AB kotası kalktı, Türk sütçüsünü endişe aldı
Avrupa Birliği’nde 30 yıldan uzun bir süredir yürürlükte bulunan süt kotaları bugün son buldu. Düşük maliyetli AB sütünün üretimindeki artış Türkiye ve Hindistan gibi ihracatçılar için kötü haber.
EVRİM KÜÇÜK
DIŞ HABERLER - Avrupa Birliği (AB) 30 yıldan fazladır yürürlükte olan kotaları kaldırarak büyüyen pazardan daha fazla pay almayı hedefl iyor. 1984 yılında AB tarım bütçesi rakamlarının çok yükseldiği ve buna bağlı olarak artan üretim sonucunda, ürün stoklarının aşırı arttığı bir dönemde konulan AB süt kotaları bugün itibariyle kalkıyor. Süt ürünlerinde özellikle peynirde dünyanın en büyük ihracatçılarından olan AB’nin artan talepten daha fazla pay almak amacıyla kotaları kaldırmasının fiyatlarda dengesizliğe yıl açmasından ve Türkiye dahil birçok ülkenin ihracatçısını zor durumda bırakabileceği belirtiliyor.
Dünyanın birçok yerinde süt ürünleri tüketimi giderek artıyor. Artışın gelecekte de sürmesi bekleniyor. Kota sisteminin kaldırılmasıyla AB’li üreticilerin diğer pazarların artan talebine daha hızlı cevap vermesi hedefl eniyor. Yaklaşık 55 milyar euro büyüklüğündeki süt ürünleri pazarı AB’nin toplam tarımsal üretiminde yüzde 15’lik bölüme tekabül ediyor. AB’nin tüm ülkelerinde süt üretimi yapılıyor.
650 bin süt çiftliği 4 bin 500 süt işleme tesisi
AB’deki toplam 650 bin süt çiftliği bulunuyor ve birliğin yaklaşık 4 bin 500 süt işleme tesisinde 300 bin kişi istihdam ediliyor. Kotaların devre dışı kalmasıyla bu sektörün özellikle Asya’nın artan talebinden daha fazla avantaj elde etmesi bekleniyor. Kotaların kaldırılmasının bir diğer nedeni kota uygulamasının bir anlamının kalmamış olması. 2012 yılı sonunda Avrupa Komisyonu’nun AB Parlamentosu ve AB Konseyi’ne sunduğu bir rapor, AB üyesi ülkelerin pek çoğunda süt üretim rakamlarının, belirlenen kotaların altında kaldığını gösteriyor.
Fiyat dengesizliklerine karşı tetikte olacak
Avrupa Komisyonu’nun tarımdan sorumlu üyesi Phil Hogan, fiyatlardaki dengesizliğe karşı tetikte olmayı sürdüreceklerini, ancak kotaların kalkmasının Avrupalı üreticilere Asya pazarlarında fırsatlar sunacağını söyledi. Avrupalı çiftçiler böylece, talepten bağımsız olarak ürettikleri süt için yüksek fiyattan alıcı bulabiliyor. Hogan, kotaların kalkmasıyla birlikte fiyatlarda dengesizlik yaşanabileceğini, ancak üreticilerin karşılaşabilecekleri risklere karşı tetikte olacaklarını söyledi. Hogan aynı zamanda, piyasa odaklı bir yaklaşımın süt üreticilerine yeni fırsatlar da getireceğini belirtti.
AB’de süt kotalarının kalkması rekabeti artıracak
Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) Yönetim Kurulu Başkanı Harun Çallı, AB’de kotaların kaldırılması ile ucuz çiğ süt üreten ülkelerin daha çok üretim yapacaklarını belirterek, “Türk ürünlerinin ihraç edildiği pazarlarda rekabet artacak. AB’nin çiğ süt üretim maliyetlerinin Türkiye’deki sektöre göre yaklaşık yüzde 30-40 daha ucuz olduğunu vurgulayan Çallı, şöyle konuştu: “Şu anda AB’de çiğ süt fiyatları 28-30 sent civarında iken çiğ süt fiyatı Türkiye’de 115 kuruş. Kotaların kalkmasıyla daha ucuza çiğ süt üreten ülkeler, öne geçecekler. Bu ürünlerde Türkiye ile Türk ürünlerinin ihraç edildikleri pazarlarda kıyasıya rekabet olacaktır.” Geçtiğimiz günlerde Hindistan da benzeri bir uyarı geldi. Gujarat Süt Pazarlama Federasyonu Başkanı rs. Sodhi, AB’nin özellikle İrlanda ve Hollanda gibi ucuz maliyetli üreticilerinin üretimlerini artırmasının Hindistan’ın ihracatını olumsuz etkileyebileceğini ifade etti.
