Alışverişler ötelenir, senet geri dönebilir

Melih KOCAGİL

İSTANBUL - Uzun süredir gündemde yer alan kredi kartlarıyla ilgili düzenlemenin kapsamına taksit sayılarının da alınacağı haberi hedefteki sektörleri tedirgin etti. Özellikle otomotiv, beyaz eşya ve giyim sektörleri kredi kartlarında ve bazı tüketici kredilerinde ürün bazında taksit sayısına sınır getirilmesi kararından endişeli. Konuya ilişkin ilk açıklama geçen hafta Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’dan geldi. Babacan, Orta Vadeli Program’ın açıklanmasının ardından taksitli kredi kartı harcamalarının son 2 yılda neredeyse iki kat arttığını belirterek, önlemler alınacağını söyledi. Daha önce gıda ve akaryakıtta taksitlerin kaldırıldığını hatırlatan Babacan, beyaz eşya ve mobilyada da taksit sayısının sınırlandırılacağını aktardı. Ancak artık ticaret hayatının neredeyse olmazsa olmazı haline gelen taksitlendirmeye yönelik düzenleme, perakendecileri huzursuz etti. Sorunlu kart sayısının önemli orana ulaştığını kabul eden sektör temsilcileri, diğer yandan bu tür bir değişikliğin kısa vadede olumsuz etkileri olacağını dile getirdi.

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği Başkanı (AYD) Hulusi Belgü:

AVM’ler etkilenecek ticaret hacmi düşecek

Uzun taksitlendirme katma değerli ürünler, elektronik, beyaz eşya ve otomotiv gibi sektörlerde oldukça yaygın. Hatta bu sektörlerdeki satışların büyük kısmı taksitli alışverişe dayanıyor. AVM’lerde de sınırlandırma kararının etkisinin kaçınılmaz olacağı öngörülürken, Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği Başkanı (AYD) Hulusi Belgü, ticaret hacminin düşeceğini söyledi. “Kredi kartı yüzünden mağdur olanlar maalesef var” diyen Belgü, bunun yanında kartlı satışın da perakendeci için bir avantaj olduğunu aktardı. Belgü, sözlerini şöyle sürdürdü: “Alınan bu karar ticareti düşürecektir. Uzun vadede cirolarda düşüş olacaktır. Geçen ay AVM’lere yatırım oranı yüzde 18 arttı. Organize perakende günümüzde büyük oranlara ulaştı.”

Tüketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkanı Turhan Çakar:

Sınırlama kararı yanlış, tüketici sıkıntıya düşecek

Tüketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkanı Turhan Çakar, vatandaşların büyük çoğunluğunun günlük gıda alışverişlerinde bile kart kullandığını belirterek, “Birçok insanın cebinde 3-4 kart var. Bunları keyiflerinden almıyorlar. Gıdanın dışında mobilya ve beyaz eşya gibi temel mal ve hizmetler var. Vatandaşlar, gıda maddelerini bile taksitle alırken, daha pahalı olan dayanıklı malların alınmasında taksitlerin sınırlandırılması çok düşündürücüdür” ifadesini kullandı. Kredi kartı taksitlerinin sınırlandırılmasının tüketicileri sıkıntıya düşüreceğini savunan Çakar, sınırlandırma getirmenin son derece yanlış bir uygulama olduğunu öne sürdü.

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Cem Negrin:

Hükümet, ‘ayağınızı yorganınıza göre uzatın’ diyor

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Cem Negrin, taksitlendirmenin satışların fazla olması için yardımcı olduğunu belirterek, “Hükümet, ‘ayağınızı yorganınıza göre uzatın’ politikası uyguluyor. Böylesi Türkiye açısından daha sağlıklı, ancak kısa vadede satış açısından olumlu olmayabilir” dedi. Negrin, bazı kredi kartlarının giyimde 12 aya varan taksit imkanı sağladığını ve insanların cebinde olmayan parayla alışveriş yapmasını doğru bulmadığını ifade ederek, giyim sektörü için 3 ile 6 aylık vadenin uygun olacağını kaydetti.

Kısa vadede perakende olumsuz etkilenecek

[PAGE]

Tüm Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük

Kısa vadede perakende olumsuz etkilenecek

Tüm Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı (TAMPF) Vahap Küçük, kararın iki boyutu olduğunu dile getirdi. İlkinin Türkiye’de 50 milyon kart kullanıcısından 5 milyonunun kart mağduru olduğunu belirten Küçük, bu rakamın her geçen gün arttığını söyledi. Küçük, ikinci ve en önemli yönünün ise perakende sektörüne yapacağı olumsuz etki olacağını anlattı. Dayanaklı tüketim malları ve yüksek katma değerli markaların düzenlemeden etkileneceğini ifade eden Küçük, “Belli bir zaman diliminde satışlarda düşüş yaşanacağını öngörüyorum. Vatandaş bütçesini ayarlayana kadar alışverişi öteleyecek. Firmalar kampanyalar hız verebilir” dedi. Kısa süre önce kart limitiyle ilgili düzenlemeye gidildiğini ve o dönem de senetli satışların artacağı yönünde tahminler dile getirildiğini aktaran Küçük, böyle bir artışın gerçekleşeceğine dair inancının olmadığını söyledi. Küçük, “Senetli satışlar  Anadolu’da hala devam ediyor. Ancak kurumsal firmalarda böyle şey olmaz. Bazen harcamalarda kantarın topuzunu kaçırıyoruz. Türkiye’de nüfusun yüzde 40’ı gelirinin üzerinde harcama yapıyor” diye konuştu.

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD)  Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Aydilek:

İçerideki daralma ihracat fiyatını da olumsuz etkiler

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD)  Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Aydilek, Türkiye’nin beyaş eşya üretiminde Avrupa’nın üssü konumunda olduğunu belirterek, 23 milyonluk üretimin 6,5 milyonunun Türkiye’de satıldığını ve 16,5 milyonunun da ihraç edildiğini kaydetti. Aydilek, yurtiçi satışlarda oluşan bir daralmanın toplam maliyeti etkileyeceğinden ihracat fiyatları üzerinde olumsuz baskı yaratacağını ifade ederek, toplam satışların yüzde 80’inin taksitli satışlardan oluştuğunu ve beyaz eşya sektörüne getirilecek herhangi bir taksit sınırlamasında olumsuz yönde etkileneceğini söyledi. Şu anda bankaların vade farkı almadan 12 aya kadar taksit yapma imkanının bulunduğunu anlatan Aydilek, beyaz eşya için maksimum 12 aylık taksitlendirmenin uygun olacağını dile getirdi. 

Dayanıklı Tüketim ve Beyaz Eşya Perakendecileri Derneği (BEYPER) Başkanı Şahin Mersin:

Cadde mağazalarında senetli satış başlayacak

Dayanıklı Tüketim ve Beyaz Eşya Perakendecileri Derneği (BEYPER) Başkanı Şahin Mersin, “Beyaz eşya satışında taksitli kredi kartı kullanımının engellenmesi veya sınırlama getirilmesi geçmişe dönüşü sağlayacak. Yani senetle satış oranında patlama yaşanacak” dedi. AVM’lerde beyaz eşya ve elektronik eşya satışlarının düşeceğine dikkat çeken Mersin, “Cadde mağazalarında senetli satışlar başlayacak. Protestolu senetlerde ciddi artış olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Satıcı, tüketiciden teminat alamayacağı için riskinin artacağını kaydeden Mersin “Senedini ödemeyen kişilere yapılacak icra işlemlerinde mevcut yasalar çerçevesinde haciz gerçekleştirilemeyecek ve bayiler sıkıntı yaşacak” diye konuştu.

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce

Hem otomotivin hem Türkiye’nin büyümesi yavaşlar

Geçtiğimiz dönem Türkiye’deki iç olaylar ve döviz kurundaki yükseliş nedeniyle satışları düşen otomotiv sektörünün temsilcileri, sınırlandırma kararınnın da olumsuz etkileri olacağını düşünüyor. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Genel Koordinatörü Hayri Erce, Orta Vadeli Program’ın detaylarının önümüzdeki  günlerde ortaya çıkacağını dile getirirken, kredi kartlarıyla ilgili kararın da otomotiv pazarını olumlu etkilemeyeceğini söyledi.  Erce, otomotiv pazarında bugün itibariyle yapılan satışların yaklaşık 3’te 2’sinin tüketici finansmanı veya bankaların sağlamış olduğu finansman imkanlarıyla gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, vade, peşinat veya farklı bir yöntemle yapılacak sınırlamaların özel olarak otomotiv sektörü, genel olarak da Türkiye’nin büyümesi üzerinde olumlu etkide bulunmayacağını söyledi. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Genel Sekreteri Ercan Tezer ise OVP’de özellikle otomotiv kredileriyle ilgili kısıtlayıcı önlemlerin söz konusu olduğunu aktararak, “Bunlar doğal olarak talep üzerinde olumsuz etki yaratacak. Azalan iç talep üretime de olumsuz yansır” dedi.

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Salih Bezci:

Düzenleme yaparken gerçekler unutulmamalı

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Salih Bezci, Türkiye’de yurt içi tasarruf göstergelerinin düşük olduğunu hatırlatarak, kredi kartının ödeme aracı olmak yerine borç finansmanı aracı olarak kullanılmasının hem hanehalkına hem de ülkenin genel ekonomik göstergelerine olumsuz yansıdığını ifade etti. Bezci, bu olumsuz tabloyu ortadan kaldıracak her türlü tedbiri Ankara Ticaret Odası olarak destekleyeceklerini kaydetti. Taksit sayısı sınırlandırılırken ürün özelliklerine ve ticari hayata uygun düşüp düşmediğine de bakılmasının önemine işaret eden Bezci, çekin eskisi gibi güvenilir bir ödeme aracı olarak görülmemesinden ticari alım satımlarda da kart kullanıldığını ve taksit sayısı sınırlandırılırken bu durumun da göz önüne alınması gerektiğini sözlerine ekledi.

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir:

İnsanlar kayıtdışı çalışmak istiyor

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, prensip olarak bu tür müdahalelere karşı olmasına karşın, son dönemde tüketici kredilerinde ciddi artış yaşandığını söyledi. Özdebir, “Bir sanayicimiz eleman bulamamaktan dert yandı. Müracaat edenlerin de kayıt dışı çalışmak istediğini söyledi. Çok enteresan. Eleman adayı, borçlu olduğu için icraya yakalanmamak adına kayıtlı istihdam edilirse maaşına haciz geleceğini düşünüyor” dedi. Özdebir, konunun disiplin altına alınması gerektiğinin önemine işaret etti.