6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun neler getirdi?

23 Ekim 2014 tarihinde TBMM’de kabul edilen ve 5 Kasım 2014’te 29166 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 1 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girdi. 6563 sayılı bu Kanun ile e-ticaret yapan şirketleri ilgilendiren çeşitli yeni uygulamalar geldi. 

Yeni kanun, ticari iletişimi, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların sorumluluklarını, elektronik iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmeleri ve elektronik ticarete ilişkin bilgi verme yükümlülüklerini ve yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak yaptırımları kapsıyor. Kanunun 3. maddesinde hizmet sağlayıcının bilgi verme yükümlülüğü düzenlenmiş ve bu madde uyarınca; hizmet sağlayıcı, elektronik iletişim araçlarıyla bir sözleşmenin yapılmasından önce;

- Alıcıların kolayca ulaşabileceği şekilde ve güncel olarak tanıtıcı bilgilerini, 

- Sözleşmenin kurulabilmesi için izlenecek teknik adımlara ilişkin bilgileri,

- Sözleşme metninin sözleşmenin kurulmasından sonra hizmet sağlayıcı tarafından saklanıp saklanmayacağı ile bu sözleşmeye alıcının daha sonra erişiminin mümkün olup olmayacağı ve bu erişimin ne kadar süreyle sağlanacağına ilişkin bilgileri, 

- Veri girişindeki hataların açık ve anlaşılır bir şekilde belirlenmesine ve düzeltilmesine ilişkin teknik araçlara ilişkin bilgileri

- Uygulanan gizlilik kuralları ve varsa alternatif uyuşmazlık çözüm mekanizmalarına ilişkin bilgileri sunmakla yükümlüdür. 

- Hizmet sağlayıcı, varsa mensubu olduğu meslek odası ile meslekle ilgili davranış kurallarını ve bunlara elektronik olarak ne şekilde ulaşılabileceğini belirtmekle yükümlüdür. 

- Hizmet sağlayıcı, sözleşme hükümlerinin ve genel işlem şartlarının alıcı tarafından saklanmasına imkan sağlamakla yükümlüdür. 

Kanuna göre, tarafların tüketici olmadığı hallerde, taraflar bu yükümlülüklerin aksini kararlaştırabilirler ve bilgi verme yükümlülüğü münhasıran elektronik posta yoluyla veya benzeri bireysel iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmelere uygulanmaz. 

6563 sayılı Kanun'un 4. maddesi’nde hizmet sağlayıcının siparişe ilişkin yükümlülükleri düzenlenmiştir. Söz konusu maddeye göre bu yükümlülükler şu şekildedir: 

- Hizmet sağlayıcı siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinden önce, ödeyeceği toplam bedel de dahil olmak üzere, sözleşmenim şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini sağlamakla,
Hizmet sağlayıcı, alıcının siparişini aldığını gecikmeksizin elektronik iletişim araçlarıyla teyit etmekle, 

- Hizmet sağlayıcı, sipariş verilmeden önce alıcıya, veri giriş hatalarını belirleyebilmesi ve düzeltebilmesi için uygun, etkili ve erişebilir teknik araçları sunmakla yükümlüdür. 

Yukarıda bahsettiğim istisnai durumlar hizmet sağlayıcının siparişe ilişkin yükümlülüklerine de uygulanır. 

Kanunun 5. maddesinde ticari iletişime ilişkin esaslar düzenlenmiştir. Bu madde uyarınca ticari iletişimde ticari iletişimin ve bu iletişimin adına yapıldığı gerçek ya da tüzel kişinin açıkça belirlenebilir olmasını sağlayan bilgiler sunulması gerekmektedir. Bununla birlikte, indirim ve hediye gibi promosyonlar ile promosyon amaçlı yarışma veya oyunların bu niteliği açıkça belirlenebilmeli, bunlara katılımın ve bunlardan faydalanmanın şartlarına kolayca ulaşılabilmeli ve bu şartlar açık ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde anlaşılır olmalıdır. 6563 sayılı bu Kanun ayrıca, ticari elektronik ileti göndermenin hukuki açıdan çerçevesini de düzenlemiştir. Ticari elektronik ileti gönderme şartını düzenleyen 6. madde uyarınca: 

- Ticari elektronik iletiler, alıcılara ancak önceden onayları alınmak kaydıyla gönderilebilir. Bu onay yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim araçlarıyla alınabilir. Kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla alıcının iletişim bilgilerini vermesi halinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım veya bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmasına gerek yoktur. Bununla birlikte esnaf ve tacirlere önceden onay alınmaksızın ticari iletiler gönderilebilir. 

Kanunun 7. maddesi uyarınca, ticari elektronik iletinin içeriği, alıcıdan alınan onaya uygun olmalıdır. İletide, hizmet sağlayıcısının tanınmasını sağlayan bilgiler ile haberleşmenin türüne bağlı olarak telefon numarası, faks numarası, kısa mesaj numarası ve elektronik posta adresi gibi erişilebilir durumdaki iletişim bilgileri yer almalıdır. Ayrıca iletide, haberleşmenin türüne bağlı olarak, iletinin konusu, amacı ve başkası adına yapılması halinde kimin adına yapıldığına ilişkin bilgilere de yer verilmesi gerekmektedir. 

Kanunda alıcıya ticari elektronik iletiyi reddetme hakkı sağlanmıştır. Bu düzenlemeye göre alıcılar diledikleri zaman, hiçbir gerekçe belirtmeksizin ticari elektronik iletileri almayı reddedebileceklerdir. Hizmet sağlayıcı, alıcının ret bildirimini elektronik iletişim araçlarıyla ücretsiz olarak iletmesini sağlamakla yükümlüdür. Ret talebini alan hizmet sağlayıcı, 3 iş günü içerisinde alıcıya elektronik ileti göndermeyi durdurmak zorundadır. 

6563 sayılı yeni kanun, kişisel verilerin korunması ile ilgili özel bir hüküm içermektedir. Bu düzenlemeye göre hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcılar 6563 sayılı Kanun çerçevesinde yapmış oldukları işlemler nedeni ile elde ettikleri kişisel verileri güvenle saklamak zorundadırlar ve bununla birlikte kişisel verileri ilgili kişinin onayı olmadan üçüncü kişilere iletmeleri ve başka amaçla kullanmaları da kanun hükmü ile yasaklanmıştır. Ancak 6563 sayılı yeni yasa ile düzenlenen kişisel verilerin korunması yükümlülüğüne aykırı davranılması durumunda kanun herhangi bir yaptırım düzenlememiştir. 

Kanunda düzenlenen bu yükümlülüklere uyulmadığı takdirde bakanlık tarafından verilecek idari para cezaları 1000 TL ile 15 bin TL arasında değişmektedir. Bununla birlikte kişilerin önceden onayı alınmadan gönderilen iletiler bir defada birden fazla kişiye gönderilmiş ise verilecek ceza on katı oranında artırılacaktır. 

Sonuç olarak, 1 Mayıs 2015 tarihi (dün) itibariyle e-ticaret şirketleri, alıcıların önceden onaylarını almadan ticari elektronik ileti gönderemeyecekler. Bu yeni yasa ile birlikte her gün cep telefonlarımıza, e-postalarımıza gelen yüzlerce e-ticaret iletilerinin bir miktar da olsa azalacağına inanıyoruz.