ABD, ”Erdoğan'ın zaferi” olarak yorumladı

WASHINGTON - Anayasa değişikliğiyle ilgili halk oylamasının sonuçları ABD basınında "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın zaferi" olarak yorumlandı. 

CNN'in internet sitesinde yer alan haberinde, "referandumun Başbakan Erdoğan ve AK Parti için ses getiren bir zafer" olduğu belirtildi.

Anayasa değişikliğinin kadın, çocuk, yaşlı ve engellilere yönelik düzenlemeler getirdiğini ancak en tartışmalı bölümünün yargı sisteminde yapılan değişiklik olduğu ifade edilen haberde, Başbakan Erdoğan'ın bir danışmanının CNN'e "değişikliğin yargının kast sistemini kıracağını" söylediği kaydedildi.

ABD'nin önemli gazetelerinden New York Times (NYT) halk oylamasında yüzde 58 oranında "evet" oyu çıkmasını "Türk Reformları Büyük Farkla Geçti" başlığıyla duyurdu.  Wall Street Journal (WSJ) gazetesi de "halk oylamasının sonucunun hükümete gelecek yılki seçimler öncesinde sürpriz şekilde destek sağladığını" yazdı.

Halk oylamasının sonucunu internet sitelerinde ilk sayfadan veren NYT ve WSJ gazeteleri, İstanbul mahreçli haberlerinde, resmi olmayan sonuçlara göre Türklerin anayasa reform paketini büyük farkla kabul ettiklerini ve bunun AK Parti hükümetine büyük destek sağladığını  duyurdu.

NYT, seçimin hükümet açısından büyük bir zafer olduğunu, pek çok seçmen ve siyasetçi tarafından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın hükümeti için bir anlamda güven oylaması olarak görüldüğünü yazdı.

Gazete, halk oylamasını değerlendiren analistlerin "halk oylamasının sonucunun hükümetin gelecek yılki seçimleri kazanma ihtimalini güçlendireceğini ancak aynı zamanda derin şekilde kutuplaşmış ülkedeki keskin ideolojik bölünmeleri daha da güçlendireceğini" düşündüklerini kaydetti. NYT, "Batılı diplomatlar, halk oylaması sonucunun Başbakan Erdoğan'ın iddialı dış politikasını da teşvik edeceğini belirtiyorlar" diye yazdı.

WSJ de haberinde, halk oylamasının sonucunun Başbakan Erdoğan'ın "inandırıcı şekilde" kazandığını gösterdiğini, kamuoyu yoklamalarının aksine sonucun az farkla değil büyük farkla "evet" olduğunu bildirdi. Haberde, ABD Başkanı Barack Obama'nın Başbakan Erdoğan'ı telefonla arayarak halk oylamasına yüksek katılım oranının Türk demokrasisinin ne derece canlı olduğunu gösterdiğini söylediği belirtildi.

Ekonomistler ve iş adamlarının görüşlerine de yer verilen haberde, gelecek yılki seçimlerde hükümetin tek parti olarak başa gelmesi yönünde işaretler arayan yatırımcıların Başbakan Erdoğan'a verilen bu açık desteği memnuniyetle karşılamalarının beklendiği ifade edildi.

"Erdoğan için zafer, Kılıçdaroğlu için darbe"

İngiltere basınında da Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için "zafer" olarak değerlendirildi.

Financial Times gazetesi, sonucun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan için "zafer", CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu için ise bir "darbe" niteliğini taşıdığını yazdı.

Referandumun AK Parti için bir sınav olduğunu kaydeden gazete, sonuçların birçok kamuoyu yoklamasının aksine açık bir farka işaret ettiğini ve bunun gelecek yılki seçimlerde üçüncü kez tek başına iktidar olmaya hazırlanan Başbakan Erdoğan'a güçlü bir destek sağlayacağını belirtti.

"Seçmen anayasa değişikliklerine destek verdi, askerler ve hakimler kaybetti" başlığını atan Guardian gazetesi de, sonuçların AK Parti için beklenmedik ölçüde kolay bir zafer olduğunu bildirdi.

Türkiye'nin büyük bir siyasi dönüşümün eşiğinde olduğunu kaydeden gazete, sonuçların aynı zamanda CHP lideri Kılıçdaroğlu'nun mağlubiyeti olduğu yorumunu yaptı.

Times gazetesi de "Seçmen yeni anayasaya destek verdi, ordu savaşı kaybetti" başlığını atarak, "sonucun Türkiye'nin askerci geleneğine büyük bir darbe ve seçimden bir yıl kadar önce Erdoğan'a yönelik bir güvenoyu olarak görüldüğünü" belirtti.

Anayasa değişikliğinin, 1980 darbesi liderlerinin yargılanması önündeki engeli kaldırdığını da kaydeden gazete, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in yargılanacağına pek kimsenin inanmadığını ancak bundan sonra darbeler için caydırıcı olacağını yazdı.

Independent gazetesi de, oylama sonucunu hükümetin zaferi olarak yorumladı ancak iki oy arasındaki farkın çok açık olmadığına işaret etti. Gazete, "1923'ten beri iktidarı elinde tutan laik ve otoriter elitin destekçileriyle, AK Parti hükümeti arasındaki güç mücadelesi devam edecektir" yorumunu yaptı.

Halk oylaması sonucunun, Türkiye'nin AB üyelik müzakerelerini güçlendireceğini yazan Daily Telegraph da, emekli Büyükelçi Faruk Loğoğlu'nun görüşlerine yer verdi.

Muhalefetin bunu bir güven oylamasına dönüştürmesi yüzünden sonuçların toplumu daha da kutuplaştıracağını belirten Loğoğlu, şunları ifade etti:

"İktidar partisi muhalefete daha az duyarlı hale gelecek. Muhalefet ise hükümetin altını oymak için daha sert bir söylem ve yaklaşım kullanmaya başlayacak. Ne kadar inkar etse de, AK Parti bunu bir güvenoyu olarak görecek ve genel seçime bunun rahatlığıyla girecektir."

Halk oylamasının en önemli sonucunun dış politikada ortaya çıkabileceğini kaydeden Daily Telegraph, "Türkiye'nin Batı yanlısı tutumunu terk edip, İran gibi komşularıyla yakınlaşması konusunda Başbakan Erdoğan'ın elini daha da güçlendirebileceğini" savundu.

Bu arada, BBC ve Sky gibi İngiliz kanalları da halk oylamasının sonuçlarına yer vererek, ABD ve AB'nin sonucu memnuniyetle karşıladığını kaydetti. BBC, "halk oylaması sonucunun, laik ve dindar Türkler arasındaki kutuplaşmayı bir kez daha gözler önüne serdiği" yorumunu yaptı.