 2012 tarihli konsey kararı dikkate alıyor.
–   Türkiye'nin daha önceki ilerleme raporunda Avrupa Parlamentosunun getirdiği çözümler gözönüne alıyor
-    Kendi Usul Kuralları içindeki 110 (2) Kuralı dikkate alarak,

A. Katılım  müzakerelerinde ise Türkiye; reformlara, iyi komşuluk ilişkilerine ve AB ile kademeli olarak uyum sağlanması konusunda taahhütte bulunmuştur. Bu çabaların Türkiye için demokratik kurumların daha geliştirilmesi ve ülkenin modernizasyonunun ilerletilmesi, temel hak ve özgürlüklerin sağlanması için bir fırsat olarak görülmesi gerekir

B.  Türk hükümeti AB katılım süreciyle bağlantılı neoliberal ekonomik reformlar ve düzenlemeler konusunda hızlı bir ilerleme sağladı. Ancak bunun aksine siyasi ve demokratik reformlar örneğin insan haklarına saygı konusundaki süreç çok yavaş ilerliyor.

C. Türkiye'de protestoculara yönelik sistemik şiddet artık sık rastlanan bir fenomen haline geldi

D. Gezi Park'ı projesine karşı protestolar ile başlayan büyük ölçekli gösteriler, polisin uyguladığı şiddet ve bu şiddetin göstericilere verdiği zarara bir tepki olarak, hızlı bir şekilde baskılara karşı bir protesto hareketine dönüştü.

E.  İnsan hakları organizasyonları ve doktorların birliklerinin açıklamalarına göre son dönemde uygulanan şiddet ülke geneline yayılıyor. İstanbul'da 4 insan
öldü ve en az 1500 kişi yaralandı ve 700 den fazla yaralı da Ankara'da var.

F.  Gözyaşartıcı gaz polis tarafından barışçıl göstericilere karşı yoğun olarak uygulandı ve pek çok gaz kapsülü de helikopterlerden yerleşim bölgelerinde protestocuların bulunmadığı yerlere bırakıldı. Çeşitli vesilelerle orantılılık ve gerekllik ilkeleri ihlal edilerek gaz kapsülleri evlerin içine dahi atıldı.

G. Bazı alanlarda Türk hükümetinin hükümet karşıtı gösterilerde bilgi aklışını kesmek için sosyal ağlara erişimi engelleme ve internete erişim ağlarını kesme girişimlerine yönelik ciddi suçlamalar var.  

H Büyük çaplı gösteriler ülkenin siyasi istikrarsızlığını belirginleştiriyor. Bununla birlikte gösteriler geniş bir ideolojik yelpazeye yayılıyor ve yine de Türk halkı adına AKP hükümeti ve Erdoğan'a yönelik öfke açık bir şekilde dışa vuruluyor.

I.   İslamcı bir gündemin takip edilmesi ve uygulanması Türkiye'de farklı sosyal, ekonomik ve siyasi gruplar arasında uçurum ve çatışmalar yarattı.

J.   Protestolar ve geniş katılım insanların bir kaç farklı ve derin sorunla karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Türkiye'de ekonomik büyüme insanların yaşam
standartlarında bir toparlanma ile birlikte yürümedi. Türk vatandaşları ve çalışanlar hak ve özgürlüklerden yeterince yararlanamadı ve ücretler çok düşük seviyelerde.

K. Bir diğer huzursuzluk kaynağı da Erdoğan'ın izlediği dış politikalar olarak görülüyor.  Suriye ile olan ilişkilerde muhalefetle işbirliği içine girilmesi savaş ortamını Türkiye'nin içine taşımıştır.

L.  Türkiye'de çevik kuvvet polisinin siyasi bir parti olan TKP'yi ve Nazım Hikmet Kültür Merkezini hedef aldığı bildirilmiştir.

M.  11 Haziran 2013 sabahı çevik kuvvet yeniden Taksim meydanına geldi ve göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı.

N. Türkiye şimdiyte kadar AB İnsan Hakları Mahkemesinde 3 kez  gösterilere katılanlara ve tutuklulara kötü muamele etmekten ötürü mahkum edilmişti.

O. Türkiye AB'ye katılım için adayken, demokratik haklara saygı, demokratik ve insani hak ve özgürlüklerin genişletilmesi yükümlülüğüne saygı duymalıdır.
Komisyon'un 2012 tarihli Türkiye ilerleme raporunda yargı ve polis gücünde reform için 810 milyon euro yardım almıştı.

P. Dünyanın pek çok yerinde neo-liberal ve anti-sosyal politikara karşı öfke artarken, demokratik protesto hakkı tehdit altına girmektedir.

1 - Türk hükümetinin göstericiler ve halka uyguladığı devlet şiddetini lanetler
2 - Çevik Kuvvet'in siyasi partileri hedef almasını şiddetle lanetler
3 - Türk hükümetini derhal göstericilere uyguladığı şiddete son vermeye ve gçzaltına alınan barışçı protestocuları salıvermeye davet eder
4 - Göstericilerin demokrasi, demoktratik ve insan hak ve özgürlükleri taleplerini destekler; medeni hakların, kadın haklarının, sosyal ve ekonomik hakların hiçbirinin hiçbir din tarafından yok sayılamayacağına inanır
5 - Türk basınının olayları dindirmeye yönelik çabalarını lanetler
6 - Barışçıl göstericilere şiddet uygulanmasına sıfır toleransın öneminin altını çizerken, hükümet güçlerinin işkence ve kötü muamele ettikleri yönündeki iddiaların araştırılması için insan hakları örgütlerinin, gösterici komitelerinin ve diğerlerinin de katılımıyla bağımsız bir komisyon kurulması çağrısı yapar
7 - Türk hükümetini otoriter yönetim tarzına son verip, şiddetin artıp mağdur sayısının yükselmesini önlemek için protestocu örgütlerle diyalog kurmaya davet eder
8 - Kanuna aykırı olarak gözaltında tutulan, aralarında gazetecilerin de bulunduğu çoğu solcu veya kürt aktivist 10 bin siyasi tutukluyu salıvermeye davet eder
9 - Türk hükümetini; Gezi Parkı protestolarıyla tetiklenen isyanın temel sebebi olan sosyal, siyasi, kültürel ve ekonomik politikalarını gözden geçirmeye davet eder
10 - Türk yetkililerin durumu normalleştirmek yerine ateşi körükleyip, karışıklığı artıran açıklamalarını lanetler
11 - STO'ların cezalandırılıp, kapatılmasına çalışılmasından ve idari zorluklar çıkarılmasından; sendikacı ve işçi haklarına tam olarak saygı gösterilmemesinden endişe duyar; özellikle grev ve toplu pazarlık halklarına saygı gösteren sendikal hakların AB ve ILO standartlarına getirecek yasal düzenlemeleri derhal yapmaya çağırır
12 - Başkandan bu çağrıyı AB'nin tüm organlarına, üye ülke hükümet ve parlamentoları ile Türk parlamentosu ve hükümetine göndermesini talep eder. "