Asgari ücrette 18 yaş 'şimdilik' askıya alındı
Asgari ücrette 18 yaş sıkıntısı aşılamadı, Çalışma Bakanlığı düzenlemenin yararlı olacağı yönündeki ısrarını sürdürürken sendikalar uygulama ile “18 yaşın altındaki işçilerin sömürülmesinin önü açılacak” diyor.
Mehmet KAYA
ANKARA - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nın halen 16 yaş altı ve üstü olarak belirlenen asgari ücretin yaş ayrımının 18 altı ve üstü şeklinde değiştirilmesi yönündeki planında, sıkıntı aşılamadı.
DÜNYA’ya bilgi veren Çalışma Bakanlığı yetkilileri, yönetmelikte yapılacak düzenlemenin hazır olduğunu ancak işçi kesiminin itirazları nedeniyle askıya alındığını belirttiler. Torba yasada bazı maddeler, 18 yaş değişikliği olacak şekilde düzenlenmişti. Öte yandan, 18 yaş baz alınarak asgari ücret belirlenecek olursa, halen 17 yaş seviyesinde olanların ücretinin düşmesiyle sonuçlanacak bir durumun telafi edileceği kaydedildi. Hükümetin, 2011’de belirlenecek asgari ücretin yaş sınırını değiştirme isteği şimdilik askıya alındı.
DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, düşüncesinden vazgeçmedi ancak Türk-İş ve DİSK’in itirazlarını dikkate alarak planı askıya aldı. Tarafları ikna etme yönünde girişimde bulunulduğu ve sonucun beklendiği belirtilirken, Türk-İş‘in farklılığın tamamen ortadan kaldırılarak tek asgari ücret belirlenmesi yönünde görüş belirttiği öğrenildi. Asgari ücret uygulamasını yaygınlaştırmak amaçlanıyor
DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Çalışma Bakanlığı yetkilileri, düzenlemenin teknik olduğu ve pratikte işlemeyen 16 yaş sınırını anlamlı hale getirmeyi amaçladıklarını belirttiler. Çıraklık düzenlemeleri nedeniyle 18 yaşına kadar çırak olarak çalıştırılabildiği ve bu nedenle 16 yaşından küçük herkesin “çırak” statüsünde düşük ücretle çalıştırıldığını belirten yetkililer, işe girişlerde, bir ölçüde asgari ücret kullanımını artırmanın hedeflendiğini vurguladılar. Düzenlemenin kabul edilmesi halinde 17 yaşında olup da asgari ücretle çalışanlar için bir ücret düşüşünün söz konusu olabileceğinin hatırlatılması üzerine ise “Zaten bu gruptakilerin büyük kısmı, çırak statüsünde. Olur da böyle bir grup varsa ki sayılarının çok az bu konuda SGK’nın kayıtlarına başvurulacak. O zaman bir telafi düzenlemesi önerebiliriz. Ancak şu anda düzenleme askıya alındığı için bu konu hiç araştırılmadı“ yanıtını verdiler.
Böyle bir telafi düzenlemesine işveren kanadının da sıcak bakacağı kaydedildi. 18 yaş askıda Hükümet, sosyal taraflara asgari ücret yönetmeliğinin değiştirilerek asgari ücretin 18 yaş altı ve üstü olmak üzere belirlenmesi konusunda öneri getirmiş, düzenlemeye işçi kanadından Türk-İş ve DİSK karşı çıkmıştı. İşveren kanadı ve hükümet ise düzenlemeyi destekliyor. Değişikliğin olabilmesi için yönetmelik düzenlemesi yeterli olacak. Bu konudaki hazırlığın yapıldığı, Bakanlar Kurulu’nun değişiklik konusunda işçileri ikna edemezse tek taraflı olarak da düzenlemeyi yapabileceği kaydedildi. Asgari ücretin bu ayın sonuna kadar belirlenmesi gerekiyor.
18 yaş düzenlemesi konusunda Hükümet ısrarı olacaksa yönetmeliğin de asgari ücretin belirleneceği üçüncü toplantıya kadardüzenlemeyi yapması gerekiyor. Türk-İş: Genç istihdamı artmaz Taslağa ilişkin görüşlerini, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘na ileten Türkİş, yaş sınırının 18’e çıkarılmasının genç istihdamını artıracağına dair herhangi bir bilimsel verinin bulunmadığına dikkat çekerek, yapılması gerekenin asgari ücretin anlamına uygun olarak yaş ayrımı yapılmadan tüm çalışanlara asgari ücret uygulanmasının sağlanması olduğunu savundu.
DİSK: Sömürü artacak
DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi ise yaş sınırıyla ilgili düzenlemenin, genç ya da çocuk işçilerin sömürülmesini daha da artıracağını belirtiyor. Çelebi, asgari ücret için belirlenen yaş sınırının altında çalışanların çalışma koşullarının ve çalışma ilişkilerinin kendilerinden büyük olanlardan farklı olmadığını, ayrım yapılmaması gerektiğini ifade ediyor.
Türk-İş ve DİSK’in aksine Hak-İş ise, yaş sınırının artırılmasını olumlu buluyor. Hak-İş, 16-18 yaş arasındaki gençler için yeni bir asgari ücret belirlenmesinin, gençlerin istihdamını özendireceği ve bunun sosyal açıdan yararlı olacağını savunuyor. Sosyal politika uzmanları asgari ücretde yaş sınırının yükseltilmesinin işyerlerinde genç istihdamını artıracağını ve özellikle 5510 sayılı SGK kanunu gereğince zorunlu olarak sigortalı sayılan, çıraklık vb mesleki eğitime başlayanlarla, zorunlu staja tabi öğrenci ve yeni mezunları etkileyeceğini belirtiyorlar. Uzmanlara göre, genç olarak tanımlanan 15-24 yaş grubunda bulunan 11.9 milyona uluşan nüfusun, 4.8 milyonu istihdam ediliyor ve bu sayının en az 1.7 milyonu 18 yaş sınırının altında bulunuyor. Sendika çevreleri, çalışanların prim ödemelerinde asgari ücretin belirleyici olduğunu vurgulayarak, asgari ücretteki küçük bir indirimin bile, işletmeler içni çok büyük tasarruf anlamına geleceğini ileri sürüyorlar.
