541 Türk bilim insanı Türkiye’ye döndü

ÖZÜM ÖRS

ANKARA - Son yıllarda faaliyetlerini yurtdışında sürdüren Türk bilim insanı ve araştırmacıların Türkiye’ye geri dönmesine verilen önem artarken, bu amaca yönelik uygulamaya konulan çeşitli destek programları da genişletildi. TÜBİTAK’tan edinilen bilgiye göre; ulusal ve uluslararası fonlar aracılığı ile bugüne kadar toplam 541 araştırmacı, Türkiye’ye döndü. 

Tersine beyin göçü ile ilgili DÜNYA’ya bilgi veren TÜBİTAK yetkilileri, “Tersine beyin göçüne ivme kazandırıldı. Marie Curie Burs ve Destekleri ve European Research Council (ERC) Programı kapsamında 221 araştırmacı, TÜBİTAK BİDEB tarafından yürütülen ulusal fonlar kapsamında ise 320 araştırmacı olmak üzere toplamda 541 araştırmacı ülkemize döndü” dedi. 

Yurtdışında çalışmalarına devam etmekte olan Türk araştırmacıların Türkiye’ye dönmelerini teşvik etmek amacıyla 2010 yılında TÜBİTAK tarafından, 2232 kodlu ‘Yurda Dönüş Araştırma Burs Programı’ uygulamaya konuldu. 2012 yılında programda yapılan değişikliği aktaran TÜBİ- TAK yetkilileri, “Programın daha cazip hale gelebilmesi için araştırmacıların istihdam edilmesi durumunda burslarının kesilmesi kuralı değiştirilerek kısmi bursiyerlik uygulaması kaldırıldı. Araştırmacıların istihdam edilmeleri durumunda burslarının tam olarak ödenmesine devam ettirilmesine karar verildi. Ayrıca, doktoralı araştırmacıların yanı sıra lisans ve yüksek lisans mezunlarının da programdan yararlanması sağlanmış ve araştırmalarına 25 bin TL’ye kadar araştırma desteği verilmeye başlandı” dedi. 

Destek miktarı 30 bin TL’ye yükseltildi 

2014 yılında, programa başvuru yapabilmek için Türkiye’de Ar- Ge faaliyeti yürüten kurum veya kuruluşlardan kabul alma şartının da kaldırıldığını aktaran yetkililer, araştırma destek miktarının ise 2014 yılından itibaren 30 bin TL’ye yükseltildiğini bildirerek, “2014 yılı sonu itibarıyla program kapsamında 287 başvuru alınmış olup 140 araştırmacı desteklendi. 66 başvurunun değerlendirme süreci devam ediyor. Ayrıca program kapsamında 2010 yılından bu yana 530 araştırmacı başvuru yapmış; bunların 320’si desteklenmiştir” dedi. 

Yetkililer, nitelikli araştırmacıların dolaşımına yönelik olarak AB desteği ile TÜBİTAK tarafından 2236 kodlu Uluslararası Deneyimli Araştırmacı Dolaşım Destek Programı’nın da yürütüldüğüne işaret etti. 

Yurtdışındaki nitelikli araştırmacıların, öncelikli alanlar başta olmak üzere, Türkiye’ye uzun süreli araştırma yapmak üzere gelmelerini sağlamak ve bu araştırmacıların yurtiçinde istihdamına yönelik imkânların sağlanması amacıyla uygulamaya koyulan TÜBİTAK 2236 kodlu programının toplam bütçesi 11.2 milyon euro. Bu bütçenin 4.5 milyon eurosu AB Komisyonu’ndan sağlanıyor. Program boyunca toplam 4 çağrıya çıkılacak. 100 deneyimli bilim insanının desteklenmesi hedefl eniyor. 2014 yılı sonu itibarıyla araştırmaları devam eden 52 araştırmacı desteklendi. Programın 3’üncü çağrı dönemi tamamlandı, 69 başvuru alındı. Araştırmacıların uluslararası ve sektörler arası dolaşım faaliyetlerinin ve kariyer gelişimlerinin desteklendiği Marie Curie Burs ve Destek Programları’ndan ise toplamda 315 proje desteklendi. Bu projelerde Türk araştırmacılar uluslararası ve sektörler arası dolaşıma tabi oldu ve böylece Türkiye’ye 39.02 milyon euroluk fon geri döndürüldü.