Amerikalılar da TTIP’in Türkiye'ye zararının farkına varıyor

Uluslararası ticarette tarihin en kapsamlı anlaşmalarından biri olan Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması (TTIP) görüşmeleri sürerken, Türkiye de bir yandan bu anlaşmanın dışında kalmamak için çalışmalarını sürdürüyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, ABD’nin başkenti Washington’da geçtiğimiz ay düzenlenen Nükleer Güvenlik Zirvesi’nde ABD’li dev şirketlerin CEO’ları ve başkanlarına bu sorunu aktardıklarını belirterek, “Zirveye katılanlar Türkiye’nin bu anlaşmadan ne derece olumsuz etkileneceğini bilmiyordu. Bizim ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın verdiği mesajlardan bu sorunu öğrendiler ve farkındalık oluştu” dedi. 

American Business Forum in Turkey’in de bu konuya eğildiğini aktaran Vardan, “Türkiye’de yerleşmiş ABD kökenli firmaların TTIP’ten nasıl etkilenebileceğiyle ilgili bir rapor hazırlıyor. Yakında açıklanır. Sonuçta TTIP’ten bu firmaların Türkiye’deki ayakları olumsuz etkilenecek” diye konuştu. ABD’li iş çevrelerinde Türkiye’ye yönelik algının olumlu olduğunu kaydeden Vardan, yuvarlak masa toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşen CEO veya başkanların hiçbirinin herhangi bir şikayet dile getirmediğini aksine Türkiye’ye yatırımları artıracaklarını söylediklerini aktardı. 

TTIP konusunda herkes ödevini yapacak

İstanbul’da gazetecilerle bir araya gelen Vardan, TTIP konusunda uluslararası lobinin yanında gerek iş dünyası gerekse de hükümetin bu konuda kendi üzerine düşen ödevi yapmak zorunda olduğunu aktardı. Anlaşma sürecini bilek güreşine benzeten Vardan, “Herkes bir taraftan birbirini bükmeye çalışıyor. Biz de bu işin etkilenen tarafı olarak, hem hükümet hem özel sektör bazında elimizden geldiği kadar bu işlerin kendi açımızdan olumlu neticeye ulaşacak alt yapıyı hazırlamak, hazırlanmasına katkı sağlamak mecburiyetindeyiz. Bu da kolay bir şey değil” dedi. 

Vardan, TTIP konusunda problemin asıl kaynağının Gümrük Birliği Anlaşması olduğunu, sorunun kaynağına inilmesi gerektiğini dile getirdi. Bugün Türkiye’nin ve AB’nin 20 yıl öncesi gibi olmadığını vurgulayan Vardan, üretim şartları ile ihtiyaçların aynı kalmadığını, bu nedenle de Gümrük Birliği’nin günün şartlarına uygun hale getirilmesi gerektiğini belirtti. 

Diaspora'daki girişimcileri biraraya getiriyor

DEİK’in en önemli alt kuruluşlarından birisi Dünya Türk İş Konseyi (DTİK). Konseyin başlıca hedefi diasporadaki Türk girişimcileri tek çatı altında toplamak. Vardan’a göre DTİK son zamana kadar biraz zayıf kalmış. Konseyin geçtiğimiz ay İstanbul’da yapılan kurultayı ise 95 ülkeden 2 binin üzerinde Türk girişimcisini bir araya getirerek potansiyelini ortaya koydu. Vardan’ın asıl dikkat çektiği konu ise katılımcıların yüzde 25’inin 35 yaş altı olması. Yurtdışındaki Türklerin tek ses çıkarması için çalıştıklarını aktaran Vardan, bu girişimcilerin uluslararası ilişkilerde Türkiye’ye önemli faydaları dokunacağını kaydetti. 

“Rusya’ya domates de peynir de gidiyor” 

Türkiye ile Rusya arasındaki ticaret uçak krizinin ardından sıkıntılı bir döneme girerken, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, iki ülke arasındaki ticaretin ‘bir şekilde’ sürdüğünü söyledi. Türkiye’nin Rusya’ya ihracatı Rus ekonomisinin düşen petrol fiyatı ve Batı'nın uyguladığı ambargolar yüzünden zor günler geçirmesiyle halihazırda bir süredir kötü giderken, kasım sonundaki uçak krizinin ardından dip yapmıştı. İhracattaki düşüşte Rusya’nın başta yaş-sebze meyve olmak üzere birçok üründe Türkiye’den ithalatı yasaklaması etkili olmuştu. 

Ömer Cihad Vardan’a göre ise yasaklara rağmen ticaret sürüyor. Vardan, konuyla ilgili, “Ticari münasebetler o kadar birbirine bağlı ki oraya domates gitmiyor mu, peynir gitmiyor mu? Hepsi gidiyor. Başka kanallardan herkes yolunu buluyor. Sonuç itibarıyla zor olmakla beraber su yolunu buluyor” diye konuştu. Rusya’nın ekonomisinin ciddi anlamda kötüleştiğini hatırlatan Vardan, “Bu işler olmasaydı da yüzde 40’a varan bir ihracat kaybımız vardı. Sorunlar olunca yüzde 52’ye çıktı. İhracattan öteye orada insanlara yapılan hareketler çok hoş değil. Unutmayalım, bizim iş adamlarımız orada Rusların işverenleri ve on binlerce Rus istihdam ediyorlar” dedi. Rusya ile yaşanan mevcut krizin kalıcı olmayacağını da vurgulayan Vardan, ilişkilerde yavaş yavaş bir yumuşama olacak gibi göründüğünü aktardı.

DEİK 1 yılda 135 yurtdışı toplantı düzenledi 

DEİK yeni döneminde oldukça hareketli bir program uyguladı. 2015’in başından bu yana dünyanın pek çok bölgesine gidildi. DEİK Başkanı Ömer Cihad Vardan, bu dönemde yaptıklarını rakamlarla şöyle özetledi: “Yurtdışında Cumhurbaşkanı ile 23, Başbakan ile 12 ve Ekonomi Bakanımız ile 21 toplantı yaptık. Türkiye’de 79 tane devlet başkanı, başbakan ve bakan ağırladık. DEİK bir yılda Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık seviyesinde 135 önemli yurt dışı toplantıya imza attı. DEİK’e direk üye sayısında yüzde 50’yi aşan bir artış yakaladık.”