ABD'de Super Bowl ekonomisi

WASHINGTON-Amerikan futbol liginin final maçı olan Super Bowl, spor dünyasında yarattığı heyecanın yanı sıra yarattığı ekonomik aktivitiyle de dikkat çekiyor. 

Bu yıl 2 Şubat Pazar akşamı New Jersey'nin Metlife Stadyumu'nda Denver ve Seattle takımları arasında oynanacak olan Super Bowl, Amerikan Futbol Liginin 48. final maçı olarak sadece sportif bir heyecanı değil aynı zamanda yarattığı ekonomik hareketle de adından söz ettiriyor. 

Super Bowl organizasyonu her yıl ocak ayı sonu veya şubat ayı başı düzenlendiği için ev sahipliği genellikle iklimin ılıman olduğu büyük metropoller tarafından yapılıyor. 

Son 13 organizasyonun 10'u sıcak güney kentlerinde düzenlenirken, böylelikle futbol meraklılarının şehrin turistik hayatına dahil olarak daha fazla para harcaması ve şehrin ekonomisine katkıda bulunması arzu ediliyor. Ancak bu yıl organizasyon New York yakınlarında ve bölgeyi bir süredir etkisi altına alan aşırı soğuk hava altında gerçekleşecek. 

Bölgedeki elverişsiz hava şartları nedeniyle oyuncular ve antrenörlerle basın mensupları arasındaki "Medya Buluşması" bu yıl maçın oynanacağı stadyum değil New Jersey'deki kapalı Prudential Center'da gerçekleşti. 

Ancak bu yılki maçın ev sahibi kentini etkileyen soğuk havanın, sadece sahadaki oyuncuları ve tribündeki seyircileri değil aynı zamanda bu dev organizasyonun New York/New Jersey bölgesine yapacağı ekonomik getiriyi de olumsuz etkileyeceği tahmin ediliyor. 

600 milyon dolara ulaşmak zor 

Yetkililer Super Bowl organizasyonundan beklenen 600 milyon dolarlık gelirin epey altında kalınacağı görüşünü dillendirirken, bazı oteller Super Bowl dolayısıyla yapılan rezervasyonların beklentilerin altında kaldığını açıkladı. 

Düşük rezervasyona karşın hafta sonu otel fiyatları normalden iki kat daha pahalılaştı. New York'un merkezi Manhattan'daki ortalama bir otel Super Bowl'dan bir önceki veya bir sonraki hafta sonu gecesine 179 dolar istediği odaya maçın yapıldığı hafta sonu 399 dolar talep ediyor. 

Soğuk havaya ilave olarak organizasyon için gelen ziyaretçilerin paralarını turistik geziler yerine daha çok Ulusal Futbol Ligi'nin (NFL) veya şirketlerin organize ettiği etkinliklerde harcamaları da şehirdeki yerel işletmelerin kazançlarını düşüren etkenler arasında sayılıyor. 

Super Bowl'un, organizasyonu düzenleyen kentin ekonomisinde yarattığı etkinin büyüklüğü konusunda şüpheci bir bakışa sahip uzmanlardan biri olan Illinois'deki Lake Forest Üniversitesi Profesörlerinden Robert Baade de Super Bowl ekonomisi konusunda 2004 yılında yazdığı makalede NFL'in organizasyonu düzenleyen kente 300-400 milyon dolarlık getiri sağlayacağı iddiasının gerçeği yansıtmadığını vurgulamıştı. 

300-400 milyon dolarlık gelirin ancak dörtte birinin söz konusu olduğunu iddia eden Baade, NFL'in yüksek gelir iddiasını ortaya atarak organizasyona kuşkuyla yaklaşan kentleri Super Bowl düzenleme izni karşılığı gerek stadyuma ve gerekse takımlarına yatırım yapmaya ikna ettiğini belirtti. 

Baade, ancak elde edilen mali sonuçların 100 milyon dolarlara çıkmayıp daha mütevazi düzeyde kaldığı tezini savunuyor. 

Ekonomik etki gibi ölçülmesi zor bir kavram yerine ziyaretçilerin yaptığı "doğrudan harcama" kriteri göz önüne alınırsa son 10 yılda Super Bowl organizasyonu ev sahibi kentlere 150-200 milyon dolar arası doğrudan gelir sağladı.  

Dallas'da 2011'de düzenlenen organizasyonda doğrudan harcama ilk defa 200 milyon sınırını aşarak 202 milyon dolar düzeyine ulaştı. Bu noktadan hareketle bu yıl New York/ New Jersey bölgesinde yapılacak harcama uzmanlarca yaklaşık 200 milyon dolar olarak tahmin ediliyor. 

Reklam gelirlerinde ilk organizasyonun yapıldığı 1967 yılından bu yana Super Bowl final maçı reklam verenlerin gözde platformu olmuş durumda... İlk yıllar dakikası 85 bin dolar olan reklam tarifesi 19. finalle birlikte 1 milyon dolar sınırını geçti. 2012 yılına gelindiğinde ise 30 saniyelik reklamın ücreti 3,5 milyon dolara yükseldi.