AVM’ler 165 bin istihdam yaratacak
Hükümetin istihdam stratejisine alışveriş merkezleri destek olacak. Önümüzdeki 3 yılda 165 bin kişiye iş yaratılması planlanıyor.
Dilek GÜNGÖR
İSTANBUL - Hükümetin istihdam stratejisine alışveriş merkezleri destek olacak. Şu anda 240 olan alışveriş merkezi sayısının 3 yılda 350’ye çıkması planlanıyor. Her AVM’nin 1500 kişiye istihdam sağladığı düşünüldüğünde 3 yılda 165 bin kişiye iş yaratılmış olacak.
Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, bu yıl açılacak 30 merkez ile 45 bin kişilik istihdam sağlayacaklarını söyledi. AVM’lerde eskisi gibi sağlıksız büyümenin değil sindirerek büyümenin gerçekleşeceğini belirten Kodal, “Yatırımlarda bir yavaşlama söz konusu. Bazı projeler durdu. 350 AVM’ye 2011’de ulaşacakken, yatırımlar 2013 başına kaydı“ dedi. TBMM’de bulunan Borçlar Kanunu Tasarısı ile ilgili uyarıda da bulunan Kodal, “Tasarı bu haliyle yasalaşırsa 15 milyar dolarlık yatırımdan oluruz” diye konuştu.
AVM’lerin cirosunun 3 yılda 40 milyar lirayı bulacağını söyleyen AYD Başkanı Hakan Kodal, “Geçen yılı 20 milyar lira ciro ile kapattık. Bu yıl cironun 25 milyar liraya çıkmasını bekliyoruz” dedi. Yılın ilk 4 ayında ciro endeksinin geçen yıla göre yüzde 12 arttığını kaydeden Kodal, Anadolu’da ciro artışlarının
İstanbul’a göre daha fazla olduğunu vurguladı.
Yabancı yatırımcıları 2012’den sonra beklediklerini ifade eden Kodal, şöyle konuştu: “2010’da kimse milyar dolarlık yatırımlar beklemesin. Türkiye’deki AVM’lerin mevzuat, kepenk kapatmalar, kira sıkıntısı gibi sorunlar nedeniyle sicili biraz lekelendi. Bunun 1-2 yıl içinde temizlenmesini beklememiz gerekecek.”
Perakendeci Anadolu’ya alt markayla çıkıyor
AVM’lerin geçen yıl krizi yoğun şekilde yaşadıklarını anlatan Kodal, “Bunun birkaç nedeni var. AVM sayısında sağlıksız bir büyüme oldu. 100 tane AVM’den 240 tane AVM’ye çok hızlı bir sürede gelindi. Yeni AVM’ler nedeniyle sayısı 10 bin olan perakende mağazası sayısı, 25-30 bine çıktı. Bu ciddi bir sermaye sıkışıklığı yarattı. Akmerkez’de hangi marka varsa Anadolu’ya da aynı markalar girdi. Arz ve talep arasında sıkıntı oluştu” dedi.
Perakende markalarının alt markalar üretmeye başladığına dikkat çeken Kodal, şunları söyledi: “Markalar Anadolu’ya ya da gelir düzeyi düşük bölgelere alt markalarıyla girmeye başladılar. Örneğin, Koton Winmax ile Abdullah Kiğılı Kiğili markasıyla bazı bölgelere gidiyor. Her yerde Zara’nın,
Tommy Hilfiger’in olması gerekmiyor. Çetinkaya’nın da her yerde olması gerekmiyor. Her marka hangi bölgelerde olması gerektiğini kendisi düşünmeli”. 2 yıl sonra AVM’lerin mağaza karmasının tüketici tabanı ile oturmuş olacağını belirten Kodal, 5 yıl içinde de AVM’lerde ayrışma olacağını, otomobil, eğlence odaklı, marka eksenli, yöresel AVM’lere dönüş olabileceğini vurguladı.
Borçlar Tasarısı çıkarsa 15 milyar dolardan oluruz
TBMM’de bulunan Borçlar Kanunu Tasarısı ile ilgili tartışmaların yabancı ve yerli yatırımcıları tedirgin ettiğini bildiren Kodal, “Çıkması ihtimali bile tüylerimizi ürpertiyor. Size ‘Borçlar Kanunu bu şekilde çıkarsa bu ülkede yatırım yapmayız’ diyen 10 tane yatırımcı sayabilirim. Bu tasarı serbest piyasa ekonomisine müdahale biçimidir. Bu yasa geçerse bugün itibariyle bir sürü kira desteği veren AVM’ler birkaç yılda toparlanma imkanını kaybeder” dedi.
3 yılda yabancıların sektöre 15 milyar dolar yatırım yapmasını beklediklerini ifade eden Kodal, “Tasarı bu haliyle yasalaşırsa 15 milyar dolarlık yatırımdan oluruz. Tasarının yeniden ele alınması gerekir” dedi. AYD olarak ilgili bakanlıklarda lobi yaptıklarını anlatan Kodal, konuyla ilgili sıkıntılarını Başbakan Recep Tayip Erdoğan’a da ileteceklerini söyledi. Kodal, AVM’lere kiralar konusunda sözleşme
serbestisi getirilmesi gerektiğini bildirdi. AVM yatırımları ve ticari gayrimenkulu kapsamına alacak ayrı bir yasal düzenleme isteyen Kodal, “Nerede AVM açılır, nerede açılmaz, ne AVM’dir ne değildir gibi konuları içeren ayrı bir yasa hazırlanması gerekir. AVM açılırken, nüfus yoğunluğu, alım gücü, mevcut AVM’lerin konumu ve trafikle ilgili belli kriterleri içeren kota oluşturulması yönünde bir hazırlığımız var. Sonbaharda bunu gündeme getireceğiz” diye konuştu.
AMPD ve BMD ile ortak projeler geliştirdiklerini söyleyen Kodal, önümüzdeki yıl ilkbaharda İstanbul’da ‘Shopping Festival’ düzenleyeceklerini, indirim ve kampanyalarla İstanbul’u turizm ve alışveriş merkezi haline getirmeyi hedeflediklerini kaydetti.